2. OB // licht, emmetroop, ametroop, accommodatie, knooppunt myopie en hypermetropie

• Optiek
• MBO
• Studiejaar 1

Planning 3DOPT1B

Dit is een voorlopige planning en kan nog wijzigen.

Lesweek:	Onderwerp:
week 1	Introductie, het emmetrope oog, brekend stelsel, brandpunt, 1e en 2e hoofdbrandpunt afstand, hoofdvlak, schematisch oog.
week 2	Zien van licht, beeldvorming menselijk oog, emmetroop oog, accommodatie, knooppunt, ametroop oog, myopie en hypermetropie.
week 3	Systeemmyoop, verte punt.
week 4	Asmyoop, kinderen en myopie, as-systeemmyopie.
week 5 / TOETS	Het corrigeren van de myopie, vertepunt, nabijpunt, accommodatiegebied, accommodatiediepte.
week 6	2e topafstand correctieglas, hoornvliesafstand, contactlenzen, accommodatie.
week 7	Systeemhypermetropie, ashypermetropie.
week 8 / TOETS	Hypermetropie bij kinderen, corrigeren van hypermetropie, lager/hoger, topdiepte.

3VOPT1C

Planning:

Maandag	Optioneel, maar ...
Donderdag	Verplicht: uitleg theorie, bespreken vragen.
Vrijdag	Verplicht: uitleg theorie, bespreken vragen.

Aanwezigheid maandag:

>> optioneel = aanwezigheid registratie wordt op n.v.t. gezet.

>> donderdag en/of vrijdag les gemist; les inhalen op maandag (niet aanwezig = aanwezigheid wordt op afwezig gezet).

>> tussentijdse toetsen onvoldoende; maandag lessen worden op verplicht gezet (niet aanwezig = aanwezigheid wordt op            afwezig gezet)

Planning 3VOPT1C

Toetsmomenten worden nog bepaald.

Dit is een voorlopige planning en kan nog wijzigen.

Lesweek:	Onderwerp:
week 1	Introductie, het emmetrope oog, brekend stelsel, brandpunt, 1e en 2e hoofdbrandpunt afstand, hoofdvlak, schematisch oog. Zien van licht, beeldvorming menselijk oog, emmetroop oog, accommodatie, knooppunt, ametroop oog, myopie en hypermetropie.
week 2	Systeemmyoop, verte punt.
week 3	Asmyoop, kinderen en myopie, as-systeemmyopie.
week 4	Het corrigeren van de myopie, vertepunt, nabijpunt, accommodatiegebied, accommodatiediepte.
week 5	2e topafstand correctieglas, hoornvliesafstand, contactlenzen, accommodatie.
week 6	Systeemhypermetropie, ashypermetropie.
week 7	Hypermetropie bij kinderen, corrigeren van hypermetropie, lager/hoger, topdiepte.

Les afgelopen maandag

	Week 1
Leerdoelen:	Aan het einde van de week: - heb je basiskennis van het emmetrope oog. - kan je uitleggen uit welke onderdelen het brekend stelsel bestaat. - kan je uitleggen welke sterkte het brekend stelsel heeft. - kan je uitleggen wat een brandpunt is. - kan je uitleggen wat het eerste hoofdbrandpuntafstand is. - kan je uitleggen wat het tweede hoofdbrandpuntafstand is. - kan je uitleggen wat het hoofdvlak is. - kan je een schematisch oog tekenen.
Theorieboek:	Bladzijde 1 tot en met 9.
Huiswerkopdrachten:	Opdracht 1.

Huiswerk

Lezen: 

>> bladzijde 5 tot en met 9 van de reader.

Maken: 

>> opdracht 1 van het werkboek.

Voorbereiden:

>> bladzijde 10 tot en met 13 lezen.

Vandaag

Leerdoelen:	Aan het einde van de week: - heb je basiskennis van beeldvorming in het menselijk oog. - heb je basiskennis over accommodatie. - heb je kennis over het knooppunt van het oog. - heb je kennis van het ametrope oog. - kan je het verschil uitleggen tussen myopie en hypermetropie.
Theorieboek:	Bladzijde 10 tot en met 27
Huiswerkopdrachten:	Opdracht 2 tot en met 16.

