Werkcollege week 1. Inleiding Privaatrecht

• Privaatrecht
• HBO
• Studiejaar 1

Leerdoelen

Na dit hoofdstuk kun je:

- het verschil uitleggen tussen privaatrecht en publiekrecht

- uitleggen wat formeel en materieel recht is

- de wettenbundel gebruiken

- het onderscheid maken tussen enkelzijdige en meerzijdige rechtshandelingen.

Privaatrecht

Privaatrecht regelt de zakelijke en familierelaties in het recht tussen:

- burgers onderling

- burgers en bedrijven

- burgers en overheid, als overheid niet handelt uit algemeen belang. De overheid gedraagt zich dan als een burger.

In het woord privaat zit het woord 'prive'. 

Privaatrecht

• De belangrijkste privaatrechtelijke regels zijn te vinden in het Burgerlijk Wetboek (BW);
• Het Burgerlijk Wetboek is verdeeld in verschillende boeken (boek 1 t/m 10);
• In ieder boek staan onderwerpen bij elkaar.
  
  Bijvoorbeeld: boek 1 BW bevat het personen- en familierecht, boek 2 BW het rechtspersonen recht, boek 4 BW het erfrecht enzovoorts. 

Tekst

Publiekrecht

Het publiekrecht regelt de juridische relatie tussen:

• overheid en burger
• overheidsorganen onderling

Hierbij is van belang dat de overheid handelt vanuit haar overheidstaak (= het algemeen belang). Dit zijn handelingen, die voor de hele samenleving relevant zijn.  Bijv. het heffen van loonbelasting.

Materieel recht

Beschrijft:

Rechten

Plichten

Geboden

Verboden

Iets wat je toekomt

(recht op studiefinanciering)
Iets wat je moet doen
(plicht om te betalen als je iets koopt)
Gedraging die je moet doen
(moet stoppen voor rood stoplicht)

Gedraging die je niet mag doen
(mag niet stelen)

Formeel recht

Beschrijft de handhaving van het materieel recht; 

Hoe kan je jouw recht halen?

Welke straf of sanctie kan worden opgelegd? 

Het formele recht geeft regels als een recht, een plicht of een gebod niet is uitgevoerd én wanneer een verbod is overtreden.

Wordt ook wel procesrecht genoemd!

Casus

Jan en Piet hebben een geschil over de verkoop van een auto. Jan beweert dat Piet hem een auto heeft verkocht met verborgen gebreken, terwijl Piet volhoudt dat de auto in perfecte staat was op het moment van verkoop. Zij kunnen het niet eens worden over wie verantwoordelijke is voor eventuele reparaties en willen hun geschil voorleggen aan de rechter.

Welk rechtsgebied is van toepassing op dit geschil? Rechtspersonenrecht, personen- en familierecht, verbintenissenrecht of publiekrecht?

Wettenbundel hanteren

Pak je wettenbundels erbij (deel I + II).

We gaan de wettenbundel leren kennen en oefenen met het opzoeken van wetten.

Werk vanaf begin tot einde (inhoudsopgave wettenbundel, inhoudsopgave per wet, trefwoordenlijst etc.)

Wetten die je kunt opzoeken:

Artikel 1 GW

Artikel 6 EVRM 

Artikel 93 GW 

Artikel 154 Gemeentewet 

Artikel 289 Strafrecht

Opzoeken in de wettenbundel

Twee manieren

- Je krijgt het artikelnummer en de naam van de wet

- Je moet antwoord geven op de rechtsvraag en het antwoord komt uit een artikel van de wet

Opzoeken in de wettenbundel met artikel

Stap voor stap

- Bekijk de tabjes, zoek de wet op en blader naar artikelnr.

- Voorin staat de algemene inhoudsopgave (verkort), zoek de wet op

- Voorin staat de alfabetische inhoudsopgave, zoek de wet op alfabetische volgorde

- Achterin in de wettenbundel staat een alfabetisch register

Opzoeken in de wettenbundel zonder artikel

Zoeken in alfabetisch register:

1. Zoek woorden uit de rechtsvraag op in het alfabetisch register achterin de wettenbundel. Het woord levert een verwijzing op of verwijst DIRECT naar een artikel van de wet
2. Gebruik het stappenplan

Art. 1:30 BW

1. privaatrecht
2. publiekrecht

Art. 27 Rv

1. privaatrecht
2. publiekrecht

Art. 1 Sr

1. privaatrecht
2. publiekrecht

Art. 4 Sv

1. privaatrecht
2. publiekrecht

Wat wordt er geregeld in art. 3:33 BW?

Wat wordt er geregeld in art. 1:233?

Wat wordt er geregeld in art. 7:610?

Wat wordt er geregeld in art. 6:162?

Eenzijdige/meerzijdige rechtshandeling

• Eenzijdige rechtshandeling

- Er is maar 1 handelende persoon nodig: de wil van 1 persoon schept rechten en plichten

• Meerzijdige rechtshandeling

- Je moet minimaal twee personen hebben om nieuwe rechten en plichten te scheppen.

Is een ruilovereenkomst meer- of eenzijdig? In welk wetsartikel is het geregeld?

Is een huurovereenkomst meer- of eenzijdig? In welk wetsartikel is het geregeld?

Is een schenkingsovereenkomst meer- of enkelzijdig? In welk wetsartikel is het geregeld?

Is een koopovereenkomst meer- of enkelzijdig? in welk wetsartikel is het geregeld?

Is een testament meer- of enkelzijdig? in welk wetsartikel is het geregeld?

Welk beginsel is geen beginsel van het privaatrecht?

1. vormvrijheid
2. contractsvrijheid
3. pacta sunt servanda
4. onschuldpresumptie

Wat is geen voorbeeld van een feitelijke handeling?

1. wanprestatie
2. zaakwaarneming
3. onverschuldigde betaling
4. sluiten koopovereenkomst

Welke bron is geen rechtsbron?

1. verdrag
2. nieuws
3. gewoonterecht
4. jurisprudentie

stelling 1: In het privaatrecht speelt gewoonterecht als rechtsbron geen rol.
stelling 2: Een gewoonte mag per defenitie als recht beschouwd worden.

1. alleen stelling 1 is juist
2. alleen stelling 2 is juist
3. beide stellingen zijn juist
4. beide stellingen zijn onjuist

Wat wordt er onder 'jurisprudentie' verstaan?

1. het ongeschreven recht
2. het geheel aan rechterlijke uitspraken
3. de bevoegdheid van een rechter om uitspraken te doen
4. het verdragenrecht

Stelling: art. 7:50 BW is een voorbeeld van een schakelbepaling.

1. deze stelling is juist
2. deze stelling is onjuist