8.3 Burgers aan de macht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

8.3 Burgers aan de macht

Revoluties in Amerika, de Republiek en in Frankrijk

Deze les de revolutie in Amerika

Saamhorigheid en nationalisme

• Ontstaan van saamhorigheid en nationalisme door oorlogen tegen de Fransen en Indianen (Franse en Indiaanse Oorlog, 1754-1763)
  
• De Engelse kolonisten verzetten zich steeds meer tegen het gedrag van het moederland Engeland.


• Ondanks dat ze belasting moesten betalen, mochten ze niet meepraten in het Britse parlement: “No taxation without representation!”

Tijdens de oorlog tussen de Engelsen en de Fransen, besloten stammen Native Americans zich aan te sluiten bij de Fransen. Ze zagen in hen een minder groot gevaar dan de Engelsen.

13 kolonïën

belangrijke jaartallen

• 1776 Onafhankelijkheid
• 1787 Grondwet
• 1791 Amendementen

lees casus  blz 212

Onafhankelijkheidsverklaring

• Het Congres, het vergadering van de dertien koloniën, willen niet meer bij Engeland horen: de verschillen zijn groot. 
• Oorlog tegen Engeland begon in 1775.
• Op 4 juli 1776 verklaren ze zichzelf onafhankelijk: Declaration of Independence.
• Opgesteld door latere presidenten zoals: Thomas Jefferson en John Adams

De Declaration of Independence.

Oorlog met Engeland 

1775-1783

• Het leger van de dertien koloniën werd geleid door generaal George Washington.
  
• Voor Engeland is de oorlog lastig en kostbaar vanwege de afstand.


• In 1781 werd het Engelse leger verslagen bij Yorktown
• De vrede van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog getekend in Parijs in 1783

Alleen door samen te werken zouden de dertien koloniën kunnen winnen: een slang kan ook niet zonder alle delen van het lichaam. De letters staan voor de namen van de koloniën.

Schilderij van de ondertekening van de vrede in 1783. Het schilderij is nooit afgemaakt omdat de Britten weigerden model te staan.

De oorlog is gewonnen! En nu?

• Het blijkt lastig om één land te worden: er zijn verschillende ideeën.
  
• Moet er één centrale regering (federalisten) komen of meer vrijheid voor elke staat (anti-federalisten)

Niet Thomas Jefferson, maar George Washington werd de eerste president. De generaal was enorm populair en Jefferson was anti-federalist. Dat zou geen goed begin zijn geweest voor de Verenigde Staten.

De 'Betsy Ross'-vlag, genoemd naar de ontwerpster, werd de vlag van dertien koloniën. Het aantal sterren en de gekleurde lijnen staan symbool voor deze dertien koloniën.

Deze vlag verving in 1777 de vlag waarbij de Britse vlag nog aanwezig was.

• Alle voormalige koloniën worden uitgenodigd om bijeen te komen in Philadelphia
• Virginia stuurt een sterke  delegatie geleid door generaal George Washington. Dat zet de toon.
• Washington wordt voorzitter van de bijeenkomst

Alleen door samen te werken zouden de dertien koloniën kunnen winnen: een slang kan ook niet zonder alle delen van het lichaam. De letters staan voor de namen van de koloniën.

Schilderij van de ondertekening van de vrede in 1783. Het schilderij is nooit afgemaakt omdat de Britten weigerden model te staan.

 En nu?

• Er komt een unie, de Verenigde Staten, waarbij sommige zaken gezamenlijk zijn, zoals één Grondwet en één president, maar sommige dingen, zoals onderwijs en rechtspraak door elke staat zelf beslist mogen worden.

Niet Thomas Jefferson, maar George Washington werd de eerste president. De generaal was enorm populair en Jefferson was anti-federalist. Dat zou geen goed begin zijn geweest voor de Verenigde Staten.

De 'Betsy Ross'-vlag, genoemd naar de ontwerpster, werd de vlag van dertien koloniën. Het aantal sterren en de gekleurde lijnen staan symbool voor deze dertien koloniën.

Deze vlag verving in 1777 de vlag waarbij de Britse vlag nog aanwezig was.

De Verenigde Staten

• De Verenigde Staten zijn een federale republiek, met gekozen leiders en beperkte macht voor de centrale regering.
• Er kwam een Grondwet (constitutie) volgens de Trias Politica (driemachtenleer) van Montesquieu: één persoon kan niet alle macht hebben.
• Bill of Rights: grondrechten voor de inwoners, opgesteld door de Founding Fathers

Dit schilderij werd gemaakt als herinnering aan de Vrede van Parijs. Het schilderij is niet af: de Britse onderhandelaars wilden niet model staan voor het schilderij.

Atlantische Revoluties

Vrijheid

Gelijkheid

Broederschap

Opstand van de patriotten

Patriotten: zijn voor een democratie in Nederland (1781)

Joan Derk van der Capellen tot den Pol is de leider van de patriotten

Waarom zijn ze ontevreden?

- Het ging slecht met de Republiek

- Geven de schuld aan de stadhouder en de regenten

Bataafse Revolutie (1795-1806)

Patriotten wilden een ander en moderner bestuur.

Stadhouder gedroeg zich steeds meer als een koning.

De economie ging achteruit, minder welvaart.

Joan Derk van der Capellen tot den Pol

Een van de leiders van de patriotten was Joan Derk van der Capellen tot den Pol

In 1781 schreef hij het pamflet ’Aan het volk van Nederland’

Prinsgezinden

Staan tegenover de patriotten

Wilden niets weten van democratie en volkssoevereiniteit

Stadhouder moest de macht houden

Burgeroorlog (1784-1787)

De Bataafse Republiek (1795-1806)

Kiesrecht voor alle mannen

Trias Politica

De Bataafse Republiek was echter niet van lange duur....

1806: Lodewijk Napoleon wordt koning van
Koninkrijk Holland

Goejanverwellesluis

• 28 juni 1787 Aanhouding  Prinses Wilhelmina van Pruisen
• Patriotten houden haar tegen
• Haar broer is des duivels en stuurt zijn leger

Wat is er aan de hand?

• De Republiek kent een mindere periode (na Gouden Eeuw)
• Regenten en  Stadhouder krijgen de schuld
• Publieke opinie roert  zich
• Opkomst Patriotten 1785

Geïnspireerd door de gebeurtenissen in Amerika

Patriotten nemen een aantal steden over.

• Wilhelmina komt in actie 1787
• de Pruisen komen
• de Patriotten vluchten naar Frankrijk