Infecties en ontstekingen

• Pathologie
• MBO
• Studiejaar 1

Infecties en ontstekingen

Lesdoelen

Tijdens deze les leer je

• wat een infectie en wat een ontsteking is
• besmettingswegen infectie
• de werking en doelstelling van ontstekingsreacties
• verschillende oorzaken van ontstekingen
• het verschil tussen ontstekingsremming en antibacteriële middelen

Besmettingswegen

De plaats waar een ziekteverwekker het lichaam binnenkomt is de 

porte d’entrée. 

De weg die de ziekteverwekker aflegt is de

besmettingsweg: 

• de huid = cutaan;
  
• de luchtwegen = aerogeen;
• het maag-darmkanaal = enteraal;
• de slijmvliezen van de geslachtsorganen = genitaal;
• via bloedbaan: = hematogeen

de bloedbaan = hematogeen.

Noem een voorbeeld van een infectieziekte:

Infectie

 

Infectie

• Micro-organismen breken in grote getale door de huid of slijmvlies-barrière heen. Er is dan sprake van een invasie.
• Het lichaam verdedigt zich met de in het bloed aanwezige afweerstoffen en witte bloedlichaampjes.
• De strijd die losbarst tussen de aanvallende micro-organismen en de verdediging van ons lichaam noemen we een infectie. 
• Een infectie gaat altijd gepaard met ontstekingsverschijnselen.

Verschil infectie - ontsteking

Er is sprake van een  infectie wanneer een ziekteverwekker het lichaam binnendringt en zich vermenigvuldigt. 

Een ontsteking ontstaat als gevolg van een reactie op een weefselbeschadiging of lichaamsvreemde stoffen.

Wat is een ontsteking?

1. De normale reactie van het menselijk lichaam op het binnendringen van micro organisme.
2. Het actief binnendringen , vermenigvuldigen en verspreiden van pathogene micro organismen

Een ontsteking is een reactie in je lichaam op een prikkel van buiten of schade aan het weefsel. De beschadiging kan ontstaan door een scherp voorwerp, een infectie met ziekteverwekkers, giftige/irriterende stoffen of een stoornis in de reactie van je afweersysteem.

Wat is het doel van een ontstekingsreactie?

Ontstekingsreactie (aspecifiek)

bloedvatverwijders=
Bloeddrukregulatie!

Lokale ontstekingsreactie.

• Roodheid (rubor)
• Warmte (calor)
• Pijn (dolor)
• Zwelling (tumor)
• Gestoorde functie(functio laesa)

Systemische ontstekingsreactie

• Hoog gehalte aan witte bloedcellen (leukocytose)
• Koorts (febris)
• Activatie van het afweersysteem

Lokaal:

Ontstekingsmediatoren:

Trekken witte bloedcellen aan

Histamine voor doorbloeding 

Rubor: agv vasodilatatie: meer leucos lokaal

Tumor: stijging hoeveelheid bloed, sitjging uittreding vocht in weefsels agv beschadigde vaatwand

calor agv stijging bloedtoevoer

Dolor: doorzwelling zenuwuiteinden onder druk en prikkeling

Door Pijn immobiliteit agv zelling

Toename aan witte bloedcellen

Koorts: Door beschadiging van witte bloedcellen (pyrogenen)

Activatie specifieke afweer

Algehele malaise

Vermoeidheid

Mgl. koorts

Complicaties

Ontsteking

Flegmone: Een acute etterige infectieuze ontsteking in omgevingsweefsel

Uitbreiding via weefselspleten tussen spieren, pezen en dergelijke, onder het niveau van de huid. 

Fistel: Ook wel pijpzweer , Een niet-natuurlijk kanaal (aangeboren, kunstmatig aangebracht of door verzwering ontstaan) tussen twee lichaamsholten of tussen een lichaamsholte en de huid

Empyeem: pus in een natuurlijke lichaamsholte, bv pleurholte

Infiltraat: cellen uit het immuunsysyteem die tussen normale weefselcellen hebben genesteld. opeenhoping van onstekingscellen

Abces

En met pus gevulde holte en kan overal in het lichaam voorkomen. Een abces bestaat uit dood weefsel, bacteriën en witte bloedcellen. 

Behandeling van een abces:

• Spontaan resorberen
• Incideren en draineren
• Puncteren en draineren
• (vaak AB als nabehandeling)

Of je ziek wordt van een besmetting hangt af van:

• Je leeftijd
• Comorbiditeit
• weerstand
• Geslacht
• Virulentie: ziekmakend vermogen van bacterie of virus

Wat zijn micro-organismen?

