4H - Laatste leesvaardigheidsles

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4H - Laatste leesvaardigheidsles

• Overzicht toetsstof, herhaling van de 'basis'
• Aan de slag met 'beschouwing' in werkboek?
• Traktatie einde schooljaar :) 

Tekstdoelen & tekstsoorten

Welke tekstvormen horen bij welke tekstsoort?

Uiteenzetting

Beschouwing

Betoog

Activerende

tekst

Amuserende

tekst

affiche

advertentie

flyer

poster

reclame

recept

wetenschappelijk artikel

handleiding

stripverhaal

mop

kort verhaal

column

column

recensie

ingezonden brief

pamflet

discussiestuk

debat

achtergrondartikel

Kenmerken beschouwing (aantekening presentatie)

• Een beschouwing biedt verschillende visies ter overweging aan.
  
• Een beschouwing laat de lezer nadenken.
  
• Een beschouwing heeft een centrale vraag waar meerdere antwoorden op gegeven worden.
  
• Een beschouwing is objectief.
  
• Een beschouwing is genuanceerd.
  
• De stijl van een beschouwing is zakelijk.
• De beschouwing maakt gebruik van bronnen en verwijst ook naar deze bron. (De lezer moet de kwaliteit van de informatie kunnen beoordelen).

Vaste tekststructuren (p. 83 theorieboek)

Naam	Inleiding	Kern	Slot
Indelingsstructuur	onderwerp	aspecten van onderwerp	samenvatting
Vraag-antwoordstructuur	vraag	mogelijke antwoorden	samenvatting / beste antwoord
Tijdstructuur	onderwerp	situatie vroeger situatie nu	conclusie / toekomstverwachting
Voor-en-nadelen-structuur	vraag of stelling	voordelen nadelen	afweging / conclusie
Stelling-argumentenstructuur	stelling	(tegen)argumenten weerleggingen	conclusie / stelling
Verklaringsstructuur	verschijnsel	kenmerken/voorbeelden oorzaken/verklaringen	conclusie / meest waarschijnlijke verklaring
Probleem-oplossingsstructuur	probleemstelling	beschrijving, oorzaken, gevolgen en oplossingen	beste oplossing

Wat doen functiewoorden?

1. Die geven aan wat een schrijver wil bereiken met een alinea.
2. Die geven aan wat de betekenis is van de alinea.
3. Die geven aan wat de schrijver bedoelt.
4. Die geven aan waar je belangrijke informatie kan vinden.

Functiewoorden

-Geeft in één woord de bedoeling (functie) weer van dat stukje tekst binnen een grotere tekst. 

-De functiewoorden zijn grammaticale woorden die dienen om bepaalde betrekkingen tussen zinsdelen uit te drukken. 

-Op zichzelf hebben functiewoorden geen betekenis. 

Functiewoord

Signaalwoord

/tekstverband

bewering

bovendien

maar

definitie

kortom

omdat

aanleiding

toelichting

tenzij

vergelijking

verklaring

vervolgens

voorwaarde

toen

Functiewoorden.
Wat is een anekdote?

1. Een leesteken dat laat zien dat er een citaat begint.
2. Een kort, vaak grappig verhaaltje over iets wat echt gebeurd is.
3. Een afsluiting van de tekst, waarin de schrijver een advies geeft.
4. Een korte inleiding van de tekst, waarin de schrijver zijn mening geeft.

Functiewoorden.
Wat is een aanbeveling?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Functiewoorden.
Wat is een tegenwerping?

1. Een omschrijving van een probleem.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel.

Functiewoorden. Wat is een nuancering?

1. Geeft een verfijning in de uitleg of zwakt een standpunt iets af
2. Legt uit waarom iemand iets doet of vindt
3. Doet een uitspraak die logisch voortvloeit uit eerder gevolgde redeneringen
4. Stemt met iets in, als aan een bepaalde voorwaarde is voldaan

Functiewoorden.
Wat is een constatering?

1. Het vaststellen van een feit of verschijnsel.
2. Een goede raad.
3. Een reactie op een bepaalde mening.
4. Een uitleg van een verschijnsel of situatie.

Functiewoorden.
Wat is een weerlegging?

1. Laat zien dat een argument niet juist is.
2. Extra informatie bij een onderwerp
3. Een mening minder scherp maken
4. De oplossing van een probleem

Functiewoorden

Functiewoorden

Veelvoorkomend (en herhaling uit de onderbouw)

Dit is écht leerwerk!

