hst 3 paragraaf 3 "lucht samenpersen"

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo, havo
• Leerjaar 2

hst 3.3 "lucht samenpersen"

Leerdoelen

Aan het einde van de paragraaf kun je:

• Uitleggen wat het verschil is tussen gasdruk en luchtdruk
• Uitleggen wat de gasdruk is in een voorwerp aan de hand van een manometer
• Uitleggen wat overdruk is
• Rekenen met de wet van Boyle
  

Vandaag

Huiswerk controle

Herhaling vorige paragrafen

uitleg over 3.3

Hoe heet de laag lucht rondom de aarde?

1. Dampkring
2. Ozonlaag
3. Horizon
4. Atmosfeer

Neemt de druk toe of af als je een berg beklimt?

1. Drukt neemt toe
2. Druk neemt af
3. Druk blijft gelijk

Hoe noem je een ruimte waar geen lucht in zit

1. Luchtledig
2. Vacuum
3. Lage Luchtdruk
4. Hoge Luchtdruk

Hoeveel is 1005hPa in mBar

1. 1005 mBar
2. 100,5 mBar
3. 10050 mBar
4. 100500 mBar

1 hPa = 1 mbar

1000 hPa = 1000 mbar = 1 bar (= 1 atmosfeer)

Dus de luchtdruk = 1 bar

Lucht samenpersen

Gasdruk

Bijvoorbeeld met compressor

Meten met een manometer

Manometer

Compressor pompt de lucht in een fles.

Met een manometer lees je het drukverschil af.

Manometer

Luchtdruk meet je met een barometer.

Gasdruk meet je met een manometer

(je meet het VERSCHIL met de gewone luchtdruk van 1 bar).

Luchtdruk meten we met een ... ?

1. Momentmeter
2. Barometer
3. Manometer
4. Thermometer

Overdruk/onderdruk

Het aantal bar dat de gasdruk hoger is dan de luchtdruk

Overdruk is hoeveel de druk meer is dan de luchtdruk
(dus wat de manometer aangeeft min één).

Onderdruk is hoeveel de druk minder is dan de luchtdruk

Samenpersen

samenpersen = het volume (de ruimte) kleiner maken

de druk wordt dan groter

REGEL:

Als het volume 2x zo klein wordt,

dan wordt de druk 2x zo groot

WET VAN BOYLE

Wet van Boyle

• Wanneer je het volume (n) keer zo klein maakt
  
• Neemt de druk met een factor (n) toe
• p1 · V1 = p2 · V2
  

Rekenen met de wet van Boyle

• Manier 1: volume x druk vóór = volume x druk ná

• Manier 2: Kijk hoeveel keer de druk of het volume groter of kleiner wordt. Datzelfde getal gebruik je voor het uitrekenen van het ontbrekende getal (LET OP KEER OF DELEN!!).