Vandaag

	Week 2
Leerdoelen:	Aan het einde van de week: - heb je basiskennis van beeldvorming in het menselijk oog. - heb je basiskennis over accommodatie. - heb je kennis over het knooppunt van het oog. - heb je kennis van het ametrope oog. - kan je het verschil uitleggen tussen myopie en hypermetropie.
Theorieboek:	Bladzijde 10 tot en met 27
Huiswerkopdrachten:	Opdracht 2 tot en met 16.

Het brekend stelsel heeft een sterkte van:

1. 0 dpt
2. 10 dpt
3. 16,67 dpt
4. 60 dpt

Uit welke 2 onderdelen bestaat het brekend stelsel?

1. ooglens + netvlies
2. hoornvlies + kamerwater
3. ooglens + hoornvlies
4. kamerwater + netvlies

Hoelang is het "gezonde" oog?

1. 2 cm
2. 16,67 mm
3. 22,5 mm
4. 24 mm

Het emmetrope oog

Bij een ideaal oog zal licht dat uit de verte komt, een beeld vormen op het netvlies.

>> het 2e brandpunt (F') van de lens ligt op het netvlies.

>> als F'o op het netvlies ligt, zie je scherp en heb je geen correctie nodig.

>> we noemen dit oog een emmetroop oog.

Ogen waarbij dit niet het geval is, noem je een ametroop.

Helaas zijn onze ogen zelden perfect emmetroop.

Het optisch dichter medium

Het oog is een optisch dichter medium met een brekingsindex (n) van 1.35.

>> in het oog is dus een andere brekingsindex aanwezig dan in lucht (n = 1.0).

Door de brekingsindex van het oog verschuift het 2e brandpunt (F'o) van het oog.

De 2e brandpuntafstand (f'o) bereken je als volgt:

n oog = 1.35

F oog = 60 dpt

f = 1 / F = 1 / 60 = 0,01667 m = 16,67 mm

f'o = f x 1.35 = 16,67 x 1.35 = 22,50 mm

Emmetroop oog

Emmetroop oog:

F'o ligt op het netvlies.

De 2e brandpuntafstand (f'o) is gelijk aan de optische ooglengte (l'o).

f'o = l'o

Accommodatie

De ooglens is opgehangen aan vezels die allemaal naar de accommodatiespier gaan.

Door de ophanging is de lens niet meer zo bol, maar veel platter.

De ooglens is heel elastisch.

Door het samentrekken en ontspannen van de accommodatiespier, wordt de ooglens boller en platter gemaakt.

Het in werking zetten van de accommodatiespier noemen we accommoderen. 

Accommodatie

Kijk je in de verte, dan is de accommdatiespier ontspannen.

>> de zonulavezels worden hierdoor strakgetrokken en trekken de ooglens plat.

Als de ooglens accommodeert, is de ooglens ontspannen.

>> de ooglens is van nature erg dik (bol).

zonulavezels: ophangvezels, de lensbandjes waaraan de ooglens vastzit.

Accommoderen

Standaard is de ooglens 'afgesteld' op 60 dpt.

Hiermee kunnen we in de verte scherp zien, maar dichtbij niet.

Een emmetroop oog (of een goed gecorrigeerd oog) kan voorwerpen in de verte scherp zien.

Het voorwerp (L) heeft dan een vergentie van 0 dpt.

De ooglens is +60 dpt.

L + F oog = L'

0 + 60 = L'

Onderstaande theorie komt terug bij Theoretische Optica: Licht en positieve lenzen

Accommoderen

De ooglens is +60 dpt.

L + F oog = L'

0 + 60 = 60 dpt

L' = 60 dpt

l' = 1 / L'

l'= 1 / 60 = 0,01667 m = 16,67 mm

Het beeld wordt in het oog gevormd.

Je hebt dus te maken met de brekingsindex (n) van het oog: 1.35.

Het beeld komt dus:

l'o = 16,67 x 1.35 = 22,50 mm

Dit is ook de optische ooglengte die een emmetroop oog heeft.

Accommoderen

Alles wat dichterbij ligt, dus tussen oneindig en het oog, wordt onscherp afgebeeld als 

F oog +60 dpt blijft.

>> het beeld komt achter het netvlies te liggen.

Om scherp te zien moet een aantal dioptrieën aan het brekend stelsel toevoegen om scherp te kunnen zien.

Accommoderen

Als voorwerpen dichterbij komen, krijgen ze een hogere negatieve vergentie. 

Deze vergentie kunnen we wegwerken door te accommoderen.

>> door te accommoderen krijgt de lens meer sterkte.

>> brandpuntsafstand wordt kleiner.

>> beeld valt op het netvlies.

