ARGO 3.10 en 3.11 Augment bij samengestelde werkwoorden en bij beginklinker/rho

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Aandacht voor het augment

ARGO 3.10 en 3.11

In deze lessonup:

leer je over

het augment

samengestelde werkwoorden

voorvoegsels

assimilatie

verlenging van klinkers

verdubbeling van de ρ

Het augment

de letter ε

indicativus verleden tijd 

staat voor de stam

voorbeeld: ἐλυον

Samengestelde werkwoorden

Veel werkwoorden in het Grieks zijn gemaakt door voor een bestaand werkwoord een voorvoegsel (voorzetsel) te plaatsen.

Voorbeeld: 

βάλλω = gooien, werpen

ἀπο, ἀπ = vanaf 

ἀποβάλλω = eraf gooien, afwerpen

Augment + samengest. ww = 

augment staat voor de stam

voorvoegsel is niet de stam

augment staat tussen voorvoegsel en stam

let op: voorvoegsel soms in andere vorm vanwege de ε

ἀποβάλλω

ἀπ-ε-βαλλ-ον = ἀπεβαλλον = ik gooide eraf, wierp af

Het imperfectum van ἐπιβάλλω (erop gooien) is

1. ἐεπιβαλλον
2. ἐπιεβαλλον
3. ἐπεβαλλον
4. ἐπεβαλλω

Het imperfectum van ἐκβαλλω (eruit gooien) is

1. ἐκεβαλλον
2. ἐξεβαλλον
3. ἐεκβαλλον
4. ἐκσεβαλλω

Dus: 

ἀπο => ἀπ

ἐπι => ἐπ

ἐκ => ἐξ

Assimilatie

• medeklinker past zich aan aan andere medeklinker
  
• gebeurt vaak in spreektaal 
• zakdoek: zagdoek
• vaatdoek: vaa(d)doek
• en ook in schrijftaal
  

Assimilatie in het Grieks

De laatste letter van een voorvoegsel kan zich aanpassen aan de eerste letter van de stam. 

Bijvoorbeeld bij: 

ἐν + βαλλω => ἐμβαλλω (erin gooien)

συν + βαλλω => συμβαλλω (bij elkaar gooien)

Geassimileerde voorvoegsels + augment

Door het augment hoeft het voorvoegsel niet meer te assimileren. Het wordt weer het oorspronkelijke voorvoegsel

ἐμβαλλω: ἐνεβαλλον

 συμβαλλω: συνεβαλλον

Van welk werkwoord komt συνεβουλευον?

1. συνεβουλευω
2. συμεβουλευω
3. συνβουλευω
4. συμβουλευω

Van welk werkwoord komt ἐξεπληττον

1. ἐξπληττω
2. ἐκπληττω
3. ἐξεπληττω
4. ἐκεπληττω

Augment en klinkers

De stam van een werkwoord begint soms met een klinker

ἀγανακτέω

ἀκούω

ἥκω

ὀνομάζω

Wat gebeurt er als daar een augment voor komt?

NB: η

Als een Grieks werkwoord in de verleden tijd met een η begint, kan dat woord in het praesens beginnen met een 

α of ε of η!

Goed puzzelen voor je het woord gaat opzoeken dus!

Augment bij tweeklank

Bij tweeklanken verandert alleen de eerste letter: 

εὑρίσκω (vinden) aoristusstam: εὑρ

ε + εὑρ + ον = ηὑρον = ik vond

Onregelmatig bij ἔχω

Het imperfectum van ἔχω (hebben, houden) wijkt af: 

ε + ἔχ + ον = εἶχον ik hield, ik had

Dubbele ρ

Als de stam van het werkwoord begint met een ρ, wordt die verdubbeld bij een augment:  

ῥιπτω ik werp

ἔρριπτον ik wierp

Als een ww in de verleden tijd begint met een η, kan de praesensstam beginnen met een

1. α
2. ε
3. ι
4. υ

Het imperfectum ἐρρεζον komt van

1. ἐρεζω
2. ἐρρεζω
3. ῥεζω
4. ῥρεζω

Het imperfectum ὠνομαζον komt van

1. ὠνομαζω
2. ὀωνομαζω
3. ὠονομαζω
4. ὀνομαζω

τέλος