NL DVL 2.1.4. - Opbouw en kritisch lezen

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Na deze les

- weet je hoe een tekst is opgebouwd;

- kun je verbanden leggen tussen zinnen en alinea's;

- kun je feiten van meningen onderscheiden;

- kun je de bedoeling van een schrijver herkennen.

Planning

Terugblik

Uitleg tekstopbouw en tekstverbanden 

Opdracht: kniptekst (in tweetallen)

Opdracht feiten en meningen (klassikaal)

Uitleg

Opdracht (individueel)

Sleep de tekstdoelen naar de juiste teksten. Je houdt er 2 over.

Amuseren

Overtuigen

Informeren

Waarschuwen

Activeren

Adviseren

Instrueren

Aandacht van lezer trekken

Inleiding

Kern

Slot

Bevat vaak een conclusie, samenvatting of oproep

Onderwerp wordt duidelijk

Vaak verwijzing naar begin van de tekst

Verschillende kanten van onderwerp komen aan de orde

Tekstverbanden

Tekstverbanden

Sleep de verbanden naar de juiste signaalwoorden

maar, daarentegen

Bijvoorbeeld, neem nou

Ten eerste, als laatste, ABC

Eerst, vervolgens, daarna

Doordat, waardoor

Tijdsvolgorde

Oorzaak- gevolg

Opsomming

Tegenstelling

Voorbeeld

Kniptekst

1. Zet de alinea's in de juiste volgorde.

2. Klaar? Ga met de persoon naast je (op afstand :)) vergelijken. 

3. Pas eventueel je volgorde aan. 

4. Beantwoord de vragen op het stencil

Bespreken

Feiten en meningen

Feit

Objectief. Je kunt bewijzen of ze waar of niet waar zijn. 

Mening

Subjectief. Je kunt het ermee eens of oneens zijn.

Mening en feit onderscheiden

Als je na een uitspraak kunt zeggen:

'Ja, maar dat vind jij, daar denk ik anders over.' = mening

'Ik kan controleren of dit wel/niet klopt'= feit

Mening: ik vind..., volgens Pietje..., 

Feit: uit onderzoek is gebleken dat...

Morgen moet ik naar de tandarts.

1. Feit
2. Mening

In sommige huurcontracten staat dat je geen huisdieren mag hebben.

1. Mening
2. Feit

Dat zouden ze in alle huurcontracten moeten zetten.

1. Mening
2. Feit

Smaken verschillen.

1. Mening
2. Feit

Argumenten herkennen

Discotheken moeten -ondanks corona- weer open. 

Waarom vindt de spreker dit?

Argumenten herkennen

Herken argumenten aan signaalwoorden; want, omdat, vanwege, daarom, aangezien, dus.

Wees kritisch! 

Wat vind ik van de argumenten? 

Klopt het wel wat de ander zegt? Waar komt de informatie vandaan?

Ben ik het ermee eens? 

Feit als mening??

'Rijlessen zijn veel te duur'

Lijkt op een feit, maar is een mening. 

Hoe kun je feiten van meningen onderscheiden?

Hoe is de standaardopbouw van een tekst?

Volgende les 

Aantekeningen maken

Samenvatten

Oefenen met tijdsdruk