Srebrenica vwo 3 les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

WELKOM

3 Kader

Welkom

Srebrenica

Welke feiten weet je nog van de vorige les?

Lesdoelen

1. Je kent de aanleiding en het verloop van de Bosnische Oorlog;

2.Je weet wat ‘genocide’ betekent en je kunt er voorbeelden van  geven hoe dit begrip van toepassing is op de gebeurtenissen in Srebrenica;

3. Je weet wat het belang is van de rol van de Nederlandse- en internationale politiek en de rol van Dutchbat bij de val van Srebrenica;

4. Je kent de verschillende perspectieven van de betrokken partijen met betrekking tot de Bosnische Oorlog – val van Srebrenica.

5. Je kunt de specifieke gebeurtenissen van de genocide in Srebrenica beschrijven en begrijpen waarom het belangrijk is om dit te erkennen en te herdenken.

Je schrijft mee tijdens de uitleg en de filmpjes

De Servische leider Milošević begint oorlogen in Slovenië en Kroatië, maar die verliezen de Serviërs al snel (1991). In Bosnië-Herzegovina duurt de oorlog echter drie jaar (1992-1995) 

Massamoord in Srebrenica

11 juli 1995

Tijdens de oorlogen in Krotatie en Bosnië sturen de Verenigde Naties troepen om de bevolking te beschermen. 

Deze troepen zijn licht bewapend om zo neutraal mogelijk te lijken.

Nederlandse VN-soldaten, Dutchbat, krijgen als taak de stad Srebrenica te beschermen tegen de Servische troepen o.l.v. Mladić . 

In deze stad zitten duizenden Bosnische moslims die zijn gevlucht.

Ze hopen dat ze veilig zijn in de stad...

...maar op 11 juli 1995 valt het Servische leger Srebrenica aan. Dutchbat krijgt geen toestemming van de VN om de Serviërs tegen te houden. Ook als de Servische soldaten de 8000 Bosnische mannen en jongens van hun families scheiden en meenemen, staan de Nederlandse blauwhelmen machteloos. 

Later blijkt dat de Serviërs bijna al deze mannen hebben vermoord. 

‘Srebrenica’ is de grootste massamoord (genocide) in Europa 

sinds de Holocaust tijdens Tweede Wereldoorlog. 

Oorlog in Kosovo

1998-1999

Als de Joegoslavische provincie Kosovo in 1999 onafhankelijk wil worden, stuurt de Milošević een leger om de Servische minderheid te beschermen. 

Voor de NAVO is de maat nu vol: ze vallen Milošević aan, die zich moet overgeven. In 2001 wordt hij gearresteerd en naar het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag gebracht, waar hij in 2006 (vóór zijn proces begint) overlijdt.

Uitleg genocide: Het woord werd voor het eerst gebruikt in 1944 door de Poolse jurist Raphael Lemkin; (Grieks) genos = ras/volk en cide = doden, naar aanleiding van de massamoord op o.a. de joden in WOII. Het is het opzettelijk en systematisch uitroeien van een bepaalde groep mensen op basis van hun etniciteit, nationaliteit, religie of andere kenmerken.

Perspectief van de Serviërs

Voor de meeste Serviërs was de oorlog een tijd van nationalistische trots en expansie. Gevoed door nationalistische retoriek en historische wrok, geloofden velen dat ze vochten voor de rechtmatige belangen van hun volk. Het was een kans om oude rekeningen te vereffenen en territoriale ambities na te streven die teruggingen tot de tijd van het Ottomaanse rijk. Voor anderen was de oorlog een tijd van strijd en morele dilemma’s. Terwijl er Servische troepen waren die actief deelnamen aan etnische zuiveringen en massamoorden, waren anderen passieve toeschouwers, gedwongen te kiezen tussen gehoorzaamheid aan hun bevelhebbers en hun eigen geweten.

Na de oorlog werden veel Serviërs geconfronteerd met de realiteit van wat er was gebeurd. Sommigen voelden zich beschaamd en schuldig over hun rol in de oorlog, terwijl anderen vasthielden aan hun hun nationalistische overtuigingen en hun daden rechtvaardigen als een strijd voor hun volk.

Perspectief van de Bosniërs

Voor de Bosnische moslims die in Srebrenica woonden, was de oorlog een tijd van angst en wanhoop. Toen Servische troepen de enclave binnenvielen werden ze geconfronteerd met een onbeschrijfelijke horror; mannen werden gescheiden van vrouwen en kinderen, families werden uit elkaar gerukt en duizenden werden gedwongen te vluchten voor hun leven.

Voor velen betekende de val van Srebrenica een afscheid van hun geliefden van wie velen nooit meer zouden terugkeren. De mannen en jongens die werden weggevoerd werden later gevonden in massagraven. De genocide schokte de hele wereld. Voor de overlevenden was de oorlog een litteken dat nog altijd voelbaar is.

Na de oorlog leden en lijden nog steeds veel mensen aan psychische problemen en zijn getraumatiseerd door hun ervaringen tijdens de oorlog.

Perspectief van Dutchbat

In juli 1995 begon het trauma van veel Dutchbatters; de zogenaamde veilige enclave van Srebrenica werd overspoeld door Servische troepen onder leiding van generaal Ratko Mladić. Dutchbat, gestationeerd in Srebrenica als onderdeel van de VN-vredesmacht, stond voor een onmogelijke taak. Ondanks hun veel te lichte wapens en beperkte middelen, hadden ze de verantwoordelijkheid om de veiligheid van tienduizenden Bosnische moslims veilig te stellen die gevlucht waren naar de ‘veilige zone’ van Srebrenica.

De missie die vrede en bescherming moest bieden veranderde in een nachtmerrie. Ondanks hun wanhopige pogingen om de Bosnische bevolking te beschermen, werden ze gedwongen toe te kijken terwijl duizenden mannen en jongens werden weggevoerd en uiteindelijk werden vermoord. Voor veel soldaten van Dutchbat was dit ontzettend erg om te zien hoe ze machteloos moesten toezien hoe een genocide zich voor hun ogen voltrok.

Na de val van Srebrenica keerden de Dutchbat-troepen terug naar Nederland. Velen leden en lijden nog steeds aan posttraumatische stressstoornis en voelen zich in de steek gelaten door de politiek, hun superieuren en de internationale gemeenschap.

Internationaal perspectief

De internationale gemeenschap stond voor een moeilijke keuze: ingrijpen in een complex en gewelddadig conflict of afzijdig blijven. Uiteindelijk werd er gekozen voor een combinatie van diplomatieke druk, economische sancties en militaire interventie. NAVO-luchtaanvallen dwongen Milošević om toe te geven en in te stemmen met vredesonderhandelingen. Uiteindelijk leidden deze onderhandelingen tot de oprichting van een VN-bestuur in Kosovo en het herstel van de vrede in de regio.

Schrijf drie dingen op die je vandaag hebt geleerd.

Heb je nog tips voor mij?

Welke dingen vond je interessant en waarom vind je dat?