Themales: stukje van mij (sexting)

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

Themales: Stukje van mij (sexting)

Wat is sexting volgens jou?

1. Het versturen van seksueel getinte foto's, video's en berichten
2. Het versturen van naaktfoto's en video's
3. Het zonder toestemming versturen van seksueel getinte foto's en video's
4. Het versturen van seksueel getinte foto's, video's en berichten van minderjarigen.

Sexting

Het woord is afgeleid van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘texting’ (=berichtje sturen). Het maken en naar elkaar versturen van seksuele berichten of beelden kan leuk en spannend zijn. En handig, als je niet bij elkaar kunt zijn en naar elkaar verlangt. Sexting is alleen leuk als het gebeurt met consent en in vertrouwen en met respect voor elkaar.

Wanneer wordt 'sexting' een probleem?

1. Als jij pikante foto's van je ex-vriend(in) op je telefoon bewaard.
2. Als jij pikante foto's of video's van je (ex)vriend(in) zonder toestemming doorstuurt
3. Als je met toestemming een pikante foto doorstuurt naar een vriend(in)
4. Sexting is nooit een probleem.

00:24

Waarom stuurt het meisje een pikante foto door denk je?

01:05

Waarom stuurt de jongen haar foto door?

02:36

Noem 2 gevolgen die je in de video ziet

03:32

Noem 2 emoties die het meisje laat zien.

04:06

Meau (de zangeