paragraaf 1.2: Natuurlandschappen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1.2 Natuurlandschappen

- Je weet wat de kenmerken zijn van de verschillende natuurlandschappen in Brazilië

- Je weet wat de verschillende kenmerken van Braziliaanse rivieren zijn

Opdracht tijdens de bespreking van paragraaf 1.2

Tijdens de bespreking van paragraaf 1.2 vul je W20 op blz 23 van je boek in. Per landschapszone beschrijf je:

-kenmerken

-aantasting door de mens

Ecosysteem: wisselwerking tussen planten, dieren, water, bodem en atmosfeer.

Vanuit ligging tropisch regenwoud kun je hoge temperaturen en vele neerslag verklaren.

tropisch regenwoud

Selvas

Etages in het tropisch regenwoud 

de bomen hebben verschillende hoogtes.

Altijd schemerig in het bos. 

Latosol 
(tropische bodem)

Ondanks de vele begroeiing in het tropische regenwoud is dit een zeer onvruchtbare bodem! 

De bodem heeft nauwelijks een humuslaag door veel uitspoeling. 

opg 8 Atlantisch regenwoud

Uniek! 

Het groeit niet dicht bij de evenaar. 

Ontstaat met name door de vele stuwingsregens in het gebied bij de Serra Do Mar.

Bedreiging is verstedelijking

Verstedelijking bedreigt Atlantisch regenwoud

Aanleg infrastructuur, mijnbouw, landbouw

Verlies aan biodiversiteit 

Biodiversiteit = aantal soorten planten, dieren, bacteriën en schimmels.

Het verlies aan biodiversiteit heeft invloed op de balans in de natuur.

Afname van biodiversiteit betekent dus.....?

Afname van het aantal soorten planten en dieren.

icm met amazone

Opgave 4: Landschappen van Brazilië: Mangrove

In overgangsgebied van zout naar zoet water= brak milieu

Getijdegebied eb en vloed

Bomen beschermen tegen overstromingen, zowel bij dreiging vanaf zee, als vanaf het land (aanvoer vruchtbaar slib).

Tussen wortels komt het water tot stilstand: sedimentatie = kustbescherming (gaat erosie tegen)

Tussen wortels: kraamkamer vissoorten = economisch belang

icm met amazone

Opg 5:  Landschappen van Brazilië: Savanne

Aw-klimaat (droogteseizoen in winter)

Savanne is tropisch grasland met groepen bomen en struiken. 

Drie typen:

cerrado = boomsavanne

llanos = grassavanne met wat bomen (zie foto)

caatinga = savanne met doornachtige struiken

Cerrado

Boomsavanne

Overgangsgebied van Selva naar drogere gebieden.

Neerslag varieert van jaarlijks gemiddelde van 2000mm in het noorden naar 800mm in het noordoosten.

Ontbossing in Cerrado

Opgave 7 Cirkelirrgatie in Cerrado

Waarom wordt de Cerrado geïrrigeerd? Oorzaak-gevolgredenering

Als er sprake is van een droge tijd in de cerrado, dan is er onvoldoende vocht beschikbaar voor de landbouw en moet er worden geïrrigeerd.

Llanos

Grassavanne met hier en daar wat bomen. 

Iets minder neerslag dan bij de Cerrado.

Caatinga (doornstruiksavanne)

Semi-aride

Steppe-achtige savanne met 9 maanden per jaar een droge tijd. 

Met name te vinden in het noordoostelijke deel van Brazilië

Twee typen savanne

Welk klimaatkenmerk verklaart het verschil in begroeiing tusen de verschillende typen?

Hoeveelheid neerslag.

savanne

Pantanal (een moeras)

Pantanal

Moerasgebied langs de grens met Bolivia en Paraguay. 

Staat tijdens de regentijd onder water. 

Door de overstromingen van de rivieren in het gebied ontstaat er een bijzonder ecosysteem. 

Aantrekkelijk voor toeristen

Leg met behulp van een oorzaak-gevolgredenering uit dat ontbossing van het Amazonewoud invloed heeft op de droogte in de Pantanal.

Pampa = steppe

Pampa van :Atlantische oceaan tot. Andesgebergte

Uitgestrekte graslanden

door redelijke hoeveelheid neerslag vrij vruchtbaar

verbouw van tarwe, soja, zonnebloemen.

Zuidoostelijke staat Brazilië Rio grande do Sul

Llanos

Caatinga

Cerrado

Pampa

Mangroven

Amazone (rivier)

Parana

Orinico, Amazone & Paraná

Neerslagregiem

Schommelingen in de hoeveelheid neerslag. Regiem = schommelingen in de waterafvoer van een rivier.

Wat is de relatie tussen ontbossing, stroomsnelheid en de sedimentafvoer.

Als er sprake is van ontbossing houden de plantenwortels de bodem niet meer bijeen, waardoor water sneller kan afstromen en de hoeveelheid sediment toeneemt.

Debiet

Totale waterafvoer van een rivier.

Ten noorden van Uberlândia stroomt de rivier de Paranaíba, een zijrivier van de Paraná.

In de Paranaíba zijn meerdere stuwdammen aangelegd om hydro-elektriciteit op te wekken. Eén daarvan is de Itumbiaradam, met een productievermogen van 2.082 megawatt de zesde waterkrachtcentrale van Brazilië. 

Ter vergelijking: dat is bijna vijf keer zoveel als het productievermogen van de kerncentrale Borssele in Nederland.