4 Politiek - Wie heeft de macht?

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

h2 les 1

Politiek

4

4.5 Wie heeft de macht?

h2 les 1

Herhalen

Een verkiezingsprogramma

Links, rechts, progressief of conservatief?

h2 les 1

Herhalen

Een verkiezingsprogramma

Links, rechts, progressief of conservatief?

h2 les 1

Leerdoelen

• Je kunt de verhouding tussen het parlement en de regering uitleggen.
• Je kunt het verband uitleggen tussen kabinetsformatie, compromissen en regeerakkoord.
• Je kunt de begrippen coalitie en oppositie uitleggen.

h2 les 1

Wie heeft de macht?

De regering regeert en het parlement controleert

h2 les 1

Kabinetsformatie

Het parlement is de wetgevende macht en wordt door de bevolking gekozen.

De regering is de uitvoerende macht, maar wordt niet door de bevolking gekozen. Hoe komt de regering dan wel tot stand?

Formatie

https://tweedekamer.tools.prodemos.nl/

h2 les 1

Kabinetsformatie

Een kabinet bestaat uit partijen die willen samenwerken en een meerderheid in de Tweede Kamer hebben. Die meerderheid is nodig om wetten aan te kunnen nemen.

De kabinetsformatie zijn de onderhandelingen om tot een nieuw kabinet te komen.

Hiervoor zijn compromissen nodig: afspraken waarbij alle

betrokkenen een beetje toegeven.

h2 les 1

Kabinetsformatie

Vraag: Waarom is het in een coalitie

altijd nodig om compromissen te sluiten

h2 les 1

Plannen maken

Bij het vormen van een nieuwe regering komt er meestal een regeerakkoord: de plannen van de regering voor de

komende jaren.

Als de regeringspartijen het eens zijn, dan tekenen ze het

regeerakkoord en kan het kabinet aan het werk.

h2 les 1

Coalitie en oppositie

De coalitie bestaat uit de partijen die samen de regering vormen. Zij stemmen bijna altijd vóór de plannen van de ‘eigen’ ministers.

De oppositie bestaat uit de partijen die niet in de regering zitten. Zij stemmen vaak tegen de plannen van het kabinet of komen zelf met een wetsvoorstel.

h2 les 1

Verhoudingen tussen regering en parlement

Als de Kamer ontevreden is over een minister, dan kunnen ze deze laten aftreden.

Problemen tussen het parlement en een minister kunnen zelfs leiden tot het aftreden van het hele kabinet. Dit noemen we een kabinetscrisis.

h2 les 1

Wie heeft de macht?

Kijkvraag: Wie heeft de meeste macht, regering of parlement?

h2 les 1

Wie heeft de macht?

Ministers hebben veel verantwoordelijkheid en ze moeten de 

wetten uitvoeren. Ze hebben daarvoor veel macht.

Maar het parlement moet altijd eerst toestemming geven.

Het parlement kan ook het vertrouwen in het hele kabinet

opzeggen.

In Nederland heeft het parlement dus altijd het laatste woord.

h2 les 1

Stelling

Staken moet verboden zijn voor mensen met een cruciaal beroep

h2 les 1

Wie is wie?

h2 les 1

Wie is wie?

• Dick Schoof

• MP: Minister-president, minister van Algemene Zaken

h2 les 1

Wie is wie?

• Fleur Agema (PVV)

• Minister van VWS, volksgezondheid, welzijn en sport

h2 les 1

Wie is wie?

• Sophie Hermans (VVD)

• Minister van klimaat en groene groei

h2 les 1

Wie is wie?

• Eddy van Hijum (NSC)

• Minister van Sociale zaken en werkgelegenheid 

h2 les 1

Wie is wie?

• Mona Keijzer (BBB)

• Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening

h2 les 1

Wie is wie?

• Femke Wiersma (BBB)

• Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en natuur

h2 les 1

Wie is wie?

• Marjolein Faber (PVV)

• Minister van Asiel en Migratie

h2 les 1

Wie is wie?

• Mariëlle Paul (VVD)

• Staatssecretaris Funderend Onderwijs en Emancipatie

h2 les 1

Wie is wie?

• Dirk Beljaarts (PVV) 

• Minister van Economische Zaken

h2 les 1

Leerdoelen

• Je kunt de verhouding tussen het parlement en de regering uitleggen.
• Je kunt het verband uitleggen tussen kabinetsformatie, compromissen en regeerakkoord.
• Je kunt de begrippen coalitie en oppositie uitleggen.