meeschrijfopdracht dl 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC Nederland (1948-2008)

3.1 Een welvarende samenleving (1948-1978)

Deel 2

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je uitleggen hoe de economische groei de verzorgingsstaat mogelijk maakte en hoe de welvaart leidde tot maatschappelijke veranderingen, wat veranderde in de positie van jongeren en vrouwen en welke emigratie en immigratie plaatsvond.

Sociaal-culturele verandering in de jaren 1960

Consumptiemaatschappij

Meer eten en drinken, supermarkten, auto's

Meer woon-werkverkeer door snelgroeiende forensensteden

Ontzuiling

Gevolg welvaartsstijging: 

ontzuiling door televisie

Maar ook Radio Veronica

En in de politiek: 

• Oprichting D'66
• Fusiepartij CDA
  

Video

Fragment uit verkiezingsspotje uit 1966

van D'66

Video

Polygoonjournaal

De laatste uitzending van Radio Veronica (1974)

Ontkerkelijking

Door het contact met andere zuilen werd de kerk steeds minder belangrijk in het leven van Nederlanders

Video

Satirisch programma 

Zo is het toevallig ook nog eens een keer

"Beeldreligie' (1964)

Jeugd

Na de Tweede Wereldoorlog:

Babyboom

Jongeren hebben meer geld en vrije tijd

Gevolg: ontstaan van jeugdculturen

Nozems

Jaren 1950

geïnspireerd door rock 'n roll uit VS

Elvis Presley, leren jacks, vetkuiven, brommers

Provo's

Jaren 1960

verzet tegen bestaande machtsverhouding met ludieke acties

Erg politiek, provocerend

jongeren willen meer inspraak

Hippies

Eind jaren 1960

afzetten tegen consumptiemaatschappij en materialisme

Drugsgebruik, 'make love, not war'

Feminisme

1919: 

vrouwenkiesrecht

1956: 

afschaffing handelingsonbekwaamheid vrouwen

Feminisme

Meer meisjes gaan vanaf jaren '60 naar hoger onderwijs

Gevolg: 

Tweede Feministische Golf 

Dolle Mina en Man Vrouw Maatschappij

Grotere vrijheden door 'pil' en versoepeling echtscheiding

Tweede Feministische Golf

• Jaren 60 opnieuw succes voor feministen:​
  
• In 1968 kregen meisjes door de Mammoetwet gelijke opleidingskansen.​
  
• Vrouwen kregen recht op gelijk loon bij gelijke arbeid.​
• Actiegroepen: Dolle Mina’s & MVM ​(man vrouw maatschappij)​

Migratie

Na-oorlogse regering bevorderd emigratie naar Canada & Australië 

1948: 

Soevereiniteitsoverdracht Indonesië vluchtelingen naar NL
1958: 

Nederlanders en Indo's niet meer welkom in Indonesië

Blue diamonds - Ramona

Migratie

1975: 

onafhankelijkheid Suriname
Daarnaast: 

gastarbeiders

Oliecrisis (1973) 

maakt einde aan economische groei NL

Van emigratie- naar immigratieland

• Nederland emigratieland (vooral boerenzoons)
• Overheidssteun voor emigratie (1950)
• Naast de sterke emigratie kreeg Nederland te maken met immigratie --> door onafhankelijkheid indonesië kwamen er immigranten naar Nederland

Multiculturele samenleving

Dit verliep in golven:

• Jaren '50: Indonesiërs en Spaanse en Italiaanse gastarbeiders

• Jaren '60 en '70: Turkse en Marokkaanse gastarbeiders

• 1975: Surinamers

• Vanaf jaren '80: vluchtelingen

De volgende zes gebeurtenissen staan in willekeurige volgorde:

1. De Praagse Lente.

2. De Duitse hereniging.

3. Michael Gorbatsjov wordt leider van de Sovjet-Unie.

4. De Sovjet-Unie wordt op Eerste Kerstdag opgeheven.

5. De Cuba crisis.

6. Val van de Duitse Muur.

2p 6 Zet deze zes gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde, van vroeger naar later. Noteer alleen de nummers.

KA's tijdvak 10

Kenmerkende aspecten:

• de dekolonisatie maakte een eind aan de westerse hegemonie in de wereld
• de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit vloeiende dreiging van een atoomoorlog
• de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren '60 vanaf de 20ste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
• de eenwording van Europa         (vb  Schengen)?
• de ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen

• Kenmerkende aspecten:

• De Koude Oorlog

• De eenwording van Europa

Begrippen

• Euro
• Globalisering
• Internet
• Digitalisering
• Mobiele telefoons
• Sociale netwerken

Waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1948-2008?

KA 47 De eenwording van Europa

EGKS

EEG

EG

EU

HC Duitsland? Vier zones, Twee Duitslanden, een Muur en Toenadering, hereniging en integratie

HC NL? 1948-2008

 polarisatie -wat is dat? 

gebruik tekst Syllabus Hc NL  vraag 2

Gebruik de tekst in boek  p.299 -304 en  zoek op en  vergelijk boektekst met  de Syllabus tekst .

Is dit vergelijkbaar ?

Sociale grondrechten

• In 1983 worden de sociale grondrechten ingevoerd.
  

1. Recht op bestaanszekerheid
2. Recht op onderwijs
3. Recht op gezondheidszorg
4. Recht op woongelegenheid
5. Recht op bewoonbaarheid van het land
6. Recht op werk
7. Recht op rechtsbijstand
   

4.3: Polarisatie en ontzuiling (Jaren 1960 en '70)

4.3: Polarisatie en ontzuiling (Jaren 1960 en '70)

Midden jaren '60: De ontzuiling begint. 

Daardoor: politici moeten vechten voor de stem van de kiezer
--> polarisatie begint
= tegenstellingen benadrukken ipv overeenkomsten

GEVOLGEN ontzuiling: 

- Confessionele partijen verliezen kiezers.
De confessionele partijen houden sand door samen te gaan in het CDA (1980)

GEVOLGEN polarisatie: 

- PvdA benadrukt linkse idealen,VVD  benadrukt rechtse idealen

 

versterking polarisatie

TOENEMENDE POLARISATIE

Sociale grondrechten

Grondrechten die in 1983 aan de grondwet werden toegevoegd en die de burgers beschermen tegen slechte leefomstandigheden.

• Plichten van de overheid
  
• Bescherming door de overheid
• Zorgen voor een goed bestaan