3. Refractie // optotypen, lettergrootte, afstandsgetal, rekenkundige reeks

• Optiek
• MBO
• Studiejaar 1

Refractie de basis

Planning

Dit is een voorlopige planning, dit kan nog wijzigen.

Lesweek	Onderwerp
week 1	Het doel van de refractie, objectieve & subjectieve refractie, visus.
week 2	Wat betekent visus 1.0, optotypen, fovea centralis.
week 3	Lettergrootte en afstandsgetal, rekenkundige reeks.
week 4	Meetkundige reek, grafisch verloop van de refractie.
week 5	Pupilgrootte, brandlijnenschema's.
week 6	Grafisch verloop construeren.

	Week 3
Leerdoelen	Aan het einde van de week kan je: - de lettergrootte uitrekenen. - het afstandsgetal uitrekenen. - rekenen a.d.h.v. de rekenkundige reeks.
Theorieboek	- bladzijde 26 tot en met 31.
Huiswerkopdrachten	Opdracht 5 tot en met 21.

Wat betekent visus 1.0

Nu kun je ook berekenen hoeveel de twee lichtpunten, op een bepaalde afstand, uiteen moeten liggen om ze nog gescheiden waar te kunnen nemen.

conclusie:

Op 6 meter afstand moeten voor visus 1.0 twee punten 1,8 mm uiteen liggen.

Lettergrootte

Een letter op een afstand van 6 meter hoort voor visus 1.0 een grootte te hebben van 9 mm.

Als een oog een visus van 0.5 heeft (de helft van 1.0) moet de optotype (letter) 2 x zo groot zijn om scherp waargenomen te kunnen worden.

>> (1.0 / 0,5) x 9 mm = 18 mm

Lettergrootte bij een afstand van 6 m = (1.0 / visusgetal) x 9 mm

Voorbeeld

Hoe groot zijn de letters bij een visus van 0.2 op een gebruikte afstand van 6 meter?

Lettergrootte bij een afstand van 6 m = (1.0 / visusgetal) x 9 mm

antwoord

(1.0 / 0,2) x  9 = 45 mm

Opdracht

Maak opdracht 5.

Lettergrootte

In sommige winkels kan je niet meten op een afstand van 6 meter, omdat de ruimte hiervoor bijvoorbeeld niet geschikt is.

Vaak kun je de gebruiksafstand (g.a.) instellen en verandert de lettergrootte (l.g.). 

Als je de letterproef op 5 meter plaatst, worden alle optotypen iets kleiner om dezelfde visus te behalen.

>> ofwel 5/6 keer zo groot.

Lettergrootte = (gebruikte afstand / 6) x lettergrootte bij 6 meter

Opdracht

Maak opdracht 6 tot en met 9.

Afstandsgetal

Meestal staat op de letterproeven of de afstandsbediening de visus.

Maar sommige letterproeven geven een afstandsgetal (a.g.). aan in plaats van visus.

Het afstandsgetal geeft aan op welke afstand (in meters) een oog met visus 1.0 het bijbehorende optotypen kan waarnemen.

visus = gebruikte afstand / afstandsgetal

afstandsgetal = gebruikte afstand / visus

Opdracht

Maak opdracht 10 tot en met 21.

Samenstelling van de letterkaart

Rekenkundige reeks

Er zijn letterkaarten waarbij de regel steeds wijzigt met een visus van 0.1.

regel 1 = 0.1

regel 2 = 0.2

regel 3 = 0.3

etc.

Rekenkundige reeks

Bij deze regels horen de volgende lettergrootten:

Visus	berekening	lettergrootte
0.1	lettergrootte = (1 / 0.1) x 9 mm =	90 mm
0.2	lettergrootte = (1 / 0.2) x 9 mm =	45 mm
0.3	lettergrootte = (1 / 0.3) x 9 mm =	30 mm
0.4	lettergrootte = (1 / 0.4) x 9 mm =	22,5 mm
0.5	lettergrootte = (1 / 0.5) x 9 mm =	18 mm
0.6	lettergrootte = (1 / 0.6) x 9 mm =	15 mm
0.7	lettergrootte = (1 / 0.7) x 9 mm =	12,86 mm
0.8	lettergrootte = (1 / 0.8) x 9 mm =	11,25 mm
0.9	lettergrootte = (1 / 0.9) x 9 mm =	10 mm
1.0	lettergrootte = (1 / 1.0) x 9 mm =	9 mm

Je biedt steeds een regel aan, waarbij de visus 0.1 hoger is.

Dit noem je een rekenkundige reeks.

Bij een rekenkundige reeks wordt steeds een bepaalde factor opgeteld.

Rekenkundige reeks

het grondgetal is het visusgetal van een regel die zich onder de regel bevindt waarvan je het visusgetal wilt weten.

Het vaste getal is (in voorgaand voorbeeld) 0.1.

Rekenkundige reeks = grondgetal + vast getal

Rekenkundige reeks

                                                                                                           Wat valt op?

Visus	berekening	lettergrootte
0.1	lettergrootte = (1 / 0.1) x 9 mm =	90 mm
0.2	lettergrootte = (1 / 0.2) x 9 mm =	45 mm
0.3	lettergrootte = (1 / 0.3) x 9 mm =	30 mm
0.4	lettergrootte = (1 / 0.4) x 9 mm =	22,5 mm
0.5	lettergrootte = (1 / 0.5) x 9 mm =	18 mm
0.6	lettergrootte = (1 / 0.6) x 9 mm =	15 mm
0.7	lettergrootte = (1 / 0.7) x 9 mm =	12,86 mm
0.8	lettergrootte = (1 / 0.8) x 9 mm =	11,25 mm
0.9	lettergrootte = (1 / 0.9) x 9 mm =	10 mm
1.0	lettergrootte = (1 / 1.0) x 9 mm =	9 mm

Bij lagere visusgetallen is een groot verschil in lettergrootte:

je gaat van 90 mm naar 45 mm.

Bij hogere visusgetallen wordt het verschil in lettergrootte per visusregel steeds kleiner:

je gaat van 12,86 mm naar 11,25 mm

Rekenkundige reeks

Als je de visus per regel steeds met 0.1 verhoogt, ziet de visusstijging % als volgt eruit:

Procentueel gezien wordt de visusstijging steeds minder. 

Uit de praktijk blijkt dat de ogen een visusverandering van minder dan 10% nauwelijks kan waarnemen.

Lettergrootte berekenen bij een rekenkundige reeks

voorbeeld:

Letterkaart heeft 10 rijen.

Beginvisus = 0.2

Eindvisus = 2.0

visusverandering per regel (vaste getal) = (eindvisus - beginvisus) / stapjes op de letterproeven

regel 1	visus = 0.2
regel 2
regel 3
regel 4
regel 5
regel 6
regel 7
regel 8
regel 9
regel 10	visus = 2.0

Opdracht

maak opdracht 21 tot en met 25

	Week 3
Leerdoelen	Aan het einde van de week kan je: - de lettergrootte uitrekenen. - het afstandsgetal uitrekenen. - rekenen a.d.h.v. de rekenkundige reeks.
Theorieboek	- bladzijde 26 tot en met 31.
Huiswerkopdrachten	Opdracht 5 tot en met 21.