13.12 1THA taal $2 en lezen $6

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 1

SOCIALISEREN

Je legt klaar:

leesboek

lesboek + schrift/ laptop

Lesprogramma

*je leest in je leesboek;

* terugblik uitleg over 'taal uit de buurt';

*nieuwe uitleg 'inleiding, middenstuk, slot';

*je werkt zelfstandig aan je opdrachten.

Leerdoel

Je leert over regionale taalverschillen (TH).

Je leert over letterlijk en figuurlijk taalgebruik en uitdrukkingen en over spreekwoorden en uitdrukkingen (HA).

Drie kenmerken taal in plaats van dialect
:

- Het dialect moet een eigen ontwikkeling hebben gehad

- Er moeten voldoende verschillen zijn tussen het dialect en de standaardtaal

- Het dialect moet door een aanzienlijke maatschappelijke en culturele groep gedragen worden

Bekijk de

kaart.

Zoek uit

waar je

woont.

Terugblik uitleg: spreekwoorden en uitdrukkingen (havo/vwo)

Als de kat van huis is .....

...

dansen de muizen op tafel.

https://www.woorden.org/spreekwoord.php

*Je gaat op onderzoek uit als je het spreekwoord of het gezegde niet kent.

*Je gebruikt het eerste zelfstandig naamwoord om te zoeken.

Leerdoel

Je leert de inleiding, het middenstuk en het slot van een tekst herkennen.

Uitleg opbouw tekst: inleiding

Om een tekst te begrijpen, is het handig om te weten hoe een goede tekst in elkaar zit.

Het eerste deel van een tekst is de inleiding. Hierin maak je kennis met het onderwerp van de tekst. Vaak gebeurt dat met een voorbeeld of een (grappig) verhaaltje (anekdote).  inleiding maakt je nieuwsgierig naar de rest van de tekst en bestaat meestal uit één of twee alinea’s.

Uitleg opbouw tekst: middenstuk

Het middenstuk is meestal het grootste gedeelte van de tekst. In dat deel van de tekst staat de meeste informatie over het onderwerp. Het middenstuk bestaat uit alle alinea’s tussen de inleiding en het slot.

Uitleg opbouw tekst: slot

Het laatste deel van een tekst is het slot. Het slot bestaat meestal uit één of twee alinea’s waarin het belangrijkste uit de tekst kort wordt herhaald of naar de toekomst wordt gekeken.

Ook kijk- en luisterfragmenten hebben vaak een inleiding, een middenstuk en een slot.

Veel teksten hebben geen duidelijke inleiding of duidelijk slot. Bij nieuwsberichten bijvoorbeeld ontbreekt meestal een slot.

Uitleg fragment

$ 6 inleiding, middenstuk, slot

Zelfstandig werken

*je maakt opdrachten 1 t/m 3 van cursus 4 Taal 

$2 'Taal uit de buurt'. (TH: boek blz. 92)

$2 'Spreekwoorden en uitdrukkingen. (HA: boek blz. 92)

Zelfstandig werken

Cursus 1: Meer dan Lezen

*je maakt van $6 'Inleiding, middenstuk, slot' opdracht 1 t/m 5.

(TH: boek blz. 37)

*je maakt van $5 'Inleiding en slot' opdracht 1 t/m 5.

(VWO: boek blz. 36)

Evaluatie

*Wat heb je geleerd over regionale tekstverschillen?

*Heb je de opdrachten van $2 Taal uit de buurt / spreekwoorden en uitdrukkingen af?

* Huiswerk/ som