Leren Leren Samenvatten

• Studievaardigheden
• Leren-leren
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Waarvoor zijn leermethodes bedoeld?

1. om je werkgeheugen te aan te zetten
2. om te leren
3. om iets leuks te doen
4. om betere manieren te leren

Een leermethode is dus
een hulpmiddel om je werkgeheugen aan te zetten.

Waarom samenvatten?

• Je bent bezig met de stof, waardoor je al aan het leren ben.
  
• Hoofd- en bijzaken van elkaar onderscheiden
• Geeft overzicht
  

Problemen

• Mijn samenvatting is (net zo) lang(er) als de originele tekst
• Hoe weet ik wat belangrijk is?
  

Hoofd- en bijzaken

• Hoofdzaken: de belangrijke zaken uit de tekst

• Die moeten in je samenvatting komen!

Wat zijn dan bijzaken?

De minder belangrijke zaken uit de tekst

• Voorbeelden
• Details

Deze laat je weg in je samenvatting!

Samenvatten 

Samenvatten:
verschillende soorten samenvattingen

• mindmap
  
• korte tekst (tekststructuur)
• Cornell methode
  
• vragensamenvatting

Een van de meest gebruikte

Welke?

Het maakt niet uit welke samenvatting je kiest, je gebruikt voor allemaal hetzelfde stappenplan

Stap 1: Lezen

Bedenk voor jezelf: Wat weet je al van het onderwerp?
Begrijp de tekst

Lees daarom de tekst eerst rustig door (hardop bv)

Bekijk en lees de titel, de tussenkopjes, dik gedrukte of onderstreepte woorden, plaatjes en bronnen
Bedenk voor je zelf of je alle tekst goed begrijpt.

Stap 2: Leerdoel

Je moet weten wat het leerdoel is

Dit wordt aangegeven door de docent of staat aan het begin van een hoofdstuk
Als je weet wat het leerdoel is, dan weet je wat je moet weten, begrijpen en kunnen uitleggen of toepassen tijdens een toets

Stap 3:
Soort samenvatting kiezen

Kies uit: vragensamenvatting / mindmap / kolommenstructuur / tekststructuur / opsomming / cornell methode

Wissel af en gebruik de manier die het beste bij de leerstof past

Stap 4: Verdeel de stof

Maak gebruik van de bestaande structuur
- Denk aan paragrafen, tussenkopjes, titels
- Neem de titels en tussenkopjes over in je samenvatting
- Vat de tekst vervolgens per stukje samen

Stap 5: Inzoomen

1) Zoek in elke alinea naar signaalwoorden:
(ten eerste, zoals, als laatste...)
2) Onderstreep (of schrijf op) de sleutelwoorden, kernzinnen en begrippen
* Sleutelwoorden = https://wijzeroverdebasisschool.nl/uitleg/sleutelwoorden
* Kernzinnen = https://www.braint.nl/taalgids/zakelijk-schrijven/wat-is-een-kernzin.html
* Begrippen = woorden met een eigen betekenis

Stap 6: Hoofd- en bijzaken

Niet alle informatie in een tekst is even belangrijk

Lees steeds een stukje tekst en schrijf de hoofdzaken hieruit kort op

De bijzaken, laat je weg

Wat is het doel van samenvatten?

Korter opschrijven van de oorspronkelijke tekst
(anders is het overschrijven)

Stap 7: Kort

Korte zinnen, gebruik afkortingen, gebruik plaatjes en symbolen

Geef eigen voorbeelden

Schrijf begrippen zoveel mogelijk in je eigen woorden

Stap 8: Controleren

Lees de samenvatting nog eens goed door

Checklist: 
1) Goede volgorde?
2) Staan alle hoofdzaken er in?
3) Onderstreep begrippen

Verbeter je samenvatting als dat nodig is 

Tekststructuur

* Chemische reacties: Ontleding en verbranding
* Ontledingsreactie: uit 1 stof ontstaan 2 of meerdere nieuwe stoffen
* Reactieschema van de ontledingsreactie is:

Beginstof -> Reactie product A + Reacctie product B + .......
* Verbrandingsreactie: Een brandstof reageert met zuurstof en er ontstaan verbrandingsproducten

* Reactieschema van de verbrandingsreactie is:

Brandstof + Zuurstof -. Verbrandingsproducten

Kolommenstructuur

Chemische reactie
Ontledingsreactie

Verbrandingsreactie

Ontledingsreactie
* 1 beginstof

* 2 of meer reactieproducten

Verbrandingsreactie
* Brandstof 

*Zuurstof

* Verbrandingsproducten

Reactieschema

Ontledingsreactie = Beginstof -> Reactieproduct A + Reactieproduct B + ...

Verbrandingsreactie = Brandstof + Zuurstof -> Verbrandingsproducten

Vragensamenvatting

Wat is een chemische reactie?

Welke chemische reacties moet ik kennen?

Wat is een ontledingsreactie?

Wat is een verbrandingsreactie?

Hoe noteer ik een reactieschema van een ontledingsreactie?

Hoe noteer ik een reactieschema van een verbrandingsreactie?

Antwoorden van de vragen horen natuurlijk ook bij deze samenvatting

Maak een mindmap

W-vragen en H-vraag

Wie?
Wat?
Waar?
Wanneer?
Hoe?

Dit zijn vragen die vaak in een samenvatting beantwoord dienen te worden.

Wat heb je deze les geleerd?

Opdracht

Kies een hoofdstuk / paragraaf / etc van een toets die binnenkort afgenomen wordt. Geen idee? vraag dan de docent wat je kunt doen
Maak een samenvatting.
Kies een vorm van samenvatten

Maak in tweetallen de samenvatting. Volgende mentorles laat je de samenvatting zien

* mindmap

* korte tekst (tekststructuur)

* kolommenschema

* vragensamenvatting

* Cornell methode