3 vmbo-b thema 4.5 Regeling: het hormoonstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

4.5: Het hormoonstelsel

wat gaan we vandaag doen?

herhalen 4.4 Beïnvloeding zenuwstelsel

bespreken huiswerk: 23 en 24

nieuwe theorie: 4.5 Het hormoonstelsel

zelf aan de slag

nieuwe theorie: 4.4

Beïnvloeding van het zenuwstelsel:

- medicijnen

- alcohol

- tabak

- drugs

Beïnvloeding zenuwstelsel

Sommige medicijnen remmen het zenuwstelsel, zoals morfine (pijnstiller) en slaapmiddelen:

-je wordt suf

- je reactievermogen neemt af:  je reageert trager

Dit is levensgevaarlijk als je aan het verkeer deelneemt of met zware machines werkt. Dit staat op de verpakking.

Beïnvloeding zenuwstelsel

Alcohol:

- heeft een verdovende werking op het zenuwstelsel: je reageert trager

- bij jonge mensen kan het blijvende schade aan de hersenen veroorzaken

- heeft invloed op je humeur

beïnvloeding zenuwstelsel

tabak:

- werkt stimulerend

- verslavend

- slecht voor de gezondheid

Beïnvloeding zenuwstelsel

drugs beïnvloeden je zenuwstelsel:

- kalmeren; rustgevend: hasj en heroïne

- stimulerend: xtc, cocaïne

- hallucinerend: cocaïne, hasj en heroïne

Sommige drugs zijn erg verslavend.

4.5 Het hormoonstelsel

hormonen zijn regelstoffen in je bloed;

ze regelen de werking van bepaalde organen

hormonen worden gemaakt in hormoonklieren

Alle hormoonklieren bij elkaar noem je het hormoonstelsel

het hormoonstelsel

hormoonklieren:

- hebben geen afvoerbuis (zoals bv speekselklieren)

- geven hormonen direct af aan het bloed

het hormoonstelsel

De hormonen gaan via het bloed naar de organen. Enkel organen die gevoelig zijn voor de hormonen reageren.

Hormonen spelen een rol bij o.a. groei, ontwikkeling en voortplanting.

het hormoonstelsel

Het hormoonstelsel en het zenuwstelsel regelen de werking van organen. Er zijn verschillen:

Drie belangrijke hormoonklieren zijn:

- de eierstokken en teelballen (thema 2)

- de eilandjes van Langerhans

- de bijnieren

Het hormoonstelsel

Eilandjes van Langerhans:

- liggen in de alvleesklier

- maakt hormonen die de hoeveelheid suiker in je bloed regelen

Glucose is de belangrijkste soort suiker in je bloed.

Je bloedsuikerspiegel is de hoeveelheid glucose in je bloed.

Bij sommige mensen werken de eilandjes van Langerhans niet goed. Zij hebben suikerziekte (diabetes)

het hormoonstelsel

bijnieren:

- liggen bovenop de nieren

- maken het hormoon adrenaline

adrenaline:

- wordt gemaakt als je schrikt of bang bent

- zorgt voor extra glucose in je bloed

- versnelt je ademhaling en hartslag

'adrenalinekick'