P3W1 Vitale functies ademhaling

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

P3W1 ATVV Vitale functies: Ademhaling 

Welke vitale functies ken je al?

Doelstelling

Na de lessen en het bestuderen van het lesmateriaal in TM en het maken van de verwerkingsopdrachten + stellingen kun je de ademhaling van een zorgvrager meten, interpreteren en actie ondernemen bij afwijkende waarden.

Inhoud

• Introductie vitale functies 
• Theorie: ademhaling observeren 
• Opdrachten in sub groepje 
• Volgende les: saturatie meten 
• Evaluatie

www.menti.com

Buik en borstademhaling

                                  Bekijk de filmpjes over de:

        Buikademhaling                                   Borstademhaling

Theorie

• Groep zelfstandig

       Zelf theorie + LessonUp doornemen en de opdrachten in sub groepje (max 4) maken

• Groep begeleid  

       Klassikaal theorie doorlopen en opdrachten in subgroepje maken (max 4)

Wat kan je observeren bij de ademhaling?

Frequentie

De normale ademfrequentie is:

• bij volwassenen 14 tot 18 maal per minuut;
  
• bij kinderen 20 tot 25 maal per minuut;
  
• bij baby's 30 tot 40 maal per minuut.

Hoge ademhalingsfrequentie

Lage ademhalingsfrequentie

• aandoeningen van     longen en luchtwegen
• bij hartafwijkingen
• koorts
• lichamelijke inspanning 
• emotie

• in slaap- en rusttoestand 
• na het gebruik van slaapmiddelen.

Diepte en gelijkmatigheid

Diepte: hoeveelheid lucht die per keer wordt ingeademd

Diepte en frequentie beïnvloeden elkaar

Bij een gelijkmatige ademhaling is de diepte steeds gelijk

Bij een ongelijkmatige ademhaling is de diepte wisselend

Ritme

• Na elke inademing en uitademing is er een pauze. 
• Als de pauzes even lang zijn, is de ademhaling regelmatig.
• Bij een onregelmatige ademhaling duren de pauzes korter of er zijn helemaal geen pauzes. 

Geluid

• Onder normale omstandigheden bijna geluidloos
• Bij zwelling van de slijmvliezen van de ademhalingswegen kan de ademhaling hijgend, snurkend, rochelend of piepend worden.
• Een gierend piepend geluid bij inademen: inspiratoire stridor zie je bij een obstructie in de luchtweg
• Een piepende uitademing: expiratoire stridor is kenmerkend voor mensen die een astmatische aanval hebben.

Observeren en rapporteren

Trucjes bij de observatie van de ademhaling: 

• observeren als de zorgvrager het niet in de gaten heeft
• bij bewusteloosheid of slapen, kun je de ademhaling observeren door de hand op borst en buik te leggen.  
• 1/2e tot hele minuut de inademingen tellen
• Rapporteren in het zorgdossier.

Overige observaties bij de ademhaling

• neusvleugelen, 
• buik- of borstademhaling, 
• rochelen, 
• een pijnlijke ademhaling 
• auxiliaire (hulp)ademhalingsspieren (extra aangesproken spieren bijv. schouders optrekken) 
  

Bij afwijkingen dit ook rapporteren in het zorgdossier!

Afwijkende ademhalingspatronen

• Apneu
  
• Dyspneu
  
• Hyperventilatie
  
• Kussmaul
  
• Cheyne Stokes
  
• Zuchtende ademhaling
  
• Gasping of happende ademhaling
  
• Atactische ademhaling

Apneu: Als je langer dan 10 seconden niet ademt terwijl u slaapt, is dat officieel een apneu.

Dyspneu: ademnood, kortademigheid

Hyperventilatie: teveel ademhalen

Kussmaul: regelmatige, diepe ademhaling (bewusteloosheid ten gevolge van een verhoogd bloedsuikergehalte)

Cheyne Stokes: onregelmatige en ongelijkmatige ademhaling (terminaal)

Zuchtende ademhaling: diepe uitademing, die meestal een emotie uitdrukt

Gasping: happende ademhaling

Atactische ah: een zeer onregelmatig ademhalingspatroon met wisselende variatiebreedte en pauzes en ontstaat bij letsel ter hoogte van het verlengde merg

Opdracht

Sub groepjes min 3 - max 4 personen: groepje doorgeven!

• Zoek een ziektebeeld, waarbij je ademhalingsproblemen ziet; 
• Werk kort uit wat dit ziektebeeld inhoudt en waar je de afwijking in de ademhaling aan herkent (denk aan de observatiepunten)
• Werk dit uit in een poster, Powerpoint of eigen idee 
• Presenteer de volgende les in max. 3 min jullie uitwerking (uit het hoofd met praatpapier) Let op de tijdsduur!

Feedbackformulier voor de presentatie

Evalueren

• Zijn er nog vragen over de theorie of opdracht?
•  Tips en tops voor de les

Huiswerk

•  Lees indien nog niet gedaan het hoofdstuk over het ademhalingsstelsel en de observatie ervan door (TM Traject: PBZ module 8, hoofdstuk 3) en maak de bijbehorende opdrachten ervan.
• Maak de opdracht uit de LessonUp (af) met je sub groepje

Bronnen

Thieme Meulenhof Traject  Persoonlijke basiszorg 8: Vitale functies en slaap-waakritme

• Hoofdstuk 3: Ademhalingstelsel en observatie ervan
• Begrippenkader hoofdstuk 3
• Verwerkingsopdrachten en stellingen met betrekking tot de ademhaling