Grasland

• Biologie
• MBO
• Studiejaar 1

Graslandbeheer

Niveau 2 leerjaar 1

Waarom zou je klaver door je grasmengsel zaaien?

Welke klaver kan ik het beste gebruiken om de koeien te weiden?

1. Witte klaver
2. Paarse klaver
3. Rode klaver
4. Groene klaver

Wat is niet waar over rode klaver?

1. Rode klaver heeft een penwortel en kan goed tegen droogte
2. Rode klaver kan goed tegen beweiden
3. Rode klaver groeit harder dan witte klaver
4. Rode klaver is stengeliger/houtiger dan witte klaver

Een ton droge stof meer gras per hectare zorgt gemiddeld voor 4% meer eiwit van eigen land. Waarom willen we eigenlijk zoveel mogelijk eiwit van eigen land halen?

Grasopbrengst

De opbrengst van een grasperceel is niet altijd gelijk. We onderscheiden over het algemeen vier snedeopbrengsten:

  

• Een weidesnede: 1700 kg ds/ha

• Een snede voor zomerstalvoeren: 2300 kg ds/ha

• Een normale maaisnede: 3000 kg ds/ha

• Een zware maaisnede: 4000 kg ds/ha

Hoe hoger de opbrengst is, hoe meer groeidagen er nodig zijn.

De lengte van het gras (in cm) zegt iets over de opbrengst die van het perceel af kan komen. 

Ruwvoerwinning

Ruwvoer is het belangrijkste onderdeel van het rantsoen van een koe. Omdat gras niet het hele jaar door groeit en dezelfde kwaliteit heeft, is het belangrijk om door het jaar heen kwalitatief goed ruwvoer te verbouwen en in te kuilen.

 

Er zijn verschillende punten belangrijk om kwalitatief goed ruwvoer te verbouwen:

• Het moment van maaien

• De veldperiode

• De conservering

Waar zit de meeste voederwaarde in bij een grasplant?

1. Stengel
2. Blad
3. Bloem
4. Wortels

Waar of niet waar: Stengels zorgen voor structuur in de kuil, maar niet voor voederwaarde.

1. Waar
2. Niet waar

Eiwitgehalte

In het voorjaar is het eiwitgehalte in het gras hoog. Zodra het gras flink begint te groeien neemt het eiwitgehalte af. 

Bij een snede van 3.500 kilo droge stof per hectare is in een goede weide de hoeveelheid eiwit 560 kilo (16%) . Wacht je met maaien, dan komen er kilo’s droge stof bij. Het aandeel eiwit blijft wel 560 kilo, waardoor het eiwitgehalte afneemt.

Jonger gras maaien --> een eiwitrijker product in de kuil krijgt en daardoor minder duur eiwitrijke bijvoeders hoeft aan te kopen. 

Het gewenste eiwitgehalte in het uiteindelijke ruwvoer hangt ook af van de hoeveelheid mais in het rantsoen. Veel mais in het rantsoen --> meer eiwitrijk voer nodig. 

Suikergehalte

Suikers spelen een belangrijke rol in het conserveringsproces in de graskuil. Uiteindelijk moeten de suikers door de melkzuurbacteriën omgezet worden in melkzuur, waardoor een stabiele kuil ontstaat. Suiker is een product van de fotosynthese van de (gras)plant.

Het suikergehalte van het gras is afhankelijk van het aantal zonuren, de grassoort en het ras. De meeste suiker is opgeslagen in het onderste gedeelte (de voet) van het gras. 

Het suikergehalte is het hoogst op het eind van een zonnige dag. ’s Nachts gebruikt een plant weer een klein deel van de overdag gemaakte suikers voor ademhaling. Het advies is om in het voorjaar te gaan maaien na een aantal zonnige dagen. Het suikergehalte is ’s morgens hoog genoeg om in het voorjaar in de ochtend te maaien. Vooral na een koude voorjaarsnacht is het gebruik van de suikers ’s nachts laag en zijn ook in de ochtend nog genoeg suikers aanwezig voor succesvolle conservering. 

Later in het seizoen kan men beter later op een zonnige dag maaien. Door het gras diep te maaien krijgt je een hoog suikergehalte in de graskuil.

Het suikergehalte in het gras is afhankelijk van:

1. Bodemtemperatuur, luchtvochtigheid en warmte
2. Jaargetijde, wortelactiviteit en onkruiddruk
3. Aantal zonuren, grassoort en ras

Waar of niet waar: Suikers in de grasplant worden gevormd door fotosythese?

