10.6: De oren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 10: Zintuigen

Wat gaan we vandaag doen?

Herhalen

Uitleg bs 10.6 (oor)

Aan het (huis)werk

wenkbrauw

traanklier

traanbuis

pupil

wimper

iris

ooglid

harde oogvlies

Koppel de namen van de onderdelen van het oog aan de juiste functie.

Zorgt voor een scherp beeld op het netvlies.

Brengt de impuls naar de hersenen.

Bevat zintuigcellen. Zet de prikkel om tot een impuls.

Doorzichtige beschermlaag aan de voorkant van het oog.

Witte beschermlaag van het oog.

Lichtzintuigcellen waarmee je kleur ziet.

Lichtzintuigcellen waarmee je contrast ziet.

Plek op het netvlies waar geen zintuigcellen liggen.

Plek op het netvlies waar de meeste kegeltjes liggen.

oogzenuw

harde oogvlies

gele vlek

netvlies

lens

hoornvlies

kegeltjes

staafjes 

blinde vlek

Het boller of platter maken van de lens noemen we accomoderen. Als de lens plat is, dan.....

1. zien we van dichtbij scherp
2. zien we van veraf scherp
3. Dan is er veel lichtinval
4. Dan is er weinig lichtinval

Marieke kijkt naar een kaars in de verte, welke "vorm" hebben haar lensbandjes en haar lens?

1. lensbandjes: strak lens: bol
2. lensbandjes: strak lens: plat
3. lensbandjes: slap lens: plat
4. lensbandjes: slap lens: bol

Kringspieren rondom lens:

Openingen in kringspieren:

Lensbandjes zijn:

De lenzen zijn:

De ogen zijn:

Zien veraf

Zien dichtbij

ontspannen

samengetrokken

Groot

Klein

minder strak gespannen

Strak gespannen

plat

boller

in ruststoestand

geaccommodeerd

Zet de juiste kenmerken bij de juiste zintuigcel.

Staafjes

Kegeltjes

Om de gele vlek

In de gele vlek

Hoge drempelwaarde

Lage drempelwaarde

Scherp zicht, kleur

Contrast, grijstinten

Zet het onderdeel van je oor bij het juiste nummer:

3

4

10

2

7

11

12

oorschelp

trommelvlies

slakkenhuis

gehoorbeentjes

gehoorzenuw

gehoorgang

buis van eustachius

Leerdoelen

-Je kunt de delen van het oor noemen met hun functies en kenmerken

-Je kunt aangeven waar het gehoorzintuig en evenwichtszintuig liggen en wat hun adequate prikkels zijn

Tip: maak onder de les aantekeningen

Geluid

= trillingen van de lucht. 

Geluidssterkte

Het volume (sterkte) van een geluid wordt uitgedrukt in decibel. 

Je hoort geluiden maar tot een bepaalde toonhoogte.

Hoe ouder - Hoe minder goed hoge tonen horen.

Geluiden vanaf 80 dB kunnen leiden tot gehoorschade.

Geluiden vanaf 130 dB zorgen voor hevige oorpijn. 

Buitenkant oor

Oorschelp vangt geluidstrillingen op (stevig door kraakbeen)

De geluiden komen dan in de gehoorgang terecht. Die ze naar het trommelvlies voert.

Oorsmeerkliertjes maken oorsmeer. Daardoor blijft het trommelvlies soepel

Oorsmeerkliertjes

Binnenkant van het oor

1. Trommelvlies

Via de gehoorgang komen de geluiden bij het trommelvlies. Door het geluid gaat het trommelvlies trillen

2. Trommelholte (middenoor)

Achter de trommelvlies. hier bevinden zich de drie gehoorbeentjes. 

3. Gehoorbeentjes + Venster

Het trommelvlies geeft de trillingen door aan de gehoorbeentjes (hamer, stijgbeugel en aanbeeld). 

De stijgbeugel ligt tegen het venster aan. Het venster zit vast aan het slakkenhuis. De gehoorbeentjes geven de trillingen door aan het venster.

Slakkenhuis

Slakkenhuis

= opgerolde

buis met drie

kanalen

In het slakkenhuis liggen zintuigcellen die de trillingen opvangen en omzet-ten naar impulsen. De impulsen gaan via de gehoorzenuw naar de hersenen. 

De buis van Eustachius 

De buis van Eustachius verbindt het oor (trommelholte) met de keelholte. 

Houdt de luchtdruk aan beide kanten van het oor gelijk.

Door te slikken of te gapen gaat de buis van Eustachius open. Er kan dan lucht door de buis. 

Aan het (huis)werk

Mk bs 10.6: opdracht 1, 2, 3, 5, 8

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Oor/oor.htm

https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Oog/oog.htm