Herhaling Argumentatie

We behandelen niet alles even uitgebreid, zie je toetsstofoverzicht!

Een uitspraak of bewering over een bepaald onderwerp

Het staat er niet letterlijk, maar je kunt het wel uit de tekst opmaken

Die onderbouwen het standpunt. Het is het antwoord op de vraag: waarom heb ik deze mening.

Het standpunt en de argumenten waarmee je het standpunt odnersteunt of ontkracht.

Argumenten tegen het standpunt, het ontkracht je standpunt.

Een tegenargument ontkrachten. Zo maai je het gras voor de voeten van de tegenstanders weg.

Standpunt/stelling

Impliciet standpunt

Argumenteren

Argumentatie

Tegenargument

Tegenargument weerleggen

Argumentatiestructuren

1. enkelvoudige argumentatie

2. onafhankelijke nevenschikkende argumentatie

3. afhankelijke nevenschikkende argumentatie

4. onderschikkende argumentatie

tot hier gekomen

Standpunt

Argument 1

Argument 2

Bij het bouwen van de stadia zijn duizenden arbeidsmigranten overleden. 

Het Nederlands elftal moet het WK in Qatar boycotten. 

In Qatar worden de mensenrechten voortdurend geschonden. 

Tijdens een online les moet iedereen de camera aanzetten. Als je elkaar kunt zien, is er meer interactie en als je je camera aan hebt, let je beter op. Het praat namelijk makkelijker als je elkaar ziet.

Zet alles op de juiste plek in de argumentatiestructuur

Het praat namelijk makkelijker als je elkaar ziet.

Tijdens een online les moet iedereen de camera aanzetten.

Als je je camera aan hebt, let je beter op.

Als je elkaar kunt zien, is er meer interactie.

Soorten argumenten

controleer-baar

twee gelijke zaken worden vergeleken

je gebruikt een voorval dat je hebt beleefd

je legt het nut uit of het gewenste gevolg

gebaseerd op een algemeen aanvaarde opvatting

gebaseerd op gevoel of intuïtie

feitelijk argument

ervarings-argument

nut of (on)gewenst gevolg

vermoeden

vergelijkings-argument

emotioneel argument

Argumentatieschema's

• Het geheel van argumenten en standpunt = redenering/ argumentatie
• Inhoudelijk verband tussen argument en standpunt = argumentatieschema
• Verschillende argumentatieschema's:

1. Oorzaak en gevolg
2. Kenmerk of eigenschap
3. Voor- en nadelen
4. Voorbeelden
5. Vergelijking
6. Autoriteit

Argumentatieschema

Het verband tussen standpunt en argument

oorzaak-gevolg

kenmerk of eigenschap

voor- en nadelen

voorbeelden

autoriteit

vergelijking

Het zal me niet verbazen dat we straks allemaal buikpijn hebben, want het vlees was slecht doorbakken.

Je moet zonnecellen op het dak plaatsen: dat is goed voor het milieu en voor je portemonnee.

Jeroen is eigenlijk nog een groot kind, want hij speelt het liefst nog met zijn piratenlego.

Je kunt absoluut niet op hem rekenen. Zo vergat hij zijn deel van het dossier in te leveren en kwam hij niet opdagen bij de afspraak.

De Eerste Kamer heeft het verbod op de rituele slacht tegengehouden. Het wetsvoorstel van de Partij voor de Dieren over de vleestaks zal het dus ook niet halen.

Aan de slag

Lees de tekst op blz. 70-71 en maak opdracht 1 t/m 8a.

Je werkt zelfstandig en in stilte. 

Meer oefenen/voorbereiden?

Markeer/lees in je werkboek en maak de opdrachten online (dan heb je ook de antwoorden).

Maak de opdrachten tussen blz. 69 en blz. 83

(Hier hadden in de lessen vrijdag anders aan gewerkt) 

Het schooljaar zit er bijna op! Wil je mij als laatste nog 1 tip en 1 top geven voor volgend jaar? Dankjewel!

Lieve leerlingen van 4Hd,

We zien elkaar volgend schooljaar als het goed is gewoon weer (ondanks dat ik minder ga werken). 

Ik wil jullie ontzettend bedanken voor dit jaar en heb van jullie grapjes, dynamiek, maffe acties en supergoede vragen genoten! Alvast een heel fijne vakantie en veel succes met PWW4! Daarom heb ik iets lekkers voor jullie :)