1. Waar
2. Niet waar

Droge stof

Ook een belangrijke factor is de opbrengst: hoeveelheid droge stof per hectare.

  

Bij een grashoogte van 20 tot 30 cm (rond 2000 kg tot 3000 kg ds/ha) kan de grasgroei 130 kg ds/ha per dag bedragen. Als je dus vroeg maait, dan mis je de dagen van maximale productie.

Per jaar streef je totaal naar 10 tot 12.000 kg/ds per ha. Dat is afhankelijk van de grondsoort.

Op hoeveel cm stel je de grasmaaier af?

1. 7 a 8 cm
2. 9 a 10 cm
3. 4 a 5 cm
4. 11 a 12 cm

1. Vroeg in het seizoen aan het begin van de stengelvorming bevat het gras ...

2. Tijdens de bloei van het gras bevat het ....

3. Aan het eind van de dag na een zonnige dag bevat het gras....

a. veel suiker

b. veel eiwit

c. veel structuur

In wat voor weide groeien Zuring, Brandnetel en Jacobskruiskruid?

1. slecht grasland
2. goed grasland
3. matig grasland

Welke klaver kan ik gebruiken voor het weiden van koeien?

1. Witte klaver
2. Paarse klaver
3. Groene klaver
4. Rode klaver

Hoe heten de drie type onderdelen van gras?
Zet op volgorde:

1. 1. Aarpluim, 2. Pluim 3. Aar
2. 1.Pluim, 2.Aar, 3. Aarpluim
3. 1.Aar, 2.Pluim, 3.Aarpluim
4. 1.Aar, 2.Aarpluim 3.Pluim

Wat is de veldperiode?

1. De periode dat het gras groeit
2. De periode dat het gras wordt ingekuild
3. De periode dat het gras gemaaid op het land ligt
4. De periode dat het gras wordt gemaaid

Met welke term kun je terugzien in de kuilanalyse dat je veel zand in de kuil hebt?

1. VEM (Voeder Eenheid Melk)
2. DS (Droge stof)
3. Voederwaarde
4. Ruw As

Welke voedingstof hoort bij de zin: Tijdens de bloei van het gras bevat het ........

1. Veel suiker
2. Veel eiwit
3. Veel stikstof
4. Veel structuur

Hoeveel kg droge stof neemt een koe gemiddeld op in de weide per dag? Ga er van uit dat de koe ongeveer 8 uur buiten loopt.

1. 20 kg ds
2. 15 kg ds
3. 3 kg ds
4. 8 kg ds

Welk begrip hoort niet in bemesting thuis?

1. Stikstof
2. Fosfaat
3. Derogatie
4. Ruw eiwit

Hoeveel % droge stof moet gras hebben bij inkuilen?

1. 25 tot 35 %
2. 35 tot 45 %
3. 45 tot 55 %
4. 55 tot 65 %

4.3 Beweidingssystemen

• Goede graslandbenutting en ruwvoervoorziening tegen lage kosten
• weidepremie (minimaal 120 dagen 6 uur per dag)
• positief imago voor de sector

 

beweidingssystemen

• Omweiden
• Standweiden
• Stripweiden
• Nieuw Nederlands Weiden (roterend standweiden) 

In tweetallen

1.  Keuze uit: omweiden, standweiden, stripweiden, nieuw nederlands weiden
2.  Zoek op: wat houdt het beweidingssysteem in
3.  Benoem 2 voordelen
   
4.  Benoem 2 nadelen 

Herhaling grasland 

Wat weten jullie nog?

Belang goed grasland

Groeipunt

Energie om te groeien

Engels raaigras/It raaigras/Timothee

Mollen/begrazing/emelten/ontwatering/bodemanalyse

Klavers 

1. Stikstofbinding
   
2. Verbetering bodemstructuur
   
3. Verbetering voedingswaarde
   
4. Biodiversiteit
   
5. Minder kunstmest
   

Fotosynthese ?

Waar zit de meeste voederwaarde in bij een grasplant?

1. Stengel
2. Blad
3. Bloem
4. Wortels

Waar of niet waar: Stengels zorgen voor structuur in de kuil, maar niet voor voederwaarde.