Het doel van de accommodatie is het scherp stellen van het oog op een korte afstand.

Voorbeeld

Een voorwerp ligt op 50 cm (l) voor de (oog)lens.

De voorwerpsvergentie (L) is:

L = 1 / l 

L = 1 / - 0,50 = - 2,0 dpt. 

De voorwerpsvergentie van - 2,0 dpt moet dus worden omgezet in een vergentie van 0 dpt.

Deze extra sterkte van + 2,0 dpt kan de lens zelf leveren door te accommoderen.

Opdracht

Maak opdracht 3 en 4 op pagina 2 van het werkboek.

Hoeveel kan je accommoderen

Het accommodatievermogen hangt o.a. van de leeftijd.

>> hoe jonger, hoe meer je nog kan accommoderen.

accommodatiecurve van Duane

Accommodatie formule

Accommodatieafstand (m) = 1 / accommodatie (dpt)

Accommodatie

We rekenen met de maximale accommodatie:

>> dit houdt je echter niet de hele dag vol.

>> de bruikbare accommodatie = 2/3 van de volledige accommodatie.

Opdracht

Maak opdracht 5 tot en met 16 van het werkboek.

Knooppunt

In de afbeelding hiernaast staat een voorwerp voor de lens.

Vanaf het voorwerp zijn drie punten aangegeven:

- de top,

- het midden,

- de voet.

De afbeelding staat omgekeerd op het netvlies.

Het waar alle lichtstralen door hetzelfde punt gaan, noemen we het knooppunt. Dit punt ligt 16,67 mm voor het netvlies.

Het ametrope oog

De mens is afhankelijk van een groeiproces, dit proces verloopt onregelmatig.

Kleine verschillen bij het oog tussen individuen kunnen zitten in:

• de kromtestraal van het hoornvlies.
• de kromtestralen van de ooglens.
• de optische ooglengte.

Zodra het brandpunt niet meer op het netvlies valt, dan is er sprake van een brekingsafwijking (refractieafwijking).

Het oog is dan niet emmetroop maar ametroop.

De graad van ametropie

De grootte van de brekingsafwijking kan in dioptrieën worden uitgedrukt.

Je noemt het aantal dioptrie dat een oog tekortkomt of teveel heeft de graad van ametropie (g.v.a.).

>> F' voor het netvlies? Brekend stelsel is te sterk >> g.v.a. = +

>> F' achter het netvlies? Brekend stelsel is te zwak >> g.v.a. = -

Myopie

F' ligt voor het netvlies; het brekend stelsel is te sterk.

>> bijziend of myoop.

>> graad van myopie.

Myopie

Myoop:

F'o ligt vóór het netvlies.

De graad van ametropie heeft een positieve waarde (+).

Het brekend stelsel is namelijk te sterk voor de optische ooglengte.

Dit corrigeer je met een negatief (-) glas.

De persoon is bijziend.

Hypermetropie

F' ligt achter het netvlies; het brekend stelsel is te zwak.

>> verziend of hypermetroop.

>> graad van hypermetropie.

Hypermetropie

Hypermetropie:

F'o ligt achter het netvlies.

De graad van ametropie heeft een negatieve waarde (-).

Het brekend stelsel is namelijk te zwak voor de optische ooglengte.

Dit corrigeer je met een positief (+) glas.

De persoon is bijziend.

Vandaag

	Week 1
Leerdoelen:	Aan het einde van de week: - heb je basiskennis van beeldvorming in het menselijk oog. - heb je basiskennis over accommodatie. - heb je kennis over het knooppunt van het oog. - heb je kennis van het ametrope oog. - kan je het verschil uitleggen tussen myopie en hypermetropie.
Theorieboek:	Bladzijde 10 tot en met 27
Huiswerkopdrachten:	Opdracht 2 tot en met 16.

Vandaag

	Week 2
Leerdoelen:	Aan het einde van de week: - heb je basiskennis van beeldvorming in het menselijk oog. - heb je basiskennis over accommodatie. - heb je kennis over het knooppunt van het oog. - heb je kennis van het ametrope oog. - kan je het verschil uitleggen tussen myopie en hypermetropie.
Theorieboek:	Bladzijde 10 tot en met 27
Huiswerkopdrachten:	Opdracht 2 tot en met 16.

Huiswerk

Lezen:

Bladzijde 10 tot en met 13 (het zien van licht & beeldvorming van het menselijk oog).

Maken:

Opdracht 2 tot en met 16.