De Koude Oorlog (De Berlijnse Muur: het ontstaan)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 3,4

De Koude Oorlog

Memo 5.3    Duitsland verdeeld: 1945 - 1989

Blokkade van Berlijn 1948

Bouw Berlijnse Muur 1961

Leerdoelen:

Aan het eind van deze presentatie kun je herkennen en uitleggen:

-wat de oorzaken van de Blokkade van Berlijn en de bouw van de de Berlijnse Muur waren

-welke gevolgen deze twee gebeurtenissen hebben gehad.

De Blokkade van Berlijn

mei 1948 - juni 1949

Verdeling van Duitsland

• Duitsland (tijdelijk) niet meer zelfstandig
  

• Vier bezettingszones onder leiding van: Frankrijk, Engeland, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten
  

• Ook Berlijn wordt in 4 zones verdeeld
  

• In de bezettingszone van de SU wordt communisme ingevoerd, harde aanpak.
• De bezettingszone van de geallieerden was het kapitalisme ingevoerd.
  

• Vergeet dit ook niet: Berlijn ligt in de bezettingszone van de Sovjet-Unie
  

Berlijn is, net als Duitsland, verdeeld in 4 bezettingszones. Omdat Berlijn in de Sovjet-zone ligt, liggen de Berlijn-bezettingszones van Frankrijk, Engeland en de Verenigde Staten dus ook in de Sovjet-zone.

Wat is er hand?

• Ruzie over Berlijn loopt hoog op

• Stalin wil West-Berlijn toevoegen aan de Sovjet-zone

• Westelijke bezettingszones steeds meer één gebied

• Directe aanleiding: invoering van de D-Mark in westelijke bezettingszones

Wat gebeurt er?

• Stalin blokkeert alle aanvoerwegen naar West-Berlijn om zo de stad tot overgave te dwingen: Blokkade van Berlijn
  

• Het Westen gaat West-Berlijn via de lucht bevoorraden: de luchtbrug

• Een jaar lang landt er iedere 3 minuten een vliegtuig in West-Berlijn
  

• 
  

Video: Berlijn en de Koude Oorlog

fragment: De Blokkade van Berlijn

Oprichting West-Duitsland (BRD) 

en 

Oost-Duitsland (DDR)

mei (BRD) en oktober (DDR) 1949

 Mede dankzij het Marshallplan groeide de economie in het Westen. In de Oostzone mocht de Marshallplan niet

 geaccepteerd worden: geen economische groei.

 

Wirtschaftswunder

Berlijnse Muur

13 augustus 1961

Waarom een muur?

• Veel inwoners van Oost-Duitsland willen weg.
  

• De grens (IJzeren Gordijn) tussen Oost- en West-Duitsland is dicht
  

• De grens tussen Oost- en West-Berlijn is wél open
  

• West-Berlijn is volgens de Sovjet-Unie 'de etalage van het kapitalisme'.

De grens tussen Oost- en West-Duitsland (het IJzeren Gordijn) is afgesloten: reizen tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten, is zonder de juiste papieren vrijwel onmogelijk...

...maar de grens tussen Oost- en West-Berlijn is nog gewoon open! Je kan dus van Oost- naar West-Berlijn lopen, daar de trein pakken en naar het vrije Westen afreizen!

Eigenlijk gek, want ook deze grens is het IJzeren Gordijn.

Gevolgen bouw

muur  in 1961:

• Laatste gat in het IJzeren Gordijn is dicht (West-Berlijn was wél bereikbaar vanuit West-Duitsland)
  

• Vluchtelingenstroom neemt sterk af

• Wel: veel ontsnappingen, vaak met dodelijke afloop...
• 
  
• toenemende spanning tussen Oost en West
  

Vergeet dit ook niet: ontsnappen betekende vaak dat je je familie nooit meer zag.

West-Berlijn: Zwaaien naar familieleden was het enige contact dat lange tijd mogelijk was...

Oost-Berlijn: je  moest veel  lef hebben om te vluchten

Beroemde foto: een Oost-Duitse soldaat vlucht over het prikkeldraad naar het westen.

Video: Berlijn en de Koude Oorlog

Fragment: De Berlijnse Muur

Kaart van gebied rond de Muur, je ziet de enorme beveiliging aan Oost-Duitse kant

Video: De Berlijnse Muur

Het ontstaan van de Muur

(om thuis te kijken)

Check leerdoel

Heb jij de leerdoelen gehaald?

Beantwoord de volgende vragen!

Wanneer was de blokkade van Berlijn?

1. 1945
2. 1946
3. 1947
4. 1948

In opdracht van wie werd Berlijn geblokkeerd?

1. Hitler
2. Stalin
3. Churchill
4. Marshall

Waarom besloot Stalin tot de blokkade van Berlijn?

Wat was het gevolg van deze blokkade?

Wanneer werd de Muur gebouwd?

1. 1948
2. 1963
3. 1961
4. 1989

Door wie werd de Muur gebouwd?

1. De DDR /SU
2. BRD
3. VS
4. Bestuur Berlijn

Waarom werd de Muur gebouwd?

Gevolgen van de bouw van de Muur?

Waarom grepen de VS en westerse landen niet in?
(Er zijn twee antwoorden juist.)

1. Ze vonden dat ze er niks mee te maken hadden
2. Ze hadden niet genoeg wapens
3. Het was hun grondgebied niet, de SU had de macht in dat deel van Berlijn
4. Ze wilden geen oorlog riskeren