Les 1; Pers zorg; mondverzorging

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Persoonlijke verzorging

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je vertellen:

-  wat onder uiterlijke verzorging wordt verstaan

-  Wat mondzorg is en welke taak jij als beroepsbeoefenaar hebt

Uiterlijke verzorging 

• mond, gebit of gebitsprothese verzorgen
  
• ogen, bril, contactlenzen en kunstoog verzorgen
  
• oor en hoortoestel verzorgen
  
• neus verzorgen
  
• haar verzorgen: kammen, wassen en drogen, baard scheren
  
• nagels verzorgen
  
• voorlichting geven over de uiterlijke verzorging
  
• hulpmiddelen aanbieden om zelfstandigheid te bevorderen

Als je een zorgvrager helpt bij de uiterlijke verzorging, dan:

• zorg je voor zijn privacy
  
• zorg je voor de nodige materialen en de bereikbaarheid ervan
• benader je de zorgvrager rustig en handel je overzichtelijk
• moedig je zelfzorgactiviteiten aan
• leg je uit hoe de zorgvrager zichzelf binnen zijn mogelijkheden kan verzorgen
• houd je rekening met speciale gelegenheden van de zorgvrager, zoals visite ontvangen, uitgaan.

Waar houd je rekening mee?

• het gezichtsvermogen
  
• de kracht, het coördinatievermogen, het evenwicht
  
• de balans
  
• de hoeveelheid energie
  
• de fijne motoriek
  
• het cognitief vermogen
  
• de mogelijkheid om bewegingen uit te voeren
  
• het ziektebeeld

Een goede mondgezondheid is belangrijk voor de kwaliteit van leven. 

ANAMNESE MOND

• Wanneer en hoe vaak poetst de zorgvrager gewoonlijk zijn tanden?
  
• Welke producten gebruikt hij? (tandpasta, flosdraad, mondwater)
  
• Heeft de zorgvrager zijn eigen tanden of een tandprothese, brug of kunstgebit?
• Heeft de zorgvrager mondproblemen, zoals bloedend tandvlees?

Een gezond gebit herkennen

• Het tandvlees, gehemelte en de tong zijn lichtroze van kleur
• Het tandvlees bloedt niet bij aanraking
• Er zijn geen zwellingen, puistjes of zweertjes in de mond of op de lippen
• Tanden of kiezen vertonen geen breuken
• De mond ruikt niet
• De mond is vochtig
• Er wordt geen pijn ervaren

Taken van een verpleegkundige

• Dagelijks mondverzorging toepassen
• Signaleren en rapporteren wijzigingen
• Professionele zorg inschakelen

Wat is een gebitsprothese?

Een gebitsprothese of kunstgebit vervangt ontbrekende tanden en kiezen. Als gevolg van tandbederf, een ongeval of erfelijkheid kunnen er tanden en kiezen ontbreken. Een gebitsprothese wordt tegenwoordig zo mooi gemaakt dat het niet van een natuurlijk gebit is te onderscheiden.

Er bestaan diverse soorten prothesen:

1. Volledige uitneembare prothese (kunstgebit) 

2. Kunstgebit op implantaten 

3. Gedeeltelijke prothese  

1. Volledige uitneembare prothese (kunstgebit)  

Een volledig kunstgebit vervangt al uw tanden en kiezen. Een volledig kunstgebit betekent dat de kaak volledig tandeloos is. Dit kan ook alleen gaan om de boven- of onderkaak. Deze prothese is uitneembaar. 

2. Kunstgebit op implantaten  

Het kunstgebit op implantaten is een volledig kunstgebit dat vastzit in de kaak. Het zit vast op implantaten die in het kaakbot worden gebracht. Hierdoor zit uw kunstgebit stevig vast in uw mond en hoeft u geen kleefpasta’s te gebruiken. Er zijn 2 varianten, een uitneembaar klikgebit welke u dagelijks in- en uit kunt “klikken” om het te reinigen. En een all-on-4 die vast zit op uw kaak en dus niet uitneembaar is. 

3. Gedeeltelijke prothese   

Mist u een of enkele tanden en/of kiezen, ziet u een volledig kunstgebit (nog) niet zitten en is een kroon op implantaat voor u ook geen goede oplossing? Kies dan voor een ‘gedeeltelijk kunstgebit’ zoals een frameprothese of een kunsthars plaatje dat de missende elementen in uw eigen gebit aanvult.

Verzorgen gebitsprothese

2x dgs water en zeep en prothese borstel 

Geen tandpasta

S'nachts uit, droog wegleggen

evt 1x per week in beetje natuurazijn en water

VILANS!

Heb je in Vilans het protocol op van mondzorg, scheren en nagels knippen gelezen?

Hulp bieden bij scheren

Hulp bieden bij scheren

• Als helpende ondersteun je de cliënt die zichzelf niet meer kan scheren;
• Je scheert elektrisch of met een scheermes;
• Belangrijk is dat jij als helpende iemand niet bezeert en het scheerapparaat schoonmaakt.

voorkeur zorgvrager

Wanneer nat - of droog scheren met een scheerapparaat?

voorkeur van de zorgvrager

droog scheren

voordeel: sneller

hoeft niet in de badkamer

Nagelverzorging

Nagelverzorging

• Nagelverzorging houdt in dat je de nagels schoon houd en regelmatig knipt of vijlt.
• Nagels groeien op het nagelbed, de nagelwortel zit tussen het bot en de huid van de vinger. De huid van de vinger eindigt in een nagelriem.
• Cliënten die moeite hebben met het verzorgen van hun nagels moet overnemen. Pas  op voor rondvliegende nagels bij het knippen.
•  Pedicure, deskundige voor eelt en nagelafwijkingen.
• Nagelaandoeningen zijn ziekten of afwijkingen van de nagels.

vingernagels knippen 

Dit mag wel behalve:

Als de zorgvrager diabetes mellitus heeft dit is suikerziekte mag je helemaal geen nagels knippen

risico: klein wondje wat niet geneest bij diabeten!!!!

Nagels knippen

Nagels verschonen

Verzorging.............

• Nagels niet te kort knippen, teennagels recht afknippen
• Goed afdrogen, ook tussen de tenen: voorkomen van schimmels
• Regelmatig voeten insmeren
• Elke dag schone (katoenen) sokken
• Goed passende schoenen en pantoffels
• Observeren en rapporteren
• Aandachtspunten in zorgleefplan