Begrijpend lezen blok 5 les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Begrijpend lezen blok 5 - les 1

Column

Wat is een column? 

• Een kort stukje proza (verhaaltje) dat regelmatig in een krant    of tijdschrift verschijnt
• Meestal geschreven met een ironische achtergrond
• Doel: combinatie informeren, overtuigen, amuseren of na laten denken

Onderwerpen column 

• Actuele gebeurtenis en de kijk van de schrijver daarop
• Persoonlijke belevenissen van de schrijver
• Reacties op politieke of maatschappelijke verschijnselen
• Gebeurtenissen die de schrijver hebben geraakt

Lees tekst 2 op blz. 226

Vraag 1:
Wat is de belangrijkste manier die de schrijver in de inleiding (r. 1 - 4) gebruikt?

1. Onderwerp aankondigen
2. Anekdote vertellen
3. Een of meer vragen stellen
4. Aanleiding voor het schrijven van de tekst noemen

Vraag 2

Schrijf op waarnaar de volgende woorden verwijzen.

Schrijf ook het regelnummer op. 

a. dit (regel 7)

b. dat (regel 10)

Verwijswoorden verwijzen naar: een woord, een woordgroep of hele zin. 

Vraag 2

a dit verwijst naar ‘elke dag … films kijken’ (r. 5-7)

 b dat verwijst naar ‘heel nuttig’ (r. 9-10)

Tip voor het vinden van verwijswoorden: Stel de vraag 'wat'. 

a. Wat lijkt mij heel leuk? 

b. Wat is tv-kijken vaak toch ook niet?  

Vraag 3

Wat is de mening van de schrijver die uit alinea 2 (r. 5 - 12) blijkt? 

• Antwoord: Een spel spelen is hetzelfde als twee uur tv-kijken of in de vakantie de hele nacht tv-kijken (r. 5 - 7).

Tip: 

Haal je antwoord uit de tekst èn gebruik ook de woorden uit de tekst. 

Vraag 4

Is het tussenkopje boven alinea 3 een uitspraak van de schrijver? 

• Antwoord: Nee, het tussenkopje geeft aan hoe anderen denken over gamers die betaald krijgen.

Ironie

• vorm van milde, niet kwetsende of beledigend bedoelde (zelf)spot
• bij verbale ironie wordt het tegenovergestelde gezegd van wat er wordt bedoeld

Vraag 5

Formuleer een kernzin voor alinea 4 (r. 24 - 26)/

• Antwoord: Het stigma op gamen moet verdwijnen.

Formuleren = verwoorden

Vraag 6

In de laatste alinea staat het signaalwoord Daarom (r. 27).

a. Welk verband geeft dit signaalwoord aan? 

b. Schrijf de delen van dit verband op. 

Antwoord: 

• a. uitspraak - reden
• b. uitspraak: een voorstel: verzamel al ... de televisie (r. 27 - 29).
• b. reden: Natuurlijk zal ... vanzelf verdwijnen (r. 27).

Vraag 7

Waarom geeft de schrijver het advies het verzamelde commentaar alleen te geven aan mensen die hetzelfde commentaar hebben op gamers? 

• Antwoord: Omdat anders het negatieve beeld van gamers nog sterker wordt (r. 31).

Tip:

Haal je antwoord uit de tekst èn gebruik ook de woorden uit de tekst. 

Vraag 8

a. Wat is het antwoord van de schrijver op de vraag uit de inleiding en de titel: wat is er nou mis met gamen? 

b. Schrijf de onderbouwing (argumentatie) op die de schrijver geeft.

c. Welk soort argumenten gebruikt de schrijver? 

Soorten argumenten

1 feitelijk argument

2 ervaringsargument

3 nut of (on)gewenst gevolg

4 veronderstelling/vermoeden

5 vergelijkingsargument

6 emotioneel argument

Vraag 8

• a. Er is niets mis met gamen. 
• b. Gamen is hetzelfde als twee uur tv-kijken of in de vakantie de hele nacht tv-kijken. Voetballers krijgen ook miljoenen betaald, net als de professionele gamers van de e-divisie van Nederlandse voetbalclubs.
• c. vergelijkingsargument

Vraag 9

a. Vind je de argumenten van de schrijver sterk? 

b. Ben jij het met haar eens? Licht je antwoord toe.  

Antwoord: Eigen mening. Heb je je antwoorden toegelicht?

Onderbouw altijd je mening. 

Vraag 10

Omschrijf met welk gevoel de schrijver de tekst waarschijnlijk heeft geschreven. Leg uit waarom je dat gevoel kiest.

• Antwoord: Eigen antwoord, bijvoorbeeld: Ze heeft een boos gevoel, ze voelt zich niet gewaardeerd om haar hobby. Dat blijkt uit woorden als: '... gezien als lui, asociaal, eenzaam, verslaafd, agressief. Wat een ophef. Het enige wat ze doen is – o ja, een spelletje spelen. Laat mensen toch gewoon genieten van hun hobby’s.'

Gebruik de tekst om je antwoord uit te leggen. 

Vraag 11

Is de tekstvorm van tekst 2 een column? Licht je antwoord toe. 

• Antwoord: Ja, de tekstvorm is een column. De persoonlijke boodschap van de schrijver is duidelijk herkenbaar. De schrijver geeft een duidelijke visie op het onderwerp.

Alleen ja of nee is geen antwoord wanneer er om een toelichting wordt gevraagd. Gebruik in je toelichting de kenmerken van een column. 

Opdracht Tekstverbanden

1 uitspraak - opsomming

2 uitspraak - toelichting

3 uitspraak - tegenstelling

4 middel - doel

5 oorzaak - gevolg

6 uitspraak - vergelijking

7 uitspraak - reden

8 uitspraak - conclusie

9 uitspraak - samenvatting

10 - uitspraak - voorwaarde

Gisteren ben ik naar de stad geweest om een spijkerbroek en nieuwe sneakers te kopen. 

Opdracht: 

Maak het verhaal af en gebruik zo veel mogelijk tekstverbanden. 

Lees tekst 3 op blz. 229 en noteer onbekende woorden. 

Woordenschat

- bezigen (r. 1) 

- regie (r. 14)

- voorrecht (r. 16)

- refereert (r. 26)

- vrijbrief (r. 27)

- aanstoot geven (r. 47)

- experimenteren (r. 55)