Wonen in Nederland 3.1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

H3 Wonen in stedelijke gebieden

Lesdoelen

Je weet wat leefbaarheid is

Je weet welke soorten wijken zich in de stad hebben gevormd en in welke periode

Wat is 'leefbaarheid'?

Leefbaarheid

Met het begrip leefbaarheid wordt aangegeven hoe aantrekkelijk en/of geschikt een gebied of gemeenschap is om er te wonen, of te werken. 

Stadsgewest

1.    Woon werk relatie (arbeidsmarkt en huizenmarkt)
2.    Voorzieningen (verzorgingsgebied)

opbouw steden

• Historische binnenstad
• Negentiende eeuwse-arbeiders- en industriewijken.
• Vooroorlogse wijken 1900-1940
• Naoorlogse wijken
• Verstedelijkt platteland
• Re-urbanisatie.

Historische binnenstad

•    Middeleeuwen
•    Compact (verdichting in 19de eeuw)
•    Sommige steden geen historische binnenstad (nieuw, oorlog, aaneengegroeid)
•    Zakenwijk (central business distict = CBD)

Negentiende-eeuwse arbeiders- en industriewijken.

1870-1900 Eerste industriële revolutie

Soms tuintjes    Rijken villa’s

Vooroorlogse wijken 1900-1940

•    Urbanisatie: woning coöperaties en de Woningwet
•    Tuindorpen
•    Grote huizen langs uitvalswegen

Naoorlogse wijken

•     Woningnood (goedkoop & systeembouw)
•    Gehorige etage- of portiekwoningen
•    Jaren zestig welvaartsstijging koopwoningen -> bloemkoolwijken

Reurbanisatie.

•    Verpaupering, verval en leegstand
•    Compactestadbeleid (re-urbanisatie)
•    Vinex-locaties (nieuwe wijken aan de stad), grootschaling, verschillende bouwstijlen.

Verstedelijkt platteland

•    Suburbanisatie = de trek vanuit de stad naar de omgeving ervan.
•    Groeikernen (gecontrolleerde groei)

Na 1960 komt de suburbanisatie goed op gang. Wat is de voornaamste oorzaak?

1. Er zijn te weinig woningen in de steden beschikbaar.
2. De mensen krijgen meer kinderen en willen graag ‘in het groen’ wonen.
3. De aanleg van spoorlijnen vanuit de steden naar omringende plaatsen.
4. De stijgende welvaart.

Ook bedrijven verlaten de stad. Welk van de onderstaande factoren speelt daarbij geen rol?

1. afname van de bereikbaarheid
2. gebrek aan ruimte in de stad
3. goedkope grond beschikbaar buiten de stad
4. de ontwikkeling van stadsgewesten

Gentrificatie?

Noem een voordeel en een nadeel van gentrification

+ bewoners knappen zelf woningen op

+ voorzieningenniveau gaat omhoog

- woningen worden duurder

- oorspronkelijke bewoners kunnen huur 

- vaak niet meer betalen

Waar vind je relatief veel Vinex-wijken?

1. in dorpen die kunnen uitbreiden
2. in rurale gebieden met veel ruimte
3. aan de rand van (oude) steden
4. in het Groene Hart

Welke maatregelen passen bij het idee van de compacte stad?

1. De aanleg van een Vinex-wijk.
2. Het saneren van een vervallen volksbuurt.
3. Nieuwbouw op een vroeger industrieterrein.
4. Renovatie van een woonwijk.