1HVc - grammatica zinsdelen les 5

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Nederlands - 1HVc

Wat gaan we doen?

- Lezen 

- Bespreken huiswerk

- Herhalen lesstof H1

- Start grammatica H2

10 minuten lezen

Bespreken huiswerk

Opdracht 2 en 3. Pak het er even bij! 

Opdracht 2

1 Vakantie / blijkt / voor veel mensen / een bron van inspiratie.

2 Op het eerste schoolfeest / gaf / Sophie / Daan / vorige week / een kus.

3 De snelste wielrenner / werd / beloond / met een bijzondere trofee.

4 Binnen twee weken / moesten / de vandalen / de boete / betalen.

5 Jaarlijks / doet / Georgios / mee / aan het schaaktoernooi voor scholieren.

6 De lerares / sprak / de klas / vermanend / toe.

Let op: Bij scheidbare werkwoorden (zoals meedoen en toespreken) is alleen het stukje dat van tijd verandert de persoonsvorm. Het losse stukje (mee en toe in zin 5 en 6) hoort niet bij de persoonsvorm.

Opdracht 3

In plaats van de vraagwoorden kun je een antwoord noteren. Een voorbeeld hiervan staat tussen haakjes.

1 Hoe laat (Om 8 uur) / ga / je / morgenavond / met Pim / naar het zwembad?

2 Welk restaurant (De pizzeria) / zal / worden genomineerd / door de gasten?

3 Wat voor antwoord (Antwoord A) / had / jij / ingevuld / bij vraag 7?

4 Welk boek (Harry Potter) / heb / je / laatst / geleend / bij de bibliotheek?

Bij het ontleden van zinnen is het heel fijn als je weet wat de persoonsvorm is.

In het Nederlands begin je altijd met het zoeken naar de persoonsvorm als je een zin wil ontleden, anders lukt het niet :) 

1. zoek de persoonsvorm

2. maak met de woorden steeds een andere zin. 

Zinnen knippen is het verdelen van de zin in zinsdelen.
Als je een zin in stukken knipt, dan zet je voor en na ieder zinsdeel een streep.

Verdeel de zin in zinsdelen.    

                                                                               

Bepaal eerst de persoonsvorm (pv).                                                                   

Maak steeds een andere zin; de woorden voor de persoonsvorm vormen één zinsdeel.                                                                                                       

 

Zet tussen de zinsdelen een streep; je knipt de zin dan in stukken.                                                                                                                             

Bepaal alle zinsdelen.

Op welke manier is de zin juist geknipt?

1. zoek de persoonsvorm

• Zijn broertje maakte die lastige sommen uit zijn hoofd.
• Zijn broertje | maakte | die lastige sommen uit zijn hoofd.

2. maak met de woorden steeds een andere zin

• Zijn broertje | maakte | die lastige sommen uit zijn hoofd.

•  Die lastige sommen | maakte |  zijn broertje uit zijn hoofd. 
• Uit zijn hoofd | maakte | zijn broertje die lastige sommen.

zinsdelen

Kijk nu eens naar welke stukjes van de zin VOOR de persoonsvorm komen. Dat zijn dus alle zinsdelen! 

De zinsdelen

Zijn broertje maakte die lastige sommen uit zijn hoofd.

• Zijn broertje 
• maakte
• die lastige sommen 
• uit zijn hoofd.

• Zijn broertje | maakte | die lastige sommen | uit zijn hoofd.

Woordenschat H2 

Het onderwerp in de zin

onderwerp

Het onderwerp (o) geeft aan wie of wat iets doet.

We zeggen ook wel: het is de hoofdrolspeler van de zin.

Hoe vind je het onderwerp?

• Het onderwerp is wie iets doet of wat iets doet
• 
  
• Je stelt de vraag wie (of wat) + pv.

Aan de slag

Maak opdracht 1 van Grammatica Zinsdelen H2 (bladzijde 58). Lees eventueel de theorie nog eens door.