2.8

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

WELKOM

3 Kader

Welkom

Lesplanning

Planning komende lessen	5 min
Uitleg paragraaf 2.8	10 min
Maken paragraaf 2.8	20 min
Nakijken 2.8	10 min
Opdracht begrippenlijst	25 min

Planning tot aan vakantie:

• Dinsdag 19-09:        Paragraaf 2.8
• Vrijdag 22-09:          Paragraaf 2.9
• Dinsdag 26-09:        Vervalt i.v.m. studiedag
• Vrijdag 29-09:           2.7 + Start PO
• Dinsdag 3-10:            2.10 + Werken aan PO
• Vrijdag 6-10:              2.11 + Werken aan PO
• Dinsdag 10-10:          2.12 +  Inleveren PO

 Aardgas in groningen

Leerdoel

• Je kunt beschrijven wat aardgas is
• Je kunt beschrijven hoe de productie van aardgas in Groningen zich heeft ontwikkeld.
• Je kunt een mening vormen over het wel of niet verder winnen van aardgas in Groningen.

Nederland en de NAM

In 1959 werd in Slochteren (Groningen) een grote voorraad aardgas ontdekt.

Op het hoogtepunt in de jaren zeventig werd er wel 98 miljard m3 per jaar gewonnen.  

Nederlandse Aardolie Maatschappij startte op grote schaal gasboringen

Steeds meer aardbevingen

Oorzaak: 

       Het aardgas dat wordt gewonnen, zit diep in de grond en zit
       opgesloten in kleine gasbelletjes.

       Om die gasbelletjes zit zandsteen.  

        Wanneer je het gas uit de belletjes omhoog pompt, heeft het

        zandsteen geen steun meer en zakt in. 

        Dan verzakt de grond daarboven ook. 

        Hoe meer er geboord wordt, hoe meer aardgas er wordt gewonnen,
        hoe meer aardbevingen er ontstaan.

1

3

2

4

5

Drie veelgestelde vragen over aardbevingen door gaswinning

https://www.youtube.com/watch?time_continue=1&v=rwW-2ma0ycU&feature=emb_logo

Emotioneel verslag van jonge Groningers in Groningen na de aardbeving

https://www.youtube.com/watch?v=xlPJgJLzHBo

Groningen beeft en dat komt hierdoor | NOS op 3

https://www.youtube.com/watch?v=yigCr7Ko8vw

De Groningers

Ongeveer 100.000 Groningers hebben schade aan hun woning als gevolg van de gasboringen Zo’n 35.000 huizen en gebouwen zijn zwaar beschadigd door de bevingen.  Voor veel Groningers betekent het een jarenlange strijd met de NAM en de overheid om een schadevergoeding te krijgen.

De Nederlandse economie

Nederland heeft veel verdiend aan de aardgaswinning.

Maar wel tegen een hoge prijs.

De gaskraan draaien ze langzaam dicht.

Naar verwachting 2028 stopt de winning 

Welke fossiele brandstoffen zitten er in de Nederlandse bodem?

1. Aardolie, aardgas en steenkool
2. Steenkool en aardgas
3. Aardgas, alleen in groningen
4. Nederland heeft geen fossiele brandstoffen

Aardgas is een fossiele brandstof

1. waar
2. niet waar

Waar in Nederland vindt je de meeste aardgas in de bodem?

1. Groningen
2. Friesland
3. Gelderland
4. Zeeland

Het meeste aardgas dat in Nederland gebruikt wordt komt uit

1. De Waddenzee en de Noordzee
2. Groningen en de Noordzee
3. Utrecht en het IJsselmeer
4. Zeeland en Noord-Brabant

Aardgas

Epicentrum

Gaswinning

Schaal van Richter

Aardbeving

waar kan je welke energiebronnen vinden?

steenkool

aardolie

aardgas

Aan de slag

• Wat? Maak paragraaf 2.8 helemaal
• Hoe? Zelfstandig, overleggen mag
• Hulp? Buur, docent, internet
• Tijd? 20 minuten
  
• Resultaat? Klassikaal bespreken
  
• Klaar? Kijk je werk na en verbeter paragraaf 2.1 t/m 2.4 + 2.6
• Ook daarmee klaar? Maak paragraaf 2.7 

Flashcards maken

Op voorkant:

Het begrip

Op de andere kant:

-bij 5 een voorbeeld op

-bij 5 de uitleg op 

aardgas	hernieuwbare energiebron
aardwarmte	biomassa
grijze stroom	getijdencentrale
groene stroom	kernenergie
horizonvervuiling	NAM

Quizzen

-ga in een groepje van 4 zitten.

-Wijs 1 quiz master aan en geef die alle flashcards.

-De quizmaster leest een uitleg of voorbeeld voor van een flashcard.

-De rest raad welk begrip er bij hoort.

-De persoon die het goed raad krijgt een punt.

-Doe dit met alle flashcards.