3.3 Totale oorlog

• geschiedenis
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 3

3.3 Totale oorlog 

Bekijk de grafiek op de vorige slide.
Leg uit wat dit te maken heeft
met een 'totale oorlog'

Loopgravenoorlog

• Het Von Schlieffenplan mislukt: de opmars van Duitsland loopt vast in Noord-Frankrijk en België
• Aan beide kanten van het front worden loopgraven gegraven

Een van de eerste linies

Het leven in een loopgraaf

Het strijdverloop in Europa

Op deze kaart zie je de frontlijnen in Europa tijdens de Eerste Wereldoorlog. In het oosten verplaatste het front zich tijdens de oorlog tot diep in Rusland. De centrale legers waren in 1917 honderden kilometers ver opgerukt. Ook op de Balkan veroverden ze veel gebied. In het westen verliep de strijd anders. Daar hielden de Fransen en Britten de Duitse aanval tegen. Het westfront lag daarna jarenlang op vrijwel dezelfde plek.

De luchtoorlog

Een heel nieuw wapen was het vliegtuig: pas negen jaar voor de oorlog was de eerste succesvolle vlucht gemaakt. De eerste vliegtuigen waren klein en werden gebruikt om mee te verkennen, zoals dit Duitse toestel. Er was vaak alleen plaats voor een piloot, die in een open cockpit in de wind zat. Later werden de vliegtuigen groter en kregen ze machinegeweren en bommen mee, om vijanden mee aan te vallen.

De Amerikanen trekken ten strijde

De eerste jaren van de oorlog bleven de Verenigde Staten neutraal. Ze zagen de oorlog als een Europese zaak. Maar in 1917 onderschepten de Britten een Duits plan. Duitsland wilde de VS via Mexico aanvallen. Na dit nieuws verklaarden de VS Duitsland de oorlog en sloten ze zich aan bij de geallieerden. Vanaf toen werden miljoenen Amerikaanse soldaten met schepen de Atlantische Oceaan overgebracht. Mede daardoor konden de geallieerden winnen.

In de loopgraven

De Eerste Wereldoorlog duurde veel langer dan verwacht. Dwars door België en Noord-Frankrijk ontstond een lang front met loopgraven: diepe greppels waarin de soldaten min of meer veilig waren voor de vijand. De soldaten hadden het zwaar. De vijand kon elk moment aanvallen. Ook was er weinig eten, veel kou en ziekte, en bij regen liepen de loopgraven vol water. Op deze foto zie je hoe vermoeid de soldaten zijn.

Tanks op het slagveld

Tijdens de oorlog werden allerlei nieuwe wapens ingezet, zoals machinegeweren, vlammenwerpers en gifgas. Loopgraven werden verdedigd met mitrailleurs, landmijnen en prikkeldraad. Bij een aanval op een vijandelijke loopgraaf vielen daardoor veel doden. Het Britse leger bedacht daarom de tank: een voertuig bewapend met mitrailleurs of kanonnen, waarin soldaten veilig waren voor vijandelijk vuur. Dankzij de rupsbanden kon een tank op elk terrein rijden, en ook prikkeldraad was geen probleem.

Zandzakken waren gevuld met aarde en modder, en waren bedoeld om de soldaten te beschermen

In het begin van de oorlog waren de rantsoenen nog wel redelijk, maar naarmate de oorlog langer duurde, was er ook steeds minder (goed) eten.

Als de soldaten niet hoefden te vechten, speelden ze bijvoorbeeld met kaarten.

Behalve de vijand hadden de soldaten veel last van ongedierte, zoals ratten en vlooien. Sommige soldaten kwamen de tijd tussen de gevechten door met het doden van ratten.

Honden hielden de soldaten niet alleen gezelschap, ze bezorgden ook boodschappen tussen de verschillende loopgraven.

Soldaten konden vaak alleen maar overdag slapen, omdat 's nacht een goed moment was om de loopgraven van de vijanden te bespioneren. 

Met een periscoop konden de soldaten de vijand bekijken, zonder grote risico's te nemen. Een periscoop werkt met spiegels.

Er zijn duizenden brieven en dagboeken van soldaten uit de Eerste Wereldoorlog bewaard gebleven. Dit zijn tegenwoordig belangrijke en waardevolle bronnen.

Voor de veiligheid van de soldaten waren de loopgraven in zigzag-vorm.

Tussen de Noordzee en de Zwitserse grens (Westfront) wordt 40.000km aan loopgraven aangelegd.

Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland.

http://www.bbc.co.uk/schools/0/ww1/

360˚ video van een loopgraaf

Tijdens de video kun je alle kanten opkijken! Probeer het maar eens uit!

Op wacht staan was één van de belangrijkste taken die je kon krijgen. Op het in slaap vallen tijdens de wacht stonden zeer zware straffen.

Behalve vechten en wacht houden, waren er nog genoeg andere vervelende klusjes in een loopgraaf, zoals zandzaken bijvullen, prikkeldraad repareren of het leegmaken van de latrines (wc's)

Klik op de voor de omschrijvingen en 

sleep ze vervolgens naar de juiste plek.

Het niemandsland

De voorste loopgraaf. Van hieruit schoten de

soldaten op de vijand.

Een smalle loopgraaf werd een stukje in het

niemandsland gegraven. Daar konden de soldaten

soms horen wat de vijand deed.

De reserveloopgraaf. Als de eerste loopgraaf werd

veroverd, konden de soldaten zich hier

terugtrekken.

Verbindingsloopgraaf tussen de voorste loopgraaf

en de reserveloopgraaf.

Opdracht

WOI had niet alleen maar negatieve gevolgen, er waren ook positieve gevolgen. Uiteraard tegen een hele hoge prijs.
1. Bedenk in een tweetal wat 2 voordelen van WOI zouden kunnen zijn. (5 min)
2. Vervolgens ga je met behulp van internet opzoeken of dit daadwerkelijk voordelen waren en hoe deze voordelen tot uiting kwamen, schrijf dit op in je aantekeningenschrift. (10 min)