Les 5: Insecten

• Voeding hoe maak je het?
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Voeding & beweging 

Wat kan je aan het einde van deze les:

• Je kunt m.b.v. een ingrediëntenlijst een voedingswaarde tabel berekenenJij kan benoemen waar insecten al gegeten worden; 
• Jij kan uitleggen wat het eten van insecten voor invloed heeft op de gezondheid van mensen; 
• Jij kan een conclusie trekken over hoe duurzaam insecten zijn;
• Jij kan producten maken waar insecten in zijn verwerkt;

Wat is een voedingswaarde?

Voedingswaarde

Bijna alle voedingsstoffen leveren energie. Dit wordt ook wel de voedingswaarde genoemd. Het is bij voorverpakte producten verplicht om de voedingswaarde te vermelden.

Voedingswaarde 

1 gram vet = 9 Kcal

1 gram koolhydraten = 4 Kcal

1 gram eiwitten = 4 Kcal

1 gram alcohol = 7 Kcal

1 gram voedingsvezel = 2 Kcal

1 Kcal = 4,2 Kj

1Kj = 0,239 Kcal

Wat staat er allemaal op een etiket?

Voedingswaarde tabel

De hoeveelheid energie en voedingsstoffen die het product bevat aangegeven per 100 gram  vaste stof of 100 ml vloeibare stof, dit is vastgesteld in de wetgeving.

Verplichte weergave:

• Energie (kcal/Kj)
• Vetten
• Waarvan verzadigd
• Koolhydraten
• waarvan suikers
• Eiwitten
• Zout

Ingrediëntenlijst

• Aangeduid met: "Ingrediënten:"
• Een opsomming van alle in het product aanwezige grondstoffen
  
• De ingrediënten worden weergegeven in afnemende volgorde

Verplicht gegevens op etiket

• Benaming van het levensmiddel
• Ingrediëntenlijst
• Voedingswaarde per 100 gram of 100 ml:

1. Energie (kcal/Kj)
2. Vetten
3. Waarvan verzadigd
4. Koolhydraten
5. waarvan suikers
6. Eiwitten
7. Zout

• Houdbaarheidsdatum
• Nettogewicht
• Bewaar en bereidingswijze

Overige gegevens (vrije keuze)

• GDA of dagelijkse voedingsrichtlinen
• keurmerken (VB fairtrade, planet proof)
• Vitaminen en mineralen
• Voedingswaarde per portie
• Overige dingen

Ik heb weleens insecten gegeten

1. Ja
2. Nee, niks voor mij
3. Nee, maar ik wil het best eens proberen

Nog nooit insecten gegeten?

Grote kans dat je per jaar al onopgemerkt zo'n 500 gram

aan insecten hebt binnengekregen.

Tientalen bladluizen in een portie diepvriesbroccoli? Dat mag volgens deze richtlijn. Zes fruitvlieglarven in een fles ketchup is ook toegestaan. In 100 gram kerrie mogen zo’n 400 stukjes insect zitten, in een onsje paddenstoelen 74 mijten. En in een ons rozijnen zo’n 34 fruitvliegjes. Ook in chocola, bessen en maïs zijn insectenresten toegestaan.

Welke eetbare insecten heb jij wel eens gegeten?

Insecten zijn al verwerkt in

• E120 : Rode kleurstof: Fondant van de roze koeken
  
• E904 : Natuurlijke hars: Wax coating bij snoep
  
• E901 : Bijenwas: Drop
  

• In pindakaas mogen 30 stukjes insect zitten per 100 gram
  
• In spinazie mogen 50 kleine insecten zitten per 100 gram
  

Wat zijn insecten?

• In drieën verdeeld lijf ( kop, borststuk, achterlijf)
  
• 1 -3 miljoen soorten. 800 duizend beschreven
  
• Leven op land en zoet water
  
• Nuttig en schadelijk
  
• Vergelijkbare voedingsstoffen als vlees
• Zonder pootjes en vleugeltjes

Waar worden ze gegeten?

De rode kleur in de wereldkaart geeft aan dat

1. deze landen wel veel insecten eten
2. deze landen niet veel insecten eten

Waar worden insecten al gegeten?

Waarom worden insecten gegeten?

• Lekker
  
• Gezond (net zoveel mineralen, vitaminen en onverzadigde vetten als dierlijk vlees en een uitstekende eiwitbron!)
• Lage voederconversie
  
• Lagere uitstoot
  

Vanuit milieuperspectief zijn er goede redenen om insecten te verkiezen boven rund-, varkens- of kippenvlees. Dezelfde hoeveelheid voer levert bij insecten twintig keer zoveel vlees op. Daar zijn verschillende redenen voor. In de eerste plaats zetten insecten hun eten twee tot drie keer zo efficiënt om in vlees. Insecten zijn namelijk koudbloedig – ze hoeven dus geen energie te gebruiken om hun lichaam op temperatuur te houden. Daarnaast kun je zo’n 90% van een insect opeten. Van een koe of varken wordt maar ongeveer 50% gegeten. Bovendien planten insecten zich sneller voort, wat de efficiëntie nog eens verder verhoogt. 

Daarnaast ligt de uitstoot van broeikasgassen in de insectenteelt veel lager. Een insectenkwekerij stoot per kilo geproduceerd vlees honderd keer minder broeikasgas uit dan een rundvleesboerderij, blijkt uit een onderzoek uit 2010. Daarnaast leidt de veeteelt tot andere milieuproblemen, zoals ontbossing, watervervuiling en een afname van de biodiversiteit. Bij de kweek van insecten spelen deze problemen veel minder.

Waarom worden insecten gegeten?

..
.

Heb jij het goed begrepen?

Waarom kun je in plaats van vlees net zo goed insecten eten?

1. Omdat in insecten dezelfde belangrijke voedingstoffen zitten als in vlees.
2. Omdat insecten kweken veel duurzamer is dan het houden van vee.

..
.

Is deze zin WAAR of NIET WAAR?

In de meeste landen is insecten eten heel normaal.

Heb jij het goed begrepen? 

Test je kennis!

1. WAAR
2. NIET WAAR

Bereiding

Je kunt ze ook gekookt, gebakken, geroosterd of gefrituurd eten