2. Grieks: genitivus en dativus

• Grieks
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1,2

Genitivus en dativus

- gebruik

- hoe in een zin?

- dativus meervoud

Met welk woord mag je een genitivus ook alweer vertalen?

En hoe ging het rijtje van woorden dat je voor een dativus mag zetten ook alweer?

De genitivus

- Je mag de genitivus met 'van' vertalen

- Soms is een genitivus verplicht achter een woord. Dat is een plus-woord

Voorbeeld: ἐκ + genitivus.

ἐκ betekent uit. 

 'uit het land' is dan dus: ἐκ της γης

Ander voorbeeld: ἐγγυς + gen. (dichtbij)

Dichtbij het kind = ἐγγυς του τεκνου

* Bij een plus-woord gebruik je dus niet het woordje 'van'

Plaatsing van de genitivus

De genitivus kan op verschillende manieren geplaatst worden.

1. Achter het znw waar hij bij hoort

Voorbeeld: de moeder van het kind

ἡ μητηρ του τεκνου

2. Voor het znw waar het bij hoort: του Κρονου υἱος ( de zoon van Kronos)

3. Tussen het lidwoord en het znw waar het bij hoort

Voorbeeld: de moeder van het kind

ἡ του τεκνου μητηρ

Eigenlijk staat er dus: de van het kind moeder, maar je vertaalt het als: de moeder van het kind

Het lidwoord van de genitivus meervoud is altijd...?

Het lidwoord van de genitivus enkelvoud vrouwelijk is...?

Vertaal:
ὁ δουλος την του τεκνου μητερα καλει

Vertaal: ὁ δουλος ἐγγυς της γυναικος ἐστιν

De dativus

- Vertalen met één van de volgende woorden ervoor:

aan voor met door in op te 

Voorbeeld: τῳ παιδι = voor het kind

- Soms ook verplicht achter bepaalde woorden: plus-woorden

Voorbeeld: ἐν + dativus (betekent 'in' of 'op')

Op het schip is dus: ἐν τῳ πλοιῳ

Nog een voorbeeld: βοηθει + dat. (hij helpt)           

βοηθει τῳ  τεκνῳ  = hij helpt het kind

* een plus-woord kan dus ook bij een werkwoord!

Volgens welk rijtje gaat τῳ παιδι?

Vertaal de volgende zin:
βοηθει τῳ της γυναικος τεκνῳ

Aan welke letter herken je een dativus enkelvoud vaak?

Let op bij de dativus mv van het sinas-rijtje 

(x ος ι α ες ων σι(ν) ας)

Bij sommige combinaties ontstaat er een nieuwe letter of verdwijnt er iets

Wat is de dativus meervoud van ἡ γυνη, γυναικος?

Wat is de dativus meervoud van ὁ λεων, λεοντος?

Welke woord is GEEN dativus?

1. γυναικι
2. τεκνοις
3. κινδυνῳ
4. κορων

Welk woord is GEEN dativus?

1. γυναιξιν
2. βιον
3. θεᾳ
4. λεουσιν

Hoe vertaal je ταις γυναιξιν NIET?

1. van de vrouwen
2. met de vrouwen
3. voor de vrouwen
4. door de vrouwen

Wat vind je leuk, stom, makkelijk of juist moeilijk aan de gen of dat?

Vertaal de volgende moeilijke zin:
ἐγγυς της γυναικος ὁ δουλος τοις τεκνοις του ἀνδρος βοηθει