reactievergelijkingen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Reactievergelijkingen kloppend maken

Deze lessonup

In deze lessonup vind je nogmaals de stof uitgelegd.

Ook vind je hier oefeningen met reactievergelijkingen, filmpjes met uitleg en linkjes waarmee je extra kunt oefenen.

Hoeveel je doet? Jij weet zelf het best wat je nodig hebt om goed te kunnen scoren!

Voorbeeld Reactievergelijking

In een katalysator wordt stikstofoxide ontleed in de stoffen stikstof en zuurstof.

Eerst noteren we de aanwezige stoffen:

Stikstofoxide: NO, Stikstof: N_2, Zuurstof: O₂

De reactievergelijking wordt vervolgens:

NO (g) -> N₂ (g) + O₂ (g)

Vervolg Reactievergelijking

De reactievergelijking wordt vervolgens:

NO (g) -> N₂ (g) + O₂ (g)

Alleen klopt deze reactievergelijking nog niet, er is namelijk na de pijl twee keer zoveel zuurstof en stikstof als voor de pijl. We kunnen de coëfficiënt aanpassen van alle moleculen, de reactie wordt dus als volgt:

2 NO (g) -> N₂ (g) + O₂ (g)

Water kan reageren met natrium. Hierbij onstaat het brandbare gas waterstof en een natriumhydroxide-oplossing: NaOH.

Stel hierbij een reactievergelijking op inclusief de fasetoestanden en kloppende verhoudingen.

Reactievergelijkingen kloppend maken

Het antwoord wordt: 2 H₂O (l) +2 Na (s) -> H₂ (g) + 2 NaOH (aq)

Maar hoe hebben we dat gedaan?

Reactievergelijkingen kloppend maken

H2O (l) + Na (s) -> H2 (g) + NaOH (aq)

Na

O

H

Eerst noteer je de reactie vergelijking. Vervolgens zet je de aanwezige elementen eronder, in volgorde van minste naar meeste aanwezig.

Reactievergelijkingen kloppend maken

H2O (l) + Na (s) -> H2 (g) + NaOH (aq)

Na

O

H

Vervolgens controleer je stap voor stap of de hoeveelheid aanwezige atomen kloppen. Klopt dit niet? Dan pas je de hoeveelheid aan, en begin je weer van boven.

Reactievergelijkingen kloppend maken

H2O (l) + Na (s) -> H2 (g) + NaOH (aq)

1 Na 1

O

H

Eerst bij natrium: zowel links als rechts zijn er 1 natrium atoom aanwezig.

Reactievergelijkingen kloppend maken

H2O (l) + Na (s) -> H2 (g) + NaOH (aq)

1 Na 1

 1 O 1

H

Vervolgens bij zuurstof: zowel links als rechts zijn er 1 zuurstof atoom aanwezig.

Reactievergelijkingen kloppend maken

H2O (l) + Na (s) -> H2 (g) + NaOH (aq)

1 Na 1

 1 O 1

2 H 3

Bij Waterstof zien we dat het mis gaat. Links van de pijl zijn er twee waterstof atomen, maar rechts van de pijl in totaal 3.

Hier moet dus iets veranderd worden.

Reactievergelijkingen kloppend maken

H2O (l) + Na (s) -> 1/2 H2 (g) + NaOH (aq)

1 Na 1

 1 O 1

2 H 2

Door te H2 te vermenigvuldigen met 1/2 klopt de verhouding hier weer. Alleen mogen er geen breuken in een antwoord staan van een reactievergelijking.

Reactievergelijkingen kloppend maken

2 H2O (l) + 2 Na (s) -> 1 H2 (g) + 2 NaOH (aq)

2 Na 2

 2 O 2

4 H 4

Dus door alles met 2 te vermenigvuldigen haal je de breuken weg, en klopt het antwoord weer.

Nog een keer oefenen:

Je gaat nog meer oefenen.

Daarna volgen nog extra uitleg filmpjes

Bij de ontleding van water ontstaan zuurstof en waterstofgas. Schrijf in je schrift het reactieschema in woorden (met fase)

Vervang de woorden in het reactieschema door de juiste formules. Noteer dit op de regel eronder in je schrift.

Leg uit wat er (nog) niet klopt aan deze reactievergelijking

De kloppende reactievergelijking van de ontleding van water in zuurstof en waterstofgas moet dus zijn:

1. H​2​​O​2​​(l)−>O​2​​(g)+H​2​​(g)
2. H​2​​O(l)−>O(g)+H​2​​(g)
3. 2H​2​​O(l)−>O​2​​(g)+2H​2​​(g)
4. H​2​​O(l)−>O(g)+2H(g)

Regels kloppend maken

• Voor en na de pijl moeten van elke atoomsoort evenveel atomen zijn 
  
• Aan de moleculen zelf mag je niets veranderen (de index verandert niet) 
  
• Als je op een half getal uitkomt voor de moleculen, doe je alle getallen (coefficienten) keer 2 
  

Oefenen met link (volgende slide)

1. doe de inleiding. Zet daarbij bij hulpmiddelen de weegschaal aan. Dit doe je voor de drie reactievergelijkingen. 

2. Daarna klik je op spel. Begin met niveau 1. Ga door tot je niveau 3 hebt afgerond. Je mag pen en papier gebruiken!

phet.colorado.edu

Zelf oefenen werkt het beste

Op internet zijn veel oefeningen te vinden (Google maar op "oefenen reactievergelijking kloppend maken). Hieronder staan er een paar die je online kunt doen. Er is er niet een beter dan de andere, ze werken alleen anders. Kies er een die je het makkelijkst vindt om te begrijpen.

• Online oefenen - 1
• Online oefenen - 2