vwo les 21 par 4.1 deel 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Les 21 vwo 1

4.1: Het rijk van de Franken

Hoe ontstond het Rijk van de Franken en hoe werd het bestuurd?

Tijd van monniken en ridders (500 - 1000)

In het wit zie je een helm, zoals ridders die droegen. Op de achtergrond zie je een deel van een klooster. Ridderschap en de christelijke kerk horen bij de Tijd van monniken en ridders.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Eerst de naam: 

De Middeleeuwen

• De tijd na het Romeinse Rijk (Oudheid) en vóór de Nieuwe Tijd.

• Het ligt in het midden van die twee perioden: tussenperiode

• Ongeveer tussen 500 en 1500

• Vroege Middeleeuwen: 500-1000
• Late Middeleeuwen: 1000-1500

Het Frankische Rijk

751-870

• Het Frankische volk kreeg de macht over een groot deel van Europa.
  
• De bekendste Frankische koning was Karel de Grote.  
  
• In het jaar 800 werd hij zelfs keizer van het Heilige Roomse Rijk
  

Karel de grote gaat ten strijde tegen de Saksen, en laat hun heilige bomen omkappen.

kun je een voorbeeld geven van een situatie nu waarin één groep de andere groep haar waarheid oplegt?

met wie voerde karel de Grote geen oorlog?

1. de Moren (arabieren)
2. de Franken
3. de Longobarden
4. de Saksen

bestuur van het Rijk

ridders zijn vazallen 

krijgsman die een eed van trouw heeft afgelegd aan een vorst of heer en door hem wordt onderhouden. 

wat zou een vorst aan de vazal moeten geven?

de maliënkolder is een beschermend vest (kolder) dat door soldaten werd gedragen als pantser, vooral als bescherming tegen snijwonden van messen en zwaarden. 

deze gevechtskleding is in het eerste millennium voor christus uitgevonden, maar waar en wanneer precies is niet bekend. mogelijk werd de uitvinding gedaan in Europa en ook in oost-Azië, zonder dat de mensen dat van elkaar wisten. 

het oudst gevonden voorbeeld komt uit een Keltisch vorstengraf uit de vierde eeuw voor christus en werd ontdekt in Romenië. 

wat moet de vazal dan aan de heer geven denk je?

Hoe?

na de val van het Romeinse rijk was er bijna geen GELD meer in omloop, vandaar dat de ridders grond kregen in LEEN.

karel is dan de Leenheer/ de ontvanger de Leenman. 

Dit is het LEENSTELSEL/ Feodalisme. 

Wat is een goed voorbeeld
van een leenstelsel?

1. De koning bestuurt zijn land helemaal in zijn eentje.
2. De koning heeft ministers die hem advies geven over het bestuur van zijn land.
3. De koning heeft niets te zeggen over het bestuur van zijn land.
4. De koning heeft zijn land in twintig stukken verdeeld. Ieder stuk wordt bestuurd door een vazal van hem.

De leenman

De leenheer:

Karel de Grote

Het leen (de grond) dat de leenman 'in leen' krijgt.

De vier plichten van een leenman:

• Hij moest trouw zweren aan de koning; 
  
• Hij moest zijn gebied besturen en er recht-spreken;
  
• Hij moest jaarlijks belasting aan de koning betalen; 
  
• Als er oorlog was in het Rijk, moest hij met zijn eigen soldaten meevechten in het leger van de koning.

De leenman zweert trouw aan zijn leenheer, Karel de Grote.

Op deze afbeelding uit de dertiende eeuw
belooft een leenman trouw aan Karel de Grote.

Is deze uitspraak goed of fout?
Karel de Grote wordt nu de leenheer van de leenman

1. Goed
2. Fout

Op deze afbeelding uit de dertiende eeuw belooft een
leenman trouw aan Karel de Grote.

Is deze uitspraak goed of fout?
De afbeelding gaat over de manier waarop Karel de Grote zijn land bestuurde

1. Goed
2. Fout

Welke plicht heeft een leenman?

1. Hij moet in zijn gebied doen waar hij zin in heeft.
2. Hij moet elke ochtend bijtijds opstaan.
3. Hij moet trouw beloven aan zijn leenheer.
4. Hij moet delen van zijn gebied doorlenen aan onderleenmannen.

leenheer

leenman

moet vechten/ troepen verzamelen

--> vazallen. 

moet trouw zweren

geeft zijn land in leen

Wat was het leenstelsel?

1. Een stelsel waarbij een leenheer land uitleende aan horigen
2. Een stelsel waarbij de koning zijn land onder de geestelijkheid verdeelde
3. Een stelsel waarbij een leenman zijn land aan een leenheer uitleende
4. Een stelsel waarbij een koning zijn land uitleende aan zijn ridders

De koning was in het leenstelsel de ...

1. Leenheer
2. Leenman
3. Achterleenman

Hoe werkt het leenstelsel?

Leenstelsel

Waar gaat het verhaal Karel ende Elegast over?

Is het verhaal van Karel ende Elegast een betrouwbare bron?

Wat heb je vandaag geleerd?