3.2 Heren en horigen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Welkom bij de Middeleeuwen 

Heren en horigen

De tijd van monniken en ridders

3 Heren, horigen en heiligen

Heren en horigen

De vraag van deze paragraaf: hoe leefden de heren en boeren op het land?

Wat zijn horigen?

Wat zijn heren?

Wat doen de horigen?

Wat doen de heren?

Leven van het land

Middeleeuwen beginnen rond het jaar 500

Onveilige periode; geen Romeinse soldaten = geen bescherming

Romeinse wegen raakten in verval; mensen gingen minder reizen

Mensen maakten en verbouwden alles zelf; de handel stopte

Werken voor een heer

Boeren hadden zwaar leven; hard werken en onveilig

Heer (machtige boer) kon bescherming bieden

Deel van de oogst afstaan en klusjes doen in ruil voor bescherming

Dit was verplicht. De boeren was geen vrij mens meer: horigen

Aan de slag

Paragraaf 3.2 Heren en horigen

Maak opdracht 9 t/m 19

10 minuten

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd.
Doe dit in volledige zinnen.

Wanneer begonnen de middeleeuwen?

1. 500 jaar voor het begin van het Romeinse rijk
2. Toen het Romeinse rijk nog bestond
3. Toen het Romeinse rijk ophield te bestaan
4. 500 jaar na het einde van het Romeinse rijk

Maak de juiste combinaties

Voor de middeleeuwen

Na de middeleeuwen

mensen zijn aan het handelen

mensen verbouwen hun eigen voedsel

mensen reizen tussen steden

mensen durven niet meer te reizen

Waarom werd het onveilig toen de Romeinen weg waren?

1. Alleen de Romeinen hadden goede wapens
2. Alleen de Romeinen wisten waar de rovers zaten
3. Er waren geen Romeinse soldaten meer voor bescherming
4. De Romeinen hadden alle rovers vrijgelaten

Wat was een voordeel voor een horige?

Wat was een nadeel voor een horige?

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd.
Doe dit in volledige zinnen.

Schrijf 1 ding op over iets wat je nog niet zo goed begrijpt of waar je nog iets over wilt weten.
Doe dit in volledige zinnen.

Heren en horigen

De tijd van monniken en ridders

3 Heren, horigen en heiligen

Vorige les

We hebben het gehad over:

• middeleeuwen
• onveilige periode
• geen handel meer
• boeren zoeken bescherming
• heren bieden bescherming
• horigen
• adel

horige 

heer

'Ik hoop dat mijn boerderij nooit wordt geplunderd.'

'Iedereen op mijn land doet wat ik zeg!'

'Ik moet van de heer zijn schapen scheren.'

'Ik ben geen vrij mens.'

'Ik bescherm mijn boeren!'

'Iedereen is veilig in mijn kasteel.'

Bescherming bij de heer

Meer boeren zoeken bescherming

Meer boeren = meer macht en meer grond voor de heer

Heren horen bij de adel en hebben soldaten. Ze wonen in grote houten huizen, later in kastelen.

De heren voeren oorlog met elkaar en met roversbendes

Aan de slag

Paragraaf 3.2 Heren en horigen

Maak opdracht 20 t/m 24 + 26

10 minuten

Nabespreken

Paragraaf 3.2 Heren en horigen

Bespreken opdracht 24 + 26

Welke omschrijving past het beste bij de adel?

1. Boeren die in kleine boerderijen wonen
2. Soldaten die in een kasteel wonen
3. Machtige heren die de baas zijn over een groot stuk land
4. Horigen die een deel van de oogst moeten afstaan

Schrijf 2 dingen op die je deze les hebt geleerd.
Doe dit in volledige zinnen.

Schrijf 1 ding op over iets wat je nog niet zo goed begrijpt of waar je nog iets over wilt weten.
Doe dit in volledige zinnen.