4.3 Reactievergelijking kloppend maken

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3,4

H4 Nieuwe stoffen maken

Deze les:

• 4.3 Reactievergelijking kloppend maken

H4 Stoffen maken

Molecuulformules

Elke stof heeft een naam en een molecuulformule.

In de molecuulformule staan de atoomsoorten die in het molecuul zitten en hoevéél van elk atoomsoort (index)

Atoommodel van Dalton

• Atomen zijn de bouwstenen van stoffen.
• Atomen zijn niet te vernietigen.
• Bij een chemische reactie veranderen de atomen niet, maar worden ze anders gerangschikt.

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Geef de molecuulformule.

Atomen 

aangeven met letters

atoombinding

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Molecuulformules

Notatie van de atomen in een molecuul: molecuulformule

2 NH₃

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Molecuulformules

Notatie van de atomen in een molecuul: molecuulformule

2 NH₃

index

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Molecuulformules

Notatie van de atomen in een molecuul: molecuulformule

2 NH₃

index

=

aantal atomen

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Molecuulformules

Notatie van de atomen in een molecuul: molecuulformule

2 NH₃

index

=

aantal atomen

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Molecuulformules

Stoffen die uit niet metaal atomen bestaan noemen we moleculen of moleculaire stoffen.

2 NH₃

index

=

aantal atomen

coefficient

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Molecuulformules

Stoffen die uit niet metaal atomen bestaan noemen we moleculen of moleculaire stoffen.

2 NH₃

index

=

aantal atomen

coëfficiënt

= aantal moleculen

Hoeveel waterstofatomen zitten er in 

een molecuul glucose?

(gebruik tabel 1 op p. 27)?

1. 6
2. 12
3. 1
4. (s)

Molecuulformules

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Ezelsbruggetje

Britt Organiseert Naakt Feesten In Haar Clubhuis

Broom

Zuurstof

Stikstof

Fluor

Jood

Waterstof

Chloor

Van reactieschema naar reactievergelijking.

De vorming van vast kaliumbromide door de reactie tussen vast kalium en vloeibaar broom.

• Reactieschema:

• kalium (s) + broom (l) → kaliumbromide (s)

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Reactieschema:

kalium (s) + broom (l) → kaliumbromide (s)

• Reactievergelijking:

• ... K (s) + ... Br₂ (l) → ... KBr (s)

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

kalium (s) + broom (l) → kaliumbromide (s)

... K (s) + ... Br₂ (l) → ... KBr (s)

• Atomen zijn niet te vernietigen

• We gaan de reactievergelijking kloppend maken

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

kalium (s) + broom (l) → kaliumbromide (s)

2 K (s) + ... Br₂ (l) → 2 KBr (s)

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Ammoniak wordt ontleed in stikstof en waterstof.

• ammoniak (g) → stikstof (g) + waterstof (g)

• ... NH₃ (g) → ... N₂ (g) + ... H₂ (g)

• ... NH₃ (g) → ... N₂ (g) + ... H₂ (g)

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Ammoniak wordt ontleed in stikstof en waterstof.

• ammoniak (g) → stikstof (g) + waterstof (g)

• ... NH₃ (g) → ... N₂ (g) + ... H₂ (g)

• 2 NH₃ (g) → ... N₂ (g) + ... H₂ (g)

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Ammoniak wordt ontleed in stikstof en waterstof.

• ammoniak (g) → stikstof (g) + waterstof (g)

• ... NH₃ (g) → ... N₂ (g) + ... H₂ (g)

• 2 NH₃ (g) → ... N₂ (g) + 3 H₂ (g)

Reactieschema en reactievergelijking

Oefening

Water gaan we ontleden in waterstofgas en zuurstofgas. Stel de reactievergelijking op en maak die kloppend. Gebruik tabel 1 (p. 27).

1. Maak reactieschema.

2. Maak reactievergelijking.

3. Maak reactievergelijking kloppend.

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Bij de verbranding van propaan ontstaan de stoffen koolstofdioxide en water.

• propaan (g) + zuurstof (g) →                                                                                           koolstofdioxide (g) + water (l)

• ... C3H₈ (g) + ... O2 (g) → ... CO₂ (g) + ... H₂O (l)

Reactieschema en reactievergelijking

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Reactieschema en reactievergelijking

• propaan (g) + zuurstof (g) →                                                                                           koolstofdioxide (g) + water (l)

... C3H₈ (g) + ... O2 (g) → ... CO₂ (g) + ... H₂O (l)

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Reactieschema en reactievergelijking

• propaan(g) + zuurstof (g) →                                                                                           koolstofdioxide (g) + water (l)

... C3H8 (g) + ... O2 (g) → 3 CO₂ (g) + ... H₂O (l)

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Reactieschema en reactievergelijking

• propaan(g) + zuurstof (g) →                                                                                           koolstofdioxide (g) + water (l)

... C3H8 (g) + ... O2 (g) → 3 CO₂ (g) + 4 H₂O (l)

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Reactieschema en reactievergelijking

• propaan(g) + zuurstof (g) →                                                                                           koolstofdioxide (g) + water (l)

... C3H8 (g) + 5 O2 (g) → 3 CO₂ (g) + 4 H₂O (l)

Van reactieschema naar reactievergelijking.

Bij de verbranding van butaan ontstaan de stoffen koolstofdioxide en water.

• butaan (g) + zuurstof (g) →                                                                                           koolstofdioxide (g) + water (l)

• ... C4H₁₀ (g) + ... O2 (g) → ... CO₂ (g) + ... H₂O (l)

Reactieschema en reactievergelijking

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

• Maken 4.3 volgens campusboekje

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

• Pak je schrift met de gemaakte opdracht 3 en ga in de kring zitten

4.3 Reactievergelijkingen kloppend maken

Fotosynthese

Stap 1

Schrijf op hoeveel atomen je aan beide kanten van de vergelijking hebt. 

Fotosynthese

Fotosynthese

Stap 2:

Begin met de atomen in evenwicht brengen. Het is hierbij het handigste om te beginnen met een atoom dat niet los voorkomt. Deze atomen kun je later namelijk nog makkelijk veranderen. In dit geval kunnen we het beste beginnen met koolstof.

Fotosynthese

Fotosynthese

Fotosynthese

Fotosynthese

Huiswerk

Maken paragraaf 4.3 opdracht 10 t/m 16

Daarna oefenblad maken.