1. Waar
2. Niet waar

Het suikergehalte in het gras is afhankelijk van:

1. Bodemtemperatuur, luchtvochtigheid en warmte
2. Jaargetijde, wortelactiviteit en onkruiddruk
3. Aantal zonuren, grassoort en ras

Waar of niet waar: Suikers in de grasplant worden gevormd door fotosythese?

1. Waar
2. Niet waar

Op hoeveel cm stel je de grasmaaier af?

1. 7 a 8 cm
2. 9 a 10 cm
3. 4 a 5 cm
4. 11 a 12 cm

Welke klaver kan ik gebruiken voor het weiden van koeien?

1. Witte klaver
2. Paarse klaver
3. Groene klaver
4. Rode klaver

Wat is de veldperiode?

1. De periode dat het gras groeit
2. De periode dat het gras wordt ingekuild
3. De periode dat het gras gemaaid op het land ligt
4. De periode dat het gras wordt gemaaid

4 beweidingssystemen 

1. Omweiden
2. Standweiden
3. Stripweiden/rantsoenweiden
4. Nieuw nederlands weiden/roterend standweiden

Omweiden

• +- om de 4 dagen omwisselen
• perceel afgestemd op aantal koeien, de gewenste hoeveelheid grasopname per koe en de bijvoeding op stal

Voordelen:

het is flexibel toe te passen, inscharen bij juiste opbrengst en kwaliteit. percelen met te lang gras kunnen makkelijk overgeslagen worden
Nadelen:

kost meer werk dan standweiden: de afrastering en watervoorziening moet op elk perceel goed zijn. De voederkwaliteit en grasopname kunnen op de laatste dag van de beweiding in een bepaald perceel teruglopen.

 

Standweiden

• Is er op gericht het vee in 1 groot perceel te weiden
• De dieren grazen enkele weken tot enkele maanden op het zelfde perceel
• Klassiek = 1 perceel
• Modern =  drie grote blokken

Voordelen:

 minder arbeidsintensief dan omweiden. Minder vaak percelen te maaien en is er meer rust in de koppel, omdat de dieren een vast weideperceel hebben.

Nadelen:

Je moet veel meer bijsturen met het rantsoen op stal. De totale grasopbrengst is lager en het kost vaak wat meer tijd om de koeien op te halen uit de weide.

Stripweiden/ Rantsoenweiden

• Dieren krijgen elke dag nieuw vers gras aangeboden
• Stripweiden alleen het nieuwe stuk vers gras wordt gebruikt. Dus voorkant als achterkant schuift op
• Rantsoenweiden wordt de weide dagelijks groter gemaakt
• Stripweiden wordt het perceel bemest als het hele perceel aanbod is geweest

Voordelen:

stripweiden het eerder beweide deel wordt niet nog een keer afgegraasd en belopen. De hergroei van het gras kan direct starten en de opbrengsverliezen zijn dan minimaal.

Nadelen:

Het is arbeidsintensief: elke dag moeten de draden verplaatst worden en er zijn extra voorzieningen nodig voor koeverkeer om het vee in het juiste perceelgedeelte te krijgen. Ook de watervoorziening is lastiger te regelen.

Nieuw Nederlands Weiden (roterend standweiden)

• Nieuwe vorm van standweiden, combinatie van standweiden en omweiden
• Huiskavel wordt opgedeeld in 2 of 3 blokken. elk blok wordt weer opgedeeld in 4 blokken
• Elk perceel blijven de koeien 1 dag, na 4 dagen gaan ze weer terug naar het eerste perceel van dat blok. in 3 weken doe je dat rondje een keer of 5 en dan ga je naar het volgende blok

Voordelen:

Minder arbeidsintensief dan omweiden, je hoeft minder vaak te maaien en er is meer rust in de koppel. Ook heb je dagelijks aanbod van een gelijke hoeveelheid gras. 

Nadelen:

je hebt een wat lagere grasopbrengst. Om grasoverschotten en grastekorten te voorkomen is een goede afstemming met de hoeveelheid bijvoeding op stal vereist. Dit vraagt extra aandacht en inzicht in de grasgroei

Welk weidesysteem gebruiken we bij de volgende opmerking? Elke vier dagen krijgen de koeien een nieuw perceel om te weiden.

1. Roterend standweiden (nieuw nederlands weiden)
2. Standweiden
3. Stripweiden
4. omweiden

GGI 

hoofdstuk 11 

Poster