Les 6 Huiselijk Geweld - Ethische Dilemma's

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

0

Seksueel misbruik 

Seksueel misbruik omvat alle seksuele handelingen die iemand gedwongen wordt uit te voeren, te ondergaan of getuige van te zijn. Seksueel (getint) contact met iemand die nog geen 16 is, staat volgens de wet ook gelijk aan seksueel misbruik

Risicofactoren 

Afhankelijkheidsrelatie (bijv: ouder - kind) 

Slachtoffers (worden vaak dader) 

Verstoorde gezinsverhoudingen 

Mogelijke signalen bij kinderen 

Slaapproblemen 

Eetproblemen

Lichamelijke klachten

Terugval in gedrag (bijv: weer bedplassen) 

Angst voor bepaalde plekken/mensen

Seksueel gedrag vertonen wat niet bij leeftijd past 

Mogelijke signalen volwassenen

Angstsignalen (schrikken aanraking)

Slaap-, eet-, concentratieproblemen

Seksuele signalen (opeens geen of heel veel interesse in seks)

Lichamelijke signalen (aan geslachtsdelen) 

Beroepsethiek 

Beroepsethiek betekent dat je geregeld jezelf de vraag stelt of je in je werk het goede doet. Doe je wat je zegt tegen je cliënten en zeg je wat je doet? 

Ethische dilemma's 

Een ethische dilemma is een situatie waarin verschillende waarden met elkaar botsen. 

Bij een ethisch dilemma is er nooit één goede oplossing omdat je altijd één van de twee waarden tekort doet. 

Vier belangrijkste waarden: 

1. Autonomie (eigen regie/zelfstandigheid client)
2. Niet schaden (client geen schade toedoen) 

3. Weldoen (bijdragen aan welzijn client)

4. Rechtvaardigheid (gelijke behandeling) 

Eens of oneens? 

Twee vrouwen willen bij de persoonlijke verzorging absoluut niet door mannen geholpen worden. Jij staat dit toe, omdat je van mening bent dat de vrouwen recht hebben om dit aan te geven.

Eens of oneens? 

Een cliënt wilt Facebookvrienden met je worden. Jij accepteert het vriendschapsverzoek.

Eens of oneens? 

Sarah heeft een verstandelijke beperking. Ze heeft baarmoederhalskanker. Haar familie heeft niet precies verteld wat ze heeft omdat Sarah zich anders heel druk gaat maken. Sarah kan niet goed omgaan met druk. 

Sociale problematiek 

Sociale problemen ontstaan vaak als gevolg van een zwakke positie in de maatschappij. Onder het begrip ‘sociale problematiek’ vallen verschillende problemen.

- Grote groepen in de maatschappij 

- Hangt samen met functioneren maatschappij 

- Probleem is niet gemakkelijk op te lossen 

Sociale problematiek:

- Armoede

- Eenzaamheid

 - Laaggeletterdheid 

- Discriminatie

- Verwaarlozing 

Deze problemen hebben allemaal iets gemeen: ze zijn ontstaan als gevolg van een zwakke positie in de maatschappij. 

Huiselijk geweld

Huiselijk geweld is geweld gepleegd door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer.
Dat kan de partner of ex-partner van iemand zijn, maar ook een gezinslid, een familielid of een huisvriend.  

Bijna altijd is er in die relatie sprake van een machtsverschil. (afhankelijkheid) 

Signalen huiselijk geweld: 

- Blauwe plekken 
- Ongeloofwaardige verklaringen
- Stil / teruggetrokken gedrag 
- Verandering in gedrag 

Risicofactoren huiselijk geweld: 

Het al eens slachtoffer zijn geweest van huiselijk geweld, is de grootste risicofactor om dit nog eens mee te maken.

Stappenplan bij signalen: 

- Inventariseren 
- Overleggen collega 
- (evt. Veilig Thuis raadplegen) 
- Bespreken client 

Ouderenmishandeling 

Lichamelijke mishandeling

Psychische mishandeling

Verwaarlozing

Uitbuiting (bijvoorbeeld financieel)

Seksueel misbruik

Schending van rechten (bijv. privacy) 

Risicofactoren

- Afhankelijkheid (pleger van oudere) 
- Overbelasting (pleger) 

- Onmacht (pleger) 

- Psychische gesteldheid (pleger) 

- Achteruitgang (oudere) 
- Familiegeschiedenis geweld (oudere) 

Signalen ouderenmishandeling

- Oudere ziet er verwaarloosd uit
- Mantelzorger is gestresst of onverschillig 

- Er verdwijnen geld of spullen
- Oudere is angst of gedrag verandert 

Toets: 

Powerpoints: sociale problematiek, huiselijk geweld, ouderenmishandeling, seksueel misbruik, ethiek 

Theoriebron: sociale problematiek, huiselijk geweld, ouderenmishandeling, seksueel misbruik en ethiek.

