Therapeutisch Elastische steunkousen

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Lesdoelen

Aan het einde van de les:

• Ik kan uitleggen waar ik rekening mee houd bij het aan- en uittrekken van therapeutisch elastische kousen (steunkousen);
• Ik kan minimaal twee indicaties benoemen voor  het inzetten van therapeutisch elastische kousen (steunkousen)

Waarom krijgen zorgvragers steunkousen?

Wanneer mensen teveel last krijgen van het vocht in de benen en daardoor slechter gaan lopen moeten zij steunkousen krijgen.

0

Steunkousen: Waarom en wanneer

Waarom?

Elastische kousen oefenen druk uit op de oppervlakkige veneuze bloedvaten waardoor het veneuze bloed via het oppervlakkige en diepere veneuze systeem afgevoerd wordt naar het hart. 

Wanneer:

Bij veneuze (aderlijke) klachten. Bijvoorbeeld spataderen (varices)

Bij vochtophoping  (oedeem) in de benen (of armen)

Oorzaken oedeem

• Hartfalen. 
  
• Nierziekten. 
  
• Leveraandoeningen. 
  
• Verslechterde bloedafvoer. Bijvoorbeeld door trombose of omdat de vaten bij het ouder worden slapper worden. 
  
• Spataderen
• Beschadiging of blokkade van lymfevaten (lymfoedeem). 
  
• Beschadigde bloedvaten (angio oedeem). 
  
• Ondervoeding (hongeroedeem).
  

Spataderen (varices)

Hartfalen

Het hart functioneert onvoldoende en kan het bloed niet goed rondpompen. Het bloed wat uit de benen komt wordt belemmerd om naar het hart te gaan. Daardoor ontstaat er een verhoogde druk van het bloed in de beenaderen. De beenaderen zetten uit en gaan vocht lekken.

Dit vocht wordt opgenomen in het rondom liggende bindweefsel van de benen. Dit verschijnsel wordt oedeem genoemd.

Trombose

Bij trombose is een deel van de hoofdader van het been afgesloten door een bloedstolsel. Hierdoor wordt het been rood en dik. Immers, het bloed komt wel het been in (via de slagader) maar kan er niet goed meer uit (door de opstopping in de hoofdader).

De zwelling kan worden tegengegaan door druk van buiten ( steunkous)

De gebeurt aanvankelijk door zwachteltherapie en later door het dragen van een elastische kous.

Zwachtelen (ACT)

Wanneer mensen teveel last krijgen van het vocht in de benen en daardoor slechter gaan lopen moeten zij steunkousen krijgen.

Maar eerst moet het teveel aan vocht weer wegtrekken. Mensen krijgen dan eerst zwachtels.  Het zwachtelen van oedemateuze benen gebeurt op een speciale manier. 

Zijn de benen slank genoeg, dan worden er steunkousen aangemeten

ACT leer je in leerjaar 2.  Het is een risicovolle handeling!!

Waar moet je op letten bij het aantrekken van steunkousen?

* Blauwe plekken

* Wonden

* Ergonomie

De kousen worden speciaal aangemeten en moeten strak zitten. Na gewenning moeten ze redelijk comfortabel zitten. Het aantrekken en uittrekken van therapeutisch elastische kousen is erg belastend. Er worden steeds meer hulpmiddelen ontwikkeld om steunkousen aan te doen, zodat de zorgvrager minder afhankelijk is van een ander bij het aantrekken en uittrekken van de kousen.

Voor jou als verpleegkundige is het belangrijk dat je ergonomisch werkt als je de kousen bij de zorgvrager aantrekt. Een veelgebruikt hulpmiddel is een aantreksok. Een goede werkhouding is: ga op een kruk voor de zorgvrager zitten, met een rechte rug. Doe huishoudhandschoenen aan voor meer grip op de kousen en minder belasting van de vingers.

Hulpmiddelen

Afhankelijk of je een kous hebt met open of dichte teen!

Doff 'n Donner:  ook wel Donner genoemd is een hulpmiddel om alle  typen compressiekousen van alle drukklassen snel en comfortabel aan- en uit te trekken.

Easy Slide: een soort gladde sok voor kousen zonder teenstuk, en de Eureka, voor de kous met de gesloten teen
Helpsoq: Zie hiervoor een uitgebreide lessonup op de its learning pagina behorende bij deze les

Soorten steunkousen

open of gesloten teen

Video's aan- en uittrekken steunkousen

Via deze link kom je op de site van Goedgebruik.nl

Hier staan heel veel filmpjes op hoe je de verschillende hulpmiddelen moet gebruiken

Filmpjes

Lesdoelen bereikt?

• Ik kan uitleggen waar ik rekening mee houd bij het aan- en uittrekken van therapeutisch elastische kousen (steunkousen);
  
• Ik kan minimaal twee indicaties benoemen voor het inzetten van therapeutisch elastische kousen (steunkousen)