VAI Les 2 en les 3

• VAI
• MBO
• Studiejaar 2

Programma

• Terugblik vorige les
• Proces VAI
• Aanpak VAI
• Voorlichtingsdoelen
• Stappen in leerproces
• VAI basiszorg en leefomgeving

Leerdoelen

De student:

• Kan motieven voor gedragsverandering herkennen
• weet hoe je VAI moet aanpakken
• kent de stappen in het leerproces 
• weet hoe VAI toe te passen in basiszorg en leefomgeving van de zorgvrager

Wat heb je onthouden van de vorige les?

Vai

In VAI zijn 4 onderdelen onlosmakelijk met elkaar verbonden:

De brenger, de boodschap, de ontvanger en de beïnvloeding 

De brenger

• Wie geeft de voorlichting​
  
• Weet waar je over praat​
  
• Heb kennis van de voorlichting​
  
• Begrijp de persoon/ groep waaraan je voorlichting geeft.​

De boodschap

• Kern van de activiteit/ inhoud van de voorlichting​
• Je weet wat de belangrijkheid is van je boodschap​

De ontvanger

• Geslacht​
  
• Leeftijd​
  
• Geloof​
  
• Thuissituatie​
  
• School/ werksituatie​
  
• Relationele aspecten​

Welke 4 onderdelen zijn in VAI onlosmakelijk verbonden?

Motieven voor gedragsverandering

• Weegschaalprincipe
• Sociale afwegingen
• Haalbaarheid 

Opdracht

Het is mogelijk om op veel verschillende manieren een boodschap overbrengen zoek op internet 3 afbeeldingen of korte filmpjes verschillende manieren hoe je een boodschap kunt overbrengen.

Fases aanpak VAI

1. Voorbereiding
2. Uitvoering
3. Evaluatie

Hierbij rekening houdend met:

Leeftijd​

Persoonlijkheid​

Naasten ​

Cultuur​

Begripsvermogen​

Aanwezige kennis

Voorlichtingsdoelen

​

Educatieve voorlichting​

Informatieve voorlichting​

Overredende voorlichting​

Advies​

Instructie

Stappen in leerproces

1. Betekenis geven- snappen
2. Plaatsen- verband zien
3. Integreren- opnemen
4. Operationaliseren- in praktijk kunnen toepassen
5. Ervaren- oefenen
6. Beheersen- kunnen 

Voorlichting over basiszorg en leefomgeving.​

Zorg voor een hygiënische leefomgeving;​

Leefstijl en gezond gedrag;​

Geven van voorlichting, advies en instructie in de praktijk

Voorlichting en advies

• Soms geef je voorlichting gevraagd; dit is als de zorgvrager je het vraagt.​
  
• Soms geef je voorlichting ongevraagd; als bij de zorgvrager de kennis, et cetera ontbreekt.​

Voorlichting en advies over de persoonlijke basiszorg

• Het lijkt vanzelfsprekend dat iemand zichzelf kan verzorgen.​
  
• Verzorgende taken die voor jou vanzelfsprekend zijn, zijn dat voor anderen niet.​
• Je kunt voorlichting geven aan de zorgvrager zelf of aan  degene die hem/ haar verzorgd (mantelzorger)

Zorg voor een hygiënische leefomgeving.​

• Zorgvragers in de thuissituatie ​
  
• Roken​
  
• Alcoholgebruik​
  
• Onvoldoende bewegen.​
  
• Gezonde voeding​
  
• Medicijngebruik​

Zorgvragers in de thuissituatie

Opdracht in 2 tallen:

In de thuiszorg: je komt in de woning​ van de zorgvrager je ziet dat de woning onderkomen is en dat dit een negatieve invloed heeft op de gezondheid van de zorgvrager.

Wat doe je, welke stappen zet je?

Roken

• Na een ziekte​
  
• Bij kinderen​
  
• In de auto​
  
• Zorg dat kinderen bij anderen niet in de rook zitten.

Verantwoord alcohol gebruik

81% van de bevolking drinkt alcohol​

Pubers, hoe zit dat bij hen​

Care jonge gebruikers​

Voldoende beweging

Hoeveel is nodig per dag/ week​ (advies is 30 minuten matige beweging per dag)

NNGB: Nederlandse Norm Gezond Bewegen​

Wie helpt hierbij ?

Gezond voedingspatroon

Overgewicht en obesitas​

Ondergewicht en ondervoeding​

Gezonde voeding  denk aan de schijf van vijf​

Waar let je op als je in de thuissituatie van een zorgvrager komt?

