Les 6 - Planten B4 en B5

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Planten

Les 6

Basisstof 4 & 5

Wat gaan we doen?

Terugkijken & samenvatten vorige les

Bespreken van een aantal opgaves (huiswerk)

Nieuwe theorie B5: Bestuiving, bevruchting en verspreiding

Zelf aan de slag

Afsluiten/terugkijken/samenvatten

Leerdoelen

Je kunt beschrijven welke vormen van ongeslachtelijke voortplanting er bij planten zijn en beschrijven wat er dan gebeurd

Je kunt beschrijven wat geslachtelijke voortplanting is 

Je kunt de delen van een bloem benoemen met hun kenmerken en functies.

Welke twee energie- arme stoffen zijn nodig voor fotosynthese?

Noem twee voorbeelden van ongeslachtelijke voortplanting.

Welk deel van de bloem is het mannelijke voortplantingsorgaan?

Een stamper bestaat uit verschillende onderdelen, welke van de onderstaande is geen deel van een stamper?

1. Vruchtbeginsel
2. Steel
3. Stijl
4. Stempel

Bloemen nodig voor geslachtelijke voortplanting

De gekleurde bladeren van een bloem, kroonbladeren, lokken insecten naar de bloem.

De groene bladeren, kelkbladeren, beschermden de bloem toen die nog in de knop zat. 

Meeldraden = mannelijk

Stamper = vrouwelijk

Alleen zaadplanten hebben bloemen

Samenvatten van de les

Planten kunnen zich geslachtelijk en _______________________________ voortplanten. 

Bij _____________________________ voortplanting hebben de nakomelingen precies dezelfde kenmerken als de ouders.

Bij ____________________________voortplanting hebben de nakomelingen verschillende kenmerken.

Voorbeelden van ___________________________________ voortplanting zijn stekken, knollen, _____________________ en uitlopers.

Maakwerk KB

In het werkboek

Basisstof 3 , vanaf blz. 42

Opdracht 1 t/m 3 (blz. 44 hoeft niet)

In je map 

bladzijde 45

Opdracht  4

Maakwerk BB

In je werkboek

Basisstof 3 , vanaf blz. 42

Opdracht 1 en 2 

In je map

Opdrachten bladzijde 5/6/7/8

KB

BB

BB

De samenvattings- pagina

Elke les gebruik je een nieuw blad.

Vandaag

onderwerp: Bevruchting, bestuiving en verspreiding (7 dia's)

Datum: 18-09-2024

Maak korte notities... schrijf niet letterlijk alles over!

Leerdoelen

• Je kunt omschrijven wat bestuiving is en je kunt de kenmerken van insectenbloemen en windbloemen noemen
• Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij zaadplanten verloopt en welke veranderingen er na bevruchting in het vruchtbeginsel plaatsvinden
• Je kunt uit afbeeldingen van (delen van) planten afleiden hoe de zaden worden verspreid.

Geslachtelijke voortplanting is met

1. eicellen
2. stuifmeelkorrels
3. beide
4. beide niet

Wat is bestuiving?

1. Als stuifmeelkorrels op de stempel komen van dezelfde soort
2. Als eicellen op de stempel terecht komen
3. Als stuifmeelkorrels op de stempel komen van een andere soort
4. Als eicellen op de meeldraad terecht komen

Voortplanting bij planten

Geslachtelijke voortplanting - er is bevruchting en er ontstaan zaden en de nakomelingen hebben dezelfde erfelijke kenmerken als de ouders.

Ongeslachtelijke voortplanting - een stukje volwassen plant groeit uit tot een nieuwe plant.

Ongeslachtelijke voortplanting

1. Stekken
2. Deling
3. Uitlopers (stengels)
4. Bollen
5. Knollen
6. Wortelstokken (wortels)

Geslachtelijke voortplanting

Bij geslachtelijke voortplanting zijn altijd 2 geslachtscellen betrokken.  

In deze cellen zit erfelijk materiaal (DNA)

Bloemen nodig voor geslachtelijke voortplanting

De gekleurde bladeren van een bloem, kroonbladeren, lokken insecten naar de bloem.

