Les 5 1.5 Eerlijk zullen we alles delen?

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoe is de welvaart verdeeld ?

H4 Ontwikkeling: Arm & Rijk

                                                                  

§2 Meten van welvaart en welzijn

Vinden jullie dat de overheid het verschil tussen de arme en de rijke moeten verkleinen?

😒🙁😐🙂😃

Leerdoelen

• Aan het einde van de les weet ik hoe de overheid zorgt voor herverdeling van de inkomens.
• Aan het einde van de les weet ik welke gevolgen vergrijzing heeft voor de AOW.
• Aan het einde van de les weet ik wanneer er sprake is van nivellering of denivellering.

Herverdeling van inkomens

Ouderen in de meerderheid?

Probleem!

- (+) Inactieven

- (-) Actieven

Nivelleren is

1. de inkomensverschillen worden groter
2. De inkomensverschillen worden kleiner

Wat is Nivellering en Denivellering?

Groter of kleiner verschil

Het gelijk worden van inkomensverschillen noemen we nivelleren. Het verschil tussen arm en rijk wordt IN VERHOUDING kleiner 

Wanneer de inkomens verder van elkaar liggen noemen we het denivelleren. Het verschil tussen arm en rijk word 

Het principe van nivelleren en denivelleren is alleen te bepalen als je de inkomens in verhouding (= %) zet!

Als iedereen 1% erbij krijgt blijven de verhoudingen gelijk. Hier is dus geen sprake van nivellering of denivellering. 

Als iedereen €100 erbij krijgt veranderen de verhoudingen. Hier is dus mogelijk sprake van nivellering of denivellering. 

Nivelleren en Denivelleren

De overheid kan maatregelen nemen die leiden tot nivelleren of 
denivelleren van inkomen. Hieronder staan drie maatregelen genoemd. Sleep ze naar de juiste kolom.

Nivellering

Denivellering

Over de eerste
€ 10.000 van het inkomen hoeft niemand belasting te betalen. 

Een kok en een bankdirecteur krijgen beide € 100,- loonsverhoging

Het belastingpercentage in de hoogste schijf gaat omlaag van 52% naar 50%.

Vraag

Voorbeeld van nivellering of denivellering: 

Mohamed heeft een hoog inkomen, van € 55.000 per jaar. Roos heeft een laag inkomen, van € 15.000 per jaar. Beide krijgen een loonsverhoging van € 200 per jaar. Hoeveel verdienen ze extra in procenten? 

Antwoord

Roos: 200 : 15.000 x 100 = 1,3%

Mohamed: 200 : 55.000 x 100 = 0,36%. 

Het lage inkomen stijgt meer dan het hoge inkomen dus hier is sprake van nivellering

Met welk belastingstelsel kun je inkomensverschillen nivelleren?

1. Proportioneel
2. Progressief
3. Primaire
4. Degressief

Nivellering

Denivellering

Het percentage van de hoogste schijf in box 1 wordt verhoogd

Door bezuinigingen besluit de regering tot verlaging van de huurtoeslag

Iedereen betaalt 45% belasting over zijn inkomen. Wat voor belastingtarief wordt hier geheven.

1. Proportioneel tarief
2. Progressief tarief
3. Degressief tarief

Heeft de subsidie voor elektrische auto's voor nivellering gezorgd?

1. Ja
2. Nee

Nivellering wordt gecreëerd in Nederland:

• Door belasting voor de rijke hoger te maken dan voor de arme inwoners
• De arme inwoners geld te geven in de vorm van uitkeringen of subsidies, terwijl de rijke niks krijgen.  
• Wanneer de overheid mensen die arm zijn geld geeft gebruiken ze het solidariteitsbeginsel. 

Denivellering wordt veroorzaakt door:

• Subsidies die naar de rijken gaan
• Of door:
• Een degressief belasting tarief. Dit is een belastingtarief waarbij de mensen met een laag inkomen in procenten meer belasting betalen dan de mensen met een hoog inkomen.
• Proportioneel belastingtarief: Iedereen betaalt even veel belasting in procenten .

Iedereen betaalt 1.000 euro inkomstenbelasting per maand ongeacht je inkomen. Welk belastingtarief wordt hier gebruikt?

1. Proportioneel tarief
2. Progressief tarief
3. Degressief tarief

Herhaling 6.4 Is het eerlijk verdeeld? 

Degressief belastingtarief

Proportioneel belastingtarief

Progressief belastingtarief

Leg met de Lorenzcurve uit dat ons progressieve belastingstelsel nivellerend werkt

Wanneer 2 personen met een verschillend loon 5% verhoging krijgen is er sprake van ....

1. Nivellering
2. Denivellering
3. Niet nivellerend en niet denivellerend

Bruto-inkomen € 60.000,- € 40.000,-
Netto-inkomen € 36.000,- € 28.000,-
Is hier sprake van nivellering of een denivellering van de inkomens?

1. nivellering
2. denivellering
3. er is van beide geen sprake

Als de inkomensverschillen in verhouding groter worden, spreek je van ...

1. Vlaktaks
2. Nivellering
3. Denivellering
4. Belastingvoordeel

Hoe sta je ervoor?

1. Alles 7 + (BOOMBAH!!)
2. Alles 6 +
3. Spannende tijden
4. Uitdagend