les t/m les 25

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Wat is het leukst dat je in de vakantie
hebt gedaan / meegemaakt?

Recap

Vragende voornaamwoorden

Betrekkelijke voornaamwoorden

Schrijf op in je schrift:

Het rijtje van:

servus

laeta

clarior

 qui  

mannelijk ev: servus, servi, servo, servum, servo

mv: servi, servorum, servis, servos, servis

vr/betr vnw ev: qui, cuius, cui, quem, quo

mv: qui, quorum, quibus, quos, quibus

vrouwelijk ev: laeta, laetae, laetae, laetam, laeta

mv: laetae, laetarum, laetis, laetas, laetis

comp ev: clarior, clarioris, clariori, clariorem, clariore

mv: clariores, clariorum, clarioribus, clariores, clarioribus

Vragende voornaamwoorden

qui        quae      quod

cuius      cuius       cuius

cui       cui        cui

quem     quam      quod

quo     qua      quo

etc. 

Zelfstandig

OP ZICHZELF!

- Quis id fecit? / Quid fecit?

(Wie heeft dit gedaan? / Wat heeft hij gedaan?)

OF in een naamval:

- Cui donum dat?

(Aan wie geeft hij een gift?)

Bijvoeglijk

CONGRUEERT! 

- In qua via servus ambulat?

(Langs/op welke weg/waarlangs loopt de slaaf?)

- Quem Pikachum Ash capit?

(Welke Pikachu vangt Ash?)

- Cui servo donum dat?

(Aan welke slaaf geeft hij een gift?)

dat ev

dat mv

gen ev

abl ev

nom mv

quae 

quibus

qua

cuius

cui

Betrekkelijk voornaamwoord

Zelfde rijtje als het vragend voornaamwoord!

dat ev vr

abl mv onz

gen ev ma

acc ev

acc mv 

quae 

quibus

quod

cuius

cui

quam

Bijvoeglijk vragend voornaamwoord

Congrueert in GETAL en GESLACHT EN NAAMVAL

omdat het bijvoeglijk vr. vnw. HOORT bij een zelfst. naamwoord

Quam urbem Romam vocamus?

Betrekkelijk voornaamwoord

Congrueert in GETAL en GESLACHT

omdat het betrekkelijk voornaamwoord een eigen functie in de zin heeft en alleen terugverwijst

Urbem, quae aedificata est, Romam vocamus. 

Bijv. vr. vnw

Zelfst vr vnw

Betrek vnw

In qua lagoena ketchupus est?

Puer, cuius ... , fecit

Quid fit?

Qui puer .... fecit? 

Pikachus, qui .... , lacrimat

LET OP:

quod = acc ev onz

maar betekent ook OMDAT (les 8)

Lezen inleidende tekst les 25 (blz. 90)

Vingers:

Wie van jullie is hardhorend/beetje doof?

A.c.I

na woorden als: zien, horen, voelen, menen, denken, bevelen,..

QUID???? QQQQUUUUIIDDDD?! 

Servus dicit: pikachus ibi ambulat!

Servus dicit pikachum ibi ambulare

Servus dicit: in piscina sto

Servus dicit se in piscina stare 

A.c.I

na woorden als: zien, horen, voelen, menen, denken, bevelen,..

Servus dicit: pikachus ibi ambulat!

De slaaf zegt: pikachu loopt daar!

Servus dicit pikachum ibi ambulare

De slaaf zegt dat Pikachu daar loopt

Fullonia

1. Stephanus fullo servis mandata dederat. Dum

2. servi mandata prima perficiunt, dominus operis

3. progressum custodiebat. Stephanus vidit servos

4. vasa in via colligere et in aream portare. Audivit

5. servos vasa plena urinae in piscinam fulloniae

  fundere.

Fullonia

1. Stephanus fullo servis mandata dederat. Dum

2. servi mandata prima perficiunt, dominus operis

3. progressum custodiebat. Stephanus vidit servos

4. vasa in via colligere et in aream portare. Audivit

5. servos vasa plena urinae in piscinam fulloniae

  fundere.

Salvete omnes!

Fullonia

1. Stephanus fullo servis mandata dederat. Dum

2. servi mandata prima perficiunt, dominus operis

3. progressum custodiebat. Stephanus vidit servos

4. vasa in via colligere et in aream portare. Audivit

5. servos vasa plena urinae in piscinam fulloniae

  fundere.

Aantekening A.c.I.

Signaalwoorden: horen, bevelen, zien, merken, denken... 

zin met 'dat' in het Nederlands beginnen: ik hoor DAT...

- eerste ACC wordt OW van de 'dat'-zin

- INF wordt persoonsvorm van de 'dat'-zin

LET OP de tijd van de inf!! (uitleg komt volgende keer)

INF praesens: vocare |  INF perfectum: vocavisse

vert. t/m r. 10

6. Deinde iussit servos pedibus nudis in

7. piscina stare et vestes lavare. Inter laborem

8. gravissimum servi perpetue garriebant. Dixit

9. alius dominum crudelem esse, addidit alius

10. eum sempter mandata sordida dare. 

bespr. t/m r. 10

6. Deinde iussit servos pedibus nudis in

7. piscina stare et vestes lavare. Inter laborem

8. gravissimum servi perpetue garriebant. Dixit

9. alius dominum crudelem esse, addidit alius

10. eum sempter mandata sordida dare. 

bespr. t/m r. 10

6. Deinde iussit servos pedibus nudis in

vervolgens beval hij dat de slaven met hun blote voeten in het bassin stonden en dat zij kleding wasten.  ....

