3.6.1 De Parlementaire democratie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3

Maatschappijleer 

Planning

Herhalen H3

Uitleg 3.6

Zelfstandig werken

Lesdoelen

•  Aan het eind van deze les kun je uitleggen wat de vier belangrijkste kenmerken zijn van de Nederlandse democratie
• Je kan uitleggen wat de Trias Politica inhoudt

Je kan deze begrippen in eigen woorden uitleggen: 

• grondwet                          
• rechters
• rechtstaat en mensenrechten
• parlement
• regering 
• parlementaire democratie

  

WAAR

NIET WAAR

De Tweede Kamer heeft 150 leden

De Eerste Kamer wordt direct gekozen

Ministers zitten in de Tweede Kamer

Regering is een ander woord voor Eerste- en Tweede Kamer

De Tweede Kamer mag wetsvoorstellen aanpassen

Het parlement controleert de ministers

Kabinet

Parlement

Controleert

Legt verantwoording af aan

Uit hoeveel leden bestaat het Nederlandse Parlement?

1. 150
2. 200
3. 225
4. 250

Welke partij is geen sociaal democratische partij?

1. PVDA
2. VVD
3. GroenLinks
4. SP

Van welke partij komt de volgende uitspraak: ‘Christelijke normen en waarden moeten de politiek bepalen’.

1. VVD
2. SP
3. SGP
4. PvDD

Vier kenmerken van een democratie

1. Er is een grondwet.
2. Vrije, geheime verkiezingen.
3. Gekozen parlement heeft de hoogste macht.
4. De politieke macht is verdeeld in drie onderdelen,  uitvoerende-, rechtsprekende-, en wetgevende macht. 

1. De Grondwet

• Nederland is naast een democratie ook een rechtsstaat; een land waarin de rechten en plichten van burgers én de overheid in de grondwet zijn vastgelegd.
  
• In de grondwet staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers en de overheid.

• Rechten: Je hebt recht op... (privacy, meningsuiting, stemmen)
  
• Plichten: Je bent verplicht om... (belasting, school, wet)
  

2. Verkiezingen

• In Nederland hebben we geheime, vrije verkiezingen.
  
• Niemand kan en mag jou dwingen op een bepaalde partij te stemmen.
  
• Iedereen van 18 jaar en ouder (en de Nederlandse nationaliteit) mag stemmen. 
  

Wie van jullie mag bij de volgende verkiezingen in 2026 al stemmen?

Vrije en geheime verkiezingen

3. Macht van het parlement

• Parlement is een ander woord voor volksvertegenwoordiging.  In Nederland bestaat het parlement uit de Eerste en de Tweede Kamer, samen ook wel Staten-Generaal genoemd.

• De Tweede Kamer telt 150 leden en de Eerste Kamer 75 leden 
• Parlement = Staten-Generaal.  Totaal 225 leden. 

Elk Wetsvoorstel moet door het Parlement worden goedgekeurd. Omdat het Parlement de hoogste macht heeft, noemen we Nederland een Parlementaire democratie.

Wat is een rechtstaat?

Een staat waarin het recht als het ware regeert. Wetten gelden niet alleen voor het volk, maar ook voor de mensen die het land besturen.

Huiswerk

Maken opdracht 1 t/m 10