• Virussen                        
• Bacteriën
• Schimmels
• Parasieten
• Gisten

Gisten zijn eencellige organismen, schimmels zijn meercellig. Beide komen normaal voor in de omgeving (mest, huid, strooisel, melkwinningsapparatuur) en steken vaak de kop op als secundaire infectie (dus na een voorafgaande bacteriële infectie).

Ziekmakende Micro organismen

Pathogeen = ziekmakend 

Afhankelijk van: 

   - gastheer

   - weerstand 

   - aard van de bacterie of virus

Medicamenteuze Therapie

Anti Microbiele therapie

NSAID

Prednison

Antivirale middelen

Symptoombestrijding

welke stelling(en) is / zijn onjuist?

1. Per jaar sterven in Nederland 1000 patiënten aan een ziekenhuisinfectie
2. 70.000 patiënten per jaar krijgen een ziekenhuisinfectie
3. De meest voorkomende ziekenhuisinfectie is een lijnsepsis
4. 6% van de opgenomen patiënten krijgt een ziekenhuisinfectie

Verspreiding voorkomen

Infecties voorkomen kan op verschillende manieren:​

• Hygiënisch werken​
  
• Gebruik van steriele materialen en disposables​
  
• Desinfectie en reiniging​
  
• Isolatie van besmettelijke zorgvragers ​

Geïsoleerd verplegen

Redenen:​

• Zorgvrager loopt een gevaar een infectie op te lopen (beschermende isolatie) ​
  
• Zorgvrager loopt het gevaar anderen te besmetten (bronisolatie)​
  
• Beide vormen kunnen ook samen gebruikt worden (universele isolatie)

Bronisolatie

Vanwege de besmettelijkheid en de ernst van de ziekte 

Drie vormen:​

• Contactisolatie/ barrière verpleging​
  
• Standaardisolatie​
  
• Strikte isolatie

Contact isolatie - barrière verpleging

Besmetting enkel door direct contact of voorwerpen 

Voorbeelden: slijmvlies- en huidaandoeningen en geslachtsziekten​. 

• Op zaal verplegen, zorgvrager mag de zaal niet zonder reden verlaten​
  
• Beschermende kleding bij direct contact ​
  
• Handschoenen bij direct contact ​
  
• Handen desinfecteren als je de beschermende kleding en handschoenen uitdoet en daarna weer​

Standaard isolatie

Als besmetting plaats kan vinden door micro-organismen die door direct lichaamscontact en/of door de lucht op korte afstand worden verspreidt​

Voorbeelden: luchtweginfecties, virusinfecties en kinderziekten​

• Eenpersoonskamer​
  
• Zorgvrager mag kamer niet verlaten​
  
• Beschermende kleding bij direct contact​
  
• Handschoenen bij contact met besmettelijk materiaal​
  
• Neus/mondmasker bij besmetting via de lucht​
  
• Handen desinfecteren als je de beschermende kleding en handschoenen uitdoet en daarna weer​

Strikte isolatie

Als een zorgvrager geïnfecteerd is met een zeer besmettelijk, een zeer slecht te bestrijden of een zeer gevaarlijk micro-organisme​

Standaard isolatie is niet voldoende om verspreiding te voorkomen​

Voorbeelden: E.S.B.L. MRSA-bacterie​, multiresistente open tuberculose​

Strikte isolatie

• Kamer met sluis ​
  
• Altijd beschermende kleding ​
  
• Mond/neusmasker bij besmetting via de lucht​
  
• Handen desinfecteren bij verlaten kamer. 
• In de sluis wordt de beschermende kleding uitgetrokken en de handen opnieuw gedesinfecteerd​

Strikte isolatie kamer

Zorgvrager is besmettelijk voor anderen

Luchtdruk in de kamer is lager dan de luchtdruk buiten de kamer ​

Beschermende isolatie

Bij zorgvragers met zeer lage weerstand ​

Preventie van het in aanraking komen met pathogene organismen​

Beschermende isolatie

• Aparte kamer met sluis​
  
• Minimaal één keer per dag reinigen​
  
• Benodigde materialen op kamer​
  
• Materialen dienen voor gebruik gedesinfecteerd te worden​
  
• Handen desinfecteren voor direct contact​
  
• Beschermende kleding aantrekken in de sluis​
  
• Handschoenen en mond/neusmasker dragen​
  
• Muts dragen​
  
• Beschermende kleding in de sluis uittrekken​

Ook wel omgekeerde isolatie genoemd

Luchtdruk in de kamer is hoger dan de luchtdruk buiten de kamer ​