7. piscina stare et vestes lavare. Inter laborem

8. gravissimum servi perpetue garriebant. Dixit

... De een zei dat de meester wreed was, de ander voegde toe dat

9. alius dominum crudelem esse, addidit alius

hij altijd vieze taken gaf.

10. eum sempter mandata sordida dare. 

Salvete omnes!

ler. woorden les 25 (1e helft)

Maak een tekening 

waarop je de AcI uitbeeldt 

Aantekening A.c.I.

Signaalwoorden: horen, bevelen, zien, merken, denken... 

zin met 'dat' in het Nederlands beginnen: ik hoor DAT...

- eerste ACC wordt OW van de 'dat'-zin

- INF wordt persoonsvorm van de 'dat'-zin

LET OP de tijd van de inf!! 

INF praesens: vocare |  INF perfectum: vocavisse

Voorbeeldzinnen

• intellexit servos suos eorum domino maledicere.  
  
• maar hij begreep dat zijn slaven roddelden over hun meester 
• 
  
• Ave, Hedone, nonne sentis nos silentio laborare? 
  
• Gegroet, Hedone, je merkt zeker dat wij in stilte werken?
  
• 
  
• Ave, Hedone, nonne sentis nos silentio laboravisse? 
  
• Gegroet, Hedone, je merkt zeker dat wij in stilte werkten/hebben gewerkt?
  

Voorbeeldzinnen

• intellexit servos suos eorum domino maledicere.  
  
• maar hij begreep dat zijn slaven roddelden over hun meester 
• 
  
• Ave, Hedone, nonne sentis nos silentio laborare? 
  
• Gegroet, Hedone, je merkt zeker dat wij in stilte werken?
  
• 
  
• Ave, Hedone, nonne sentis nos silentio laboravisse? 
  
• Gegroet, Hedone, je merkt zeker dat wij in stilte werkten/hebben gewerkt?
  

Infinitivus praesens

Infinitivus Perfectum

Gelijktijdig aan pers.v. HZ

Voortijdig aan pers.v. HZ

-re 

-isse

hij zei ... dat wij moesten...

Ik zeg ... dat hij wist.. 

vert. les 25 t/m r. 15 

(periculo esse)

(bespreken over 10 minuten)

r. 11-15

11. Stephanus sermonem servorum non optime audivit, sed

intellexit servos suos eorum domino maledicere.

Clamavit:'Desinite garrire. Non mihi placet vos

garrire. Nisi desinitis garrire, poena gravissima

vobis manet.'Servi scierunt se in periculo esse:

Huiswerk volgende keer

(maandag 1e uur; 13 september)

vert. les 25 t/m r. 22

Salvete omnes!

Wat is het leukst dat je in het weekend
hebt gedaan / meegemaakt?

bespr. r. 11-15

11. Stephanus sermonem servorum non optime audivit, sed

12. intellexit servos suos eorum domino maledicere.

13. Clamavit:'Desinite garrire. Non mihi placet vos

14. garrire. Nisi desinitis garrire, poena gravissima

15. vobis manet.'Servi scierunt se in periculo esse:

Vert. r. 21-25 (zodadelijk opgave bij om te bespreken)

Subito Stephanus clamavit: ‘Audivi vocem! Quis

erat? Cuius vocem audivi?’ Postquam servi diu

timide tacuerunt, Lysander respondit: ‘O domine,

ego dixi ehm  … ego dixi ehm  …’ Hedone celeriter

addidit: ‘Cunctos servos silentio laborare debere.

Bespr. r. 16-20

16. olim dominus crudelis servos, quorum verba eum

17. laeserant, vendiderat. Silentio servi tristes lavabant

18. vestes. Intravit serva, cui dixit Lysander: ‘Ave,

19. Hedone, nonne sentis nos silentio laborare?

20. Iratior hodie dominus est.’

Welke zin komt eruit?

Salvete omnes!

Les 26 t/m r. 6

1. Aiax est nomen asini, qui iterum iterumque in

2. pistrina molam movet: circumit, circumit,

3. circumit. Dum sine fine perpetuos suos orbes

4. similes facit, Aiax de vita cogitat: 

Les 26 t/m r. 6

4 ... , Aiax de vita cogitat: ‘Memini temporis

5. iuventutis meae. Memini solem semper luxisse

6. herbasque in clivis Vesuvii montis suaviter oluisse.

ler. woorden les 25

Les 26 doen we t/m r. 15

= tevens huiswerk voor de volgende keer 

Salvete omnes!

Huiswerkoverhoring

Tafels uit elkaar

Schrift en streepteksten op tafel

Salvete omnes!

Wat is het leukst dat je in het weekend hebt gedaan / meegemaakt?

Noteer 4 AcI's uit tekst 27

2x met een inf praes

2x met een inf pf

Stippenpuzzel les 27

Welke tekening komt eruit?

Voor +0,2 bonus