Verantwoord medicijn gebruik

Teveel ongecontroleerd misbruik van de vrije handel​

Te vaak verkeerd gebruik van de medicijnen.​

Veiligheid

Is een breed begrip​

Met kinderen; onveilige gebruiksvoorwerpen ( kinderstoel)​

volwassenen; niet het juiste gebruik van toestellen​

Ouderen; omgeving​

VAI bijeenkomst 3 - zelfredzaamheid

Terugblik vorige lessen, wat heb je onthouden?

Opdracht

Bedoeling: de studenten gaan op een flipover aanvullen wat er nodig is voor het geven van goede voorlichting en instructie.

“voor het geven van goede voorlichting is nodig dat……….” en “voor het geven van goede instructie is nodig dat…….”.

Werkwijze:

Alle studenten krijgen de gelegenheid om op de flipovers de zin(-nen) aan te vullen met wat naar hun idee nodig is voor het verzorgen van goed voorlichting of instructie. Als alle studenten hun aanvulling hebben gedaan op de flipovers worden deze klassikaal nabesproken. Studenten worden uitgenodigd om hun aanvulling op de flipover toe te lichten. Mogelijk ontstaat er discussie over de “noodzaak” van bepaalde aanvullingen.

Aangeleerd gedrag is: gedrag of handelen dat bewust geleerd is

JA

NEE

JA

ASE-model: een model dat gezondheidsgedrag van mensen verklaart uit de factoren aanpassen, sociale invloed en eigen effectiviteit

JA

NEE

NEE, attitude

Wat is gezondheid?

Welke 3 soorten preventie ken je?

Het weegschaalprincipe is ervoor zorgen dat de gezondheid goed blijft of verbetert

JA

NEE

NEE, gedrag gewogen als op een weegschaal, met in de ene schaal de argumenten tegen bepaald en in de andere schaal de argumenten voor bepaald gedrag.

Wat wordt verstaan onder een gezonde leefstijl?

Zelfredzaamheid: Vermogen om onafhankelijk van anderen kunnen functioneren;

Gezondheidsproblemen, beperkingen en handicaps hebben gevolgen voor de zelfredzaamheid en vaak ook het zelfmanagement. Zelfredzaamheid is het vermogen om onafhankelijk van anderen te kunnen voorzien in de eigen dagelijkse levensbehoeften. Zelfmanagement gaat een stapje verder, het gaat dan ook over de inrichting van het eigen leven, de keuzes die je daarin maakt en de verantwoordelijkheid die je daarvoor zelf neemt. 

Kort gezegd, het gaat om het voeren van de regie over het eigen leven. 

Bedreigingen zelfredzaamheid

Lichamelijke; vb. reuma​ / parkinson

Psychische; vb. ernstige depressie​/ dementie

Sociaal vlak; vb. weg uit de vertrouwde omgeving​

Signaleren van afname zelfredzaamheid

Belangrijk aspect van preventie​

Vroeg signalering stel je in een zo vroeg mogelijk aandoeningen of risicofactoren vast, denk aan bevolkingsonderzoek naar borstkanker​

Weten waarop je moet letten, vb. bepaalde aandoening​

Als vp zorg je er dus voor dat de zorgvrager goed op de hoogte is van risico’s die samengaan met de gezondheidsproblemen.​

VAI in relatie tot zelfredzaamheid en zelfmanagement

• Het voeren van de regie over je eigen leven.​
  
• Veel folders te krijgen over de ziektes​
  
• Veel informatie op internet te krijgen​ daarom neemt zelfredzaamheid toe​en gaan mensen zelf op zoek naar beters​
• weten we ook veel over complicaties et cetera.​
  
• Het aantal ouderen zal de komende jaren blijven stijgen​
  
• Zo’n 40% van de bevolking is dan 55 jaar en ouder.​

VAI op het terrein van ziekten en functionele stoornissen

behandelmethoden en therapieën

bijverschijnselen, risico's en complicaties

revalidatie en rehabilitatie 

beperkingen en handicaps

Hulpmiddelen en domotica

Stijgend gebruik van een domotica maakt steeds meer mogelijk huis automatisering​

Huishoudelijke apparaten​

Dienstverlening van buitenaf  telefoon,…​

Alarmsignalering 

alarmknop aan ketting​

Interne alarmering door middel van sensoren  ouderalarmering, enkelband.​

Huiswerk (komt op TEAMS)

Kies een vorm van domotica en maak op papier (tekening, poster, folder etc) een voorlichting over deze vorm van domotica.

Verwerk hierin de volgende punten:

• Welke domotica is het
• Waarom heb je hiervoor gekozen
• Voor wie is het geschikt
• Hoe werk het/ wat is er nodig om het te laten werken?

Samenvatting

onderdelen gedragsverandering

motieven gedragsverandering

fases VAI

inhoud voorlichting advies en instructie in de persoonlijke leefomgeving.

Volgende les:

Lees hoofdstuk 4 en 5 door en schrijf eventuele vragen op.