1.1 Nieuwe samenlevingen (A)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Het Britse Rijk (1585-1900)

1.1 Nieuwe samenlevingen (A)

Wat gaan we doen? 

1. Examenvoorbereiding

2. Werkwijze

3. Introductie 

4. Leerdoelen

5. Theorie

6. Aan de slag 

7. Leerdoelen nabespreken

Werkwijze

Examenjaar 

• Historische Context: Het Britse Rijk (1585-1900)
• Historische Context: Duitsland in Europa (1918-1991)
• Historische Context: Nederland (1948-2008) 

Daarnaast tijdvak 5 t/m 10, Orïentatiekennis. 

Introductie

Introductie

Het Britse Rijk (1585-1900)

Leidende vragen:

Op welke manier ontwikkelden zich de Engelse kolonien in de Amerika's? 

Waardoor werd India in de negentiende eeuw de belangrijkste kolonie binnen het Britse Rijk? 

Welke rol speelden de kolonien in sociaal-economische ontwikkelingen in Groot-Brittanie? 

Leerdoelen

1. Je weet drie Engelse (als land) motieven voor kolonisatie van Noord Amerika.

2. Je weet twee motieven om te verhuizen naar Noord Amerika (persoonlijk) 

Theorie

De tekeningen van John White hadden het doel om meer Engelsen naar Amerika te lokken. Rond 1585 verdienden Spanje en Portugal namelijk veel geld aan hun kolonien in Midden- en Zuid-Amerika. 

De Engelsen wilden dit ook, zeker nu er een oorlog aan de gang was uitgebroken tussen Spanje en Engeland. 

Theorie

Opschrijven: 

De Engelse motieven voor kolonisatie van (Noord) Amerika: 

• Net als Spanje en Portugal veel geld verdienen
• Handige uitvalsbasis in oorlog tegen Spanje
• Hoop op een nieuwe route naar Azië. 

Theorie

Het duurde even voordat de Engelsen gewend raakten aan Amerika. Vele oogsten mislukten en er was daarnaast ook oorlog met de indianen. 

Virginia was de eerste Engelse kolonie die succesvol werd. Dit kwam vooral door John Rolfe die een aantal tabakszaden vanuit Trinidad wist te verbouwen op de plantages. 

Theorie

John Rolfe legde de basis voor de plantage-economie. Jullie hebben misschien al eens gehoord van deze John Rolfe.. 

Opschrijven: 

Plantage-economie: economie die afhankelijk is van de opbrengsten van grote landbouwgebieden (plantages).

2 soorten kolonies

Vestigingskoloniën: hadden een economie met landbouw, handel en nijverheid

Plantage-economie:  de focus ligt op het grootschalig verbouwen van tabak en katoen

Theorie

Door de tabaksindustrie en de hoeveelheid geld die er mee verdiend werd kwamen er steeds meer Engelse kolonisten naar Amerika. Dit resulteerde in meer oorlogen tussen de indianen en de kolonisten. 

In 1620 kwam een groep mensen, die zich de Pilgrim Fathers noemden, aan in Noord-Amerika. Dit waren strenggelovige protestanten die in Engeland hun eigen geloof niet mochten belijden. 

Theorie

De Pilgrim Fathers kwamen in de maand november aan. Te laat om nog beginnen met het verbouwen van voedsel voor de winter. Met behulp van de inheemse bevolking kwamen de fathers de winter door en was er hierdoor de eerste jaren goede handel. 

Redenen om Engeland te verruilen voor (Noord) Amerika:

-Vanwege godsdienst

-Om elders geluk te vinden

Bloedige oorlogen

Europese ziektes

Leerdoelen nabespreken

1. Je weet drie Engelse (als land) motieven voor kolonisatie van Noord Amerika.

2. Je weet twee motieven om te verhuizen naar Noord Amerika (persoonlijk) 

Leerdoelen

1. Je kunt het verschil tussen het noorden en zuiden van Noord Amerika noemen.

Leerdoelen

1. Je kunt het verschil tussen het noorden en zuiden van Noord Amerika noemen.

2. Je kunt uitleggen welke en hoe Europese verlichte ideeen populair werden in Noord Amerika

2 soorten kolonies

Vestigingskoloniën: hadden een economie met landbouw, handel en nijverheid

Plantage-economie:  de focus ligt op het grootschalig verbouwen van tabak en katoen

Theorie

Het verbouwen en vewerken van tabak was arbeidsintensief. Ook bij het verbouwen van andere plantagegewassen zoals rijst, thee en indigo waren veel handen nodig. 

