De verschillende soorten misdrijven en rechtbanken

• PAV
• Secundair onderwijs

De verschillende soorten misdrijven

Waaraan denk jij bij het woord 'misdrijf'?

Waaraan denk jij bij het woord 'straf'?

Wie is er al eens in contact gekomen met de politie voor iets wat je niet mocht doen?

Ik heb het al meegemaakt.

Nog nooit meegemaakt.

Ikzelf niet, maar ik was erbij toen iemand anders ermee in contact kwam.

Opdracht 1: het journaal

Wat is een misdrijf?

Een misdrijf wordt officieel omschreven als ‘een inbreuk op de (Belgische) strafwet’. Iemand die een misdrijf pleegt, stelt bijgevolg een gedraging die volgens de strafwet niet mag en zal daar uiteraard voor gestraft worden. Zo zal iemand die door een rood licht rijdt een geldboete moeten betalen of iemand die een moord pleegt een gevangenisstraf moeten uitzitten.

Opdracht 2: soorten misdrijven

Soorten misdrijven

Overtreding

Overtredingen zijn de minst zware misdrijven in onze samenleving zoals bijvoorbeeld nachtlawaai, vandalisme of verkeersovertredingen. Wie een overtreding begaat zal bestraft worden met een geldboete en/of een maximale gevangenisstraf van 7 dagen.

Wanbedrijven

Betreffen de zwaardere inbreuken op de strafwet zoals bijvoorbeeld diefstal, inbraak of een overval. Deze misdrijven worden bestraft met een gevangenisstraf van minimum 8 dagen tot maximum 5 jaar en eventueel een extra geldboete. 

Misdaden

De zwaarste inbreuken op de strafwet die je kan begaan in onze samenleving. Voorbeelden zijn moord, verkrachting of brandstichting. De straffen van misdaden variëren van 5 jaar opsluiting tot levenslang. Daarbij kan ook een geldboete gevoegd worden.

Zoek de fout. 

Heb je de fout gevonden?

Overtreding

Wanbedrijf

Misdaad

Carjacker veroordeeld tot gevangenisstraf van 4 jaar.

Heler kent eindelijk zijn lot: 3 jaar gevangenisstraf. 

Werkgever die zijn vrouwelijke werknemers aanrandde veroordeeld tot 2 jaar celstraf. 

Stalker komt er niet gemakkelijk vanaf: 6 dagen naar de gevangenis. 

Seriemoordenaar krijgt levenslang: slachtoffers zijn opgelucht. 

Rechter veroordeelt gauwdief tot een gevangenisstraf van 6 dagen. 

Pedofiel verdwijnt voor 16 jaar naar de gevangenis. 

Hacker moet geldboete van 15.000 euro aan de overheid betalen.  

Welke straf zou jij toekennen aan een 'kleptomaan'.

overtreding

wanbedrijf

misdaad

Welke straf zou jij toekennen aan een 'mensensmokkelaar'.

overtreding

wanbedrijf

misdaad

Welke straf zou jij toekennen aan een 'bumperklever'.

overtreding

wanbedrijf

misdaad

Je merkt meteen dat een correcte straf voor een groot deel afhankelijk is van de feiten. Vaak zullen er verzwarende of verzachtende omstandigheden meespelen die belangrijk zijn voor het bepalen van een correcte straf. Ook de rechter is zich hiervan bewust. Het is de taak van de rechter om te bepalen hoe zwaar iemand voor elk misdrijf bestraft zal worden. De rechter zal dit voor een groot deel laten afhangen van de feiten van de zaak, maar zal daartoe altijd de grenzen van de strafwet moeten respecteren. 

Voorbeeldje...

Een rechter moet zich buigen over een verkrachtingszaak. Volgens de strafwet wordt verkrachting bestraft met een opsluiting van minimum 5 tot maximum 10 jaar. Als er een verzwarende omstandigheid speelt zal de rechter eerder geneigd zijn om 9 of 10 jaar opsluiting uit te spreken. Indien er een verzachtende omstandigheid speelt zal de rechter eerder geneigd zijn om 5 of 6 jaar opsluiting uit te spreken. De effectieve straf zal dus bepaald worden door de rechter op basis van de feiten van de zaak. 