De groene bladeren, kelkbladeren, beschermden de bloem toen die nog in de knop zat. 

Meeldraden = mannelijk

Stamper = vrouwelijk

Alleen zaadplanten hebben bloemen

Dia 1 van 7

Je kunt omschrijven wat bestuiving is en je kunt de kenmerken van insectenbloemen en windbloemen noemen

Bij bestuiving komt stuifmeel terecht op de stempel van een bloem van dezelfde soort!

Bestuiving tussen bloemen van dezelfde plant noem je zelfbestuiving

Bestuiving tussen bloemen van verschillende planten noem je kruisbestuiving

Dia 2 van 7

Welke pijl is kruisbestuiving?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Insectenbestuiving (weinig stuifmeel)

Grote opvallende , gekleurde bloemen. 

Bloemen geuren en maken vaak nectar

Windbestuiving (veel stuifmeel)

Kleine onopvallende bloemen (groen)

Stuifmeel licht en glad van structuur

Dia 3 van 7

Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij zaadplanten verloopt en welke veranderingen er na bevruchting in het vruchtbeginsel plaatsvinden

1. Stuifmeel wordt gemaakt in de helmhokjes van de helmknop

2. Stuifmeel komt vrij te liggen aan de buitenkant van de helmknop

3. Insect komt op de bloem en neem stuifmeel mee en brengt dit over op de stamper van een andere bloem!

Dia 4 van 7

Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij zaadplanten verloopt en welke veranderingen er na bevruchting in het vruchtbeginsel plaatsvinden

4. De stuifmeelkorrel vormt een stuifmeelbuis waarin hij zijn kern naar beneden brengt.

5. De kern van de stuifmeelkorrel zoekt een eicel op in een zaadbeginsel.

6. De kern van de stuifmeelkorrel en de kern van de eicel smelten samen = bevruchting

7. Er ontstaat een kiem met daaromheen een zaad.

Dia 5 van 7

Stuifmeel

• gemaakt door meeldraden
• mannelijke geslachtscellen

Dia 3 van 7

Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij zaadplanten verloopt en welke veranderingen er na bevruchting in het vruchtbeginsel plaatsvinden

Dia 6 van 7

Vruchtbeginsel wordt vrucht

Zaadbeginsel wordt zaad

Verspreiding door dieren 

Het vruchtvlees wordt door dieren opgegeten en de zaden worden op een andere plek uitgepoept

--> zaden kunnen ontkiemen

Verspreiding door de wind

Je kunt uit afbeeldingen van (delen van) planten afleiden hoe de zaden worden verspreid.

Dia 7 van 7

Door de plant zelf

In de video zie je planten die hun zaden kunnen wegschieten

De vruchten 'ontploffen' en de

zaden worden weggeslingerd!

Maakwerk KB

Werk je aantekeningen bij

Maak in het werkboek

Basisstof 4 , vanaf blz. 53

Opdracht 1 t/m 4

Maakwerk BB

Werk je aantekeningen bij 

In het werkboek

Basisstof 4 , vanaf blz. 53

Opdracht 1 t/m 3 

In je map 

opdrachten van bladzijde 9

Leerdoelen

• Je kunt omschrijven wat bestuiving is en je kunt de kenmerken van insectenbloemen en windbloemen noemen
• Je kunt beschrijven hoe bevruchting bij zaadplanten verloopt en welke veranderingen er na bevruchting in het vruchtbeginsel plaatsvinden
• Je kunt uit afbeeldingen van (delen van) planten afleiden hoe de zaden worden verspreid.

Samenvatten van de les

Er bestaan windbloemen en ___________________________ . 

Bij bestuiving komt er _____________________ terecht op de ___________________ van een bloem van dezelfde plantensoort.

Als er bestuiving heeft plaatsgevonden dan maakt de stuifmeelkorrel een _______________ waarin hij de kern naar de kern van de _____________ brengt.

Er vindt bevruchting plaats. Na bevruchting ontstaan er zaden uit de __________________________________ en een vrucht uit het ______________________

Zaden kunnen door o.a. __________________________________ verspreid worden.