Ze gingen daarom met een systeem werken waarbij nieuwkomers uit Engeland tussen de 4 en 7 jaar moesten werken op de plantages. Daarna kregen ze een eigen stuk land om zelf een plantage te beginnen. 

Theorie

In 1619 bracht een Hollands schip Afrikaanse slaven naar Noord-Amerika. Met deze Afrikanen werden eerst de dezelfde regels gehanteerd. Deze regel werd al snel aangepast: je wilt toch dat mensen zo goedkoop mogelijk op je plantages blijven werken?

Opschrijven: 

Afrikanen werken in slavernij op de Engelse plantages. De trans-Atlantische slavenhandel raakte onlosmakelijk verbonden met de plantage-economie. 

Engeland richtte voor deze winstgevende driehoekshandel de Royal African Company op. Dit is dus eigenlijk de Engelse tegenhanger van de .. 

Theorie

Het noorden en zuiden van Noord-Amerika verschilden enigszins van elkaar. 

Opschrijven:

Waar in het zuiden een agrarische samenleving ontstond met plantages en landarbeid door slaven, kregen de kolonien in het noorden alle kenmerken van vestigingskolonien: een gebieden waar mensen zich blijvend vestigen. Nadruk op handel en nijverheid.  

Theorie

Engeland ging ervan uit dat de kolonien altijd de belangen van het moederland moesten ondersteunen. De kolonisten moesten eigenlijk alles doen voor het moederland Engeland. 

Engeland vocht echter dure oorlogen uit tegen Frankrijk in Noord-Amerika. Oorlogen die ook weer betaald moesten worden en belastingen werden daarom verhoogd. Ook voor de kolonisten. 

Ontwikkeling koloniën

• Vestigingskolonien (noord)
• Plantagekolonien (zuid) 
• Driehoekshandel - Plantages 
• Royal African Company - Slavenhandel 
• Steeds meer vraagtekens over rol van het Britse koningshuis

Theorie

De kolonisten lieten zich echter in met verlichte ideeen die op dat moment in Europa (vooral in ..?) speelden. Filosofen, schrijvers, maar ook steeds meer gewone mensen dachten na over de vraag hoe de macht verdeeld moest worden. 

Trias Politica? 

Theorie

De kolonisten wilden deze belasting prima betalen. Maar dan wilden ze wel vertegenwoordiging in de regering. Dat iemand opkwam voor hun vrijheid, eigendom en zelfbescherming. 

Opschrijven:

De kolonisten wilden natuurlijke rechten: het recht op vrijheid, eigendom en zelfbescherming. 

De Amerikaanse onafhankelijkheidsoorlog brak hierop uit. (No taxation without respresentation..?) 

Theorie

Na de oorlog ging men verder denken over de natuurlijke rechten van de mens. Zo kwamen mensen in verzet tegen slavernij. Mensen spraken zich uit tegen het onder dwang laten werken van medemensen, de slechte behandeling van de slaven en de familie die uit elkaar werden getrokken. 

Ook werd in Europa bekend dat slaven werden verkracht om maar aan nieuwe slaven te komen. 

Opschrijven:

Abolitionisten: beweging waarvan de aanhangers streden voor afschaffing van de slavernij (1807 & 1833)

Leerdoelen nabespreken

1. Je kunt het verschil tussen het noorden en zuiden van Noord Amerika noemen.

2. Je kunt uitleggen welke en hoe Europese verlichte ideeen populair werden in Noord Amerika.