Aardrijkskunde H8 par. 4 kansen of bedreigingen. HSX

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

8.4  

kansen en bedreigingen.

Lesdoelen

Aan het einde van deze les weet je...

• hoe de noordelijke zeeroutes lopen
• Waarom geopolitieke problemen nu een versnelling van het gebruik van de noordelijke zeeroutes veroorzaken
• wat de belangen zijn van de partijen die zich mengen in de strijd om de poolgebieden
• welke kansen en risico's ontstaan door klimaatverandering
• enz....

Hoofdvraag:

De hoeveelheid ijs in de poolgebieden is de afgelopen drie decennia drastisch afgenomen. Biedt dit vooral kansen of zijn er vooral nadelen?

Internationaal zeerecht door VN 1/2

• Elke kuststaat: territoriale wateren = volledig van het land (12 zeemijl = 22km).
• 200 zeemijl van kust: beheerd door kuststaat = Exclusieve Economische Zone (EEZ).
• Continentaal plat = kustgebied van een land, voordat de zee dieper wordt.

Territoriale wateren

In een EEZ mag een land vrij vissen en grondstoffen winnen.

Bron 9: van wie is de Noordpool?

• Verschillende claims van de aangrenzende landen.
• Officieel van niemand. 

Bron 10: de noordelijke handels zeeroute

• Veel sneller/korter dan de 'gewone' route via het Suez-kanaal. 
• 
  

Kostenbesparing

Een gevuld containerschip door het Suezkanaal laten varen kost normaal al 500.000 dollar.

Het Suezkanaal is een belangrijke verkeersader. In 2015 maakten 17.500 schepen gebruik van het kanaal, dit zijn gemiddeld 48 schepen per dag.

Het is geclaimd/ genationaliseerd door Egypte.

Problemen

Er is veel minder scheepvaart door het Suezkanaal in verband met aanvallen van de Houthi-rebellen. De daling komt door de aanvallen van Houthi-rebellen uit Jemen op schepen in de Rode Zee. Daardoor hebben bijna alle grote rederijen besloten de route te vermijden. 

Houthi-rebellen vallen schepen aan in de die een mogelijke connectie met Israël hebben uit solidariteit met de Palestijnen. 

De omzet voor Egypte is gehalveerd.

Waarom belang bij noordpool?

• Grote onontdekte voorraden van gas en olie. 

 Inheemse bevolking

• Noordpool dunbevolkt: 4 miljoen mensen. 
• Meeste mensen vertrekken vanwege klimaatverandering: minder voedsel + veranderend klimaat.

Bron 13: ijsvrije noordpool

In toekomst: noordpool in zomer ijsvrij. Biedt kansen:

•  nieuwe scheepvaartroute door noordpoolgebied.
• nieuwe visgebieden (koud water = veel vis).
• olie- en gasvelden beschikbaar.

Verstoring ecosysteem

• Door mensen > niet inheemse plant- en diersoorten gekomen op Antarctica. 
• Gevolg = ecosysteem verstoord (wel inheemse soorten verdwijnen).

Antarctisch verdrag

• 1961:  zuidpool is een wetenschappelijk reservaat > militaire activiteiten verboden!
• 1998: Antarctisch milieu protocol > tot 2048 verboden om delfstoffen uit Antarctica te halen. 

Resumerend

het lesdoel was dat je weet...

• hoe de noordelijke zeeroutes lopen
• Waarom geopolitieke problemen nu een versnelling van het gebruik van de noordelijke zeeroutes veroorzaken
• wat de belangen zijn van de partijen die zich mengen in de strijd om de poolgebieden
• welke kansen en risico's ontstaan door klimaatverandering
• enz....
• Doelen bereikt?

EINDE