Hoofdstuk 5 Les 2 Aan de leiband van Moskou 3HV

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Vorige les

De Grote Drie: Churchill Roosevelt Stalin

Bezettingszone: Duitsland bezet door VS-GB-Fransen,Russen

Conferentie Potsdam: herstelbetaling VS - GB x Russen

IJzeren Gordijn

Trumandoctrine (wil meerderheid/minderheid ;onderdrukking)

BDR en DDR

5.2 Aan de leiband van Moskou

Lesdoelen:

Op welke wijze en met welk doel breidde SU invloed elders uit?

In hoeverre was SU daarbij succesvol?

SU: geruïneerd land

In het westen had men grote angst voor het communisme. Ze noemden het "het Rode Gevaar". 

Vooral politici waren bang dat steeds meer landen onder invloed van Stalin zouden komen te staan. 

Verwoesting in SU enorm: slachtoffers -- bruggen -(zieken) huizen-fabrieken (kolenmijnen, collectieve boerderijen, el. centrales.

Satellietstaten

Doel Stalin na WO2:

Ramp voorkomen en tijd en middelen krijgen voor wederopbouw Sovjet-Unie.

Oost-Europese landen (invloedssfeer SU) kregen rekening!

Satellietstaten: Staten die politiek, economisch en militair volledig onder controle/afhankelijk werden van SU.

Communistische partijen - vakbonden

1948: In Polen- Tsjechoslowakije - Hongarije - Joegoslavië - Roemenië- Bulgarije - Albanië. Communistische partijen:

* Hiërarchische organisatie

* Bepalen openbare leven op alle niveaus

*Belangrijke rol voor geheime diensten

* Met harde hand/terreur/onderdrukking en via propaganda aan de macht (blijven). Vele strafkampen.

Satellietstaten

De satellietstaten van de Sovjet-Unie

De strafkampen van Stalin

De Sovjet-Unie onder Stalin

1927-1953

Nikita Chroestjov

1953-1964

• Destalinisatie
• Schrijft boek Perestrojka 

Stalin ontmaskerd

In 1956 sprak opvolger Chroesjtsjov over loopbaan van Stalin:

* Ernstig machtsmisbruik

* Persoonsverheerlijking

* Blunders op politiek, militair en economisch terrein.

Uniek in SU geschiedenis dat iemand zich durfde uit te spreken.

Satellietstaten blijven onder terreur van SU!

Destalinisatie

• Stalin sterft en wordt opgevolgd door Chroetsjov
• Destalinisatie: alles dat doet denken aan Stalin verwijderen

Wereldvrede in gevaar

•  1953 wapenstilstand --> Korea oorlog voorbij
• Angst voor 'Rode Gevaar' in het westen steeds groter -> Communisme is omweg naar wereldheerschappij. 

Cubacrisis

Cuba verandert van kleur

Fidel Castro neemt in 1959 Cuba over (van dictator Batista):

*Nationaliseerde olieraffinaderijen, suikerplantages, banken.

*Zocht toenadering met SU en werden vrienden.

   > VS zien Castro als gevaar! Economische boycot en militaire inzet. 1961 > Kennedy > invasie mislukt.

Castro >communistisch. 1962: Russen op Cuba kernraketten! WO 3? Nee: Afspraak VS valt Cuba niet aan en SU niet VS.

Cubacrisis

Afspraken na Cubacrisis

- Hotline Witte huis - Kremlin

- Hoeveelheid wapens beperken

- Non-proliferatie verdrag (1968): VS en SU leggen vast dat beide landen verhinderen dat andere staten toegang krijgen tot technologie voor het maken van kernwapens.

             

              Koude Oorlog over dieptepunt heen

Huiswerk 5.2

Lezen 5.2 tekstboek blz. 120-123

Maken opdracht 1, 2, 6a, 8 en 9 (wb. blz. 125-127)

Maken open vragen (zie volgende slide).

Open vragen bij 5.2

Vragen bij 5.2 Aan de leiband van Moskou

1. Wat zijn satellietstaten en welke landen behoorden er vanaf 1948 bij?

2. Wanneer overleed Stalin? Welke verwarring ontstond toen?

3. Leg het begrip ‘destalinisatie’ uit.

4. Wie volgde Stalin op en waar beschuldigde hij Stalin allemaal van?

5. Waar ligt Cuba? Leg uit wat de Cubacrisis is.

6.Op welke wijze en met welk doel breidde de Sovjet-Unie haar invloed in de wereld uit en was zij succesvol?