1. Als je één keer geslagen wordt door je partner valt het niet onder huiselijk geweld. Dit kan gebeuren tijdens een ruzie.

1. Juist
2. Onjuist

2. Als hulpverlener hoef je signalen van huiselijk geweld niet (verplicht) te melden.

1. Juist
2. Onjuist

3. Welk probleem valt NIET onder sociale problematiek?

1. Laaggeletterheid
2. Gebrek aan sociale vaardigheden
3. Alcoholverslaving
4. Financiële problemen

4. Omschrijf in je eigen woorden wat sociale problematiek is:

Sociale problematiek: 

Ontstaat door een zwakke positie in de maatschappij. Het probleem wordt door grote groepen in de maatschappij ervaren en gaat vaak over van ouder naar kind. Het probleem is niet makkelijk op te lossen omdat het samenhangt met onze maatschappij + verschillende meningen over bestaan.  

5. Jack houdt van van bordspellen. Het liefst speelt hij memory. Je stelt voor om een keer een ander spel te doen, je gaat scrabbelen. Jack wil eigenlijk niet, maar doet toch mee. Al snel kom je erachter dat Jack er helemaal niks van kan. Hij legt woorden die niet bestaan en doet er steeds heel lang over als hij aan de beurt is. Jack raakt hierdoor gefrustreerd en slaat op een gegeven moment alle stenen van tafel. Welk probleem speelt hier?

1. Verslaving
2. Armoede
3. Laaggeletterheid
4. Agressieproblematiek

7. Wat is de grootste risicofactor bij huiselijk geweld?

1. Laag zelfbeeld
2. Al eerder slachtoffer geweest van huiselijk geweld
3. Blauwe plekken, psychische mishandeling.
4. Makkelijk beïnvloedbaar.

8. Je komt iedere week bij een cliënt (85 jaar). Je merkt dat hij snel schrikt, dat hij minder vrolijk is dan voorheen. Hij verteld dat zijn zoon het heel druk heeft op zijn werk. Soms vergeet zijn zoon boodschappen voor de cliënt te halen. Wat doe je?

Wat is er aan de hand? 

Dit kunnen signalen zijn dat er meer aan de hand is. Is de zoon overbelast? Hoe vaak vergeet hij de boodschappen? Hoe gaat het verder met de client? Nadere informatie inwinnen, bespreken met je collega. 

9. Welke factoren vergroten de kans dat een mantelzorger een oudere mishandeld?

1. Onmacht, psychische gesteldheid, overbelasting
2. Onmacht, overbelasting, boosheid
3. Onmacht, boosheid, psychische gesteldheid

10. Je komt als zorgverlener bij een alleenstaande man. Meneer is onverzorgd, ruikt niet fris en zijn koelkast is altijd leeg. Zijn huis is rommelig en vies. Als je vraagt of hij het grote nieuws heeft gehoord, zegt hij: 'ik lees geen krant'. Van welk probleem is hier sprake?

1. Laaggeletterdheid
2. Verslaving
3. Verwaarlozing

11. Bibi is 10 jaar, ze heeft veel gedragsproblemen op school. De docent komt er tijdens een huisbezoek achter dat de alleenstaande moeder van Bibi bijna nooit thuis is. Moeder zegt dat Bibi een vervelend kind is, ze moet niet zo zeuren. Ze heeft toch een dak boven haar hoofd?
Is hier sprake van een probleem? Zo ja, welk probleem?

Doordat Bibi haar moeder bijna nooit thuis is, mist Bibi structuur, aandacht en warmte wat een kind van deze leeftijd nodig heeft. Daarbij kan moeder zich niet inleven in Bibi en vind ze haar dochter een vervelend kind. Hier is sprake van psychische mishandeling en verwaarlozing.