Verzwarend

Verzachtend

Leeftijd van het slachtoffer (minderjarig of bejaard)

Geestesziekte

Blanco strafblad

Bekennen

Recidivist (blijft dezelfde fouten maken)

Spijt betuigen

Niet bekennen

Het gerechtelijk landschap

In België bestaat er een uitgebreid arsenaal aan rechtbanken. Zo heb je bijvoorbeeld de politierechtbank, de arbeidsrechtbank, het hof van beroep,… Hoe weet ik nu voor welke rechtbank mijn zaak beslecht zal worden?

Tot welke rechtbank men zich zal moeten wenden hangt af van de aard en de ernst van het (strafbaar) feit. Elke rechtbank heeft immers zijn eigen bevoegdheid en specialiteit bepaald door de wet.

Vredegerecht

Arbeidsrechtbank

Politierechtbank

Burgerlijke rechtbank

Correctionele rechtbank

Jeugdrechtbank

Rechtbank van koophandel

Hof van Assisen

• Geschillen tot een bedrag van 1 860 euro

• Huurgeschillen

• Misdaden

• Geschillen tussen privépersonen en handelaren boven de 1.860 euro.

• Geschillen tussen handelaren boven de 1.860 euro.

• Faillissement van een onderneming

• Geschillen tussen personen boven 1 860€.

• Echtscheiding

• Erfenisgeschillen

• Afstamming en adoptie

• ALLE verkeersgeschillen 

• Overtredingen

• Wanbedrijven

• Geschillen voor personen jonger dan 18 jaar 

• Arbeidsgeschillen

• Geschillen over arbeidsongevallen of beroepsziekten

• Geschillen over sociale zekerheid

• OCMW- geschillen

Een verkeersongeval : beide partijen kunnen niet tot een akkoord komen en gaan met elkaar op de vuist. Eén van beide bestuurders belandt uiteindelijk met een gebroken neus in het ziekenhuis.

1. Politierechtbank
2. Hof van Assisen
3. Correctionele rechtbank
4. Jeugdrechtbank

Louis is overleden en heeft in zijn testament 1 miljoen euro nagelaten aan zijn huisarts. Zijn familieleden zijn het hiermee niet eens.

1. Hof van Assisen
2. Arbeidsrechtbank
3. Burgerlijke rechtbank
4. Politierechtbank

Joke (15jaar) heeft een smartphone gekocht bij Smartphones4Life voor 1 200 euro. De smartphone blijkt kapot te zijn. Joke eist haar geld terug.

1. Jeugdrechtbank
2. Vredegerecht
3. Rechtbank van koophandel
4. Correctionele rechtbank

Frank wordt ontslagen wegens dringende redenen. Volgens Frank zelf is dit onterecht.

1. Arbeidsrechtbank
2. Correctionele rechtbank
3. Burgerlijke rechtbank
4. Rechtbank van koophandel

Jef heeft een haan die volgens zijn buren veel te veel lawaai maakt. Ondanks verschillende klachten wil Jef zijn haan niet weg doen. Er speelt al jarenlang een burenruzie die niet opgelost geraakt.

1. Rechtbank van koophandel
2. Vredegerecht
3. Burgerlijke rechtbank
4. Correctionele rechtbank

Bert pleegde een gewapende overval. Hij riskeert 5 jaar gevangenisstraf. .

1. Rechtbank van koophandel
2. Vredegerecht
3. Burgerlijke rechtbank
4. Correctionele rechtbank

Koen en Rik worden beschuldigd van moord op de 16-jarige Kris Rombout.

1. Hof van Assisen
2. Arbeidsrechtbank
3. Burgerlijke rechtbank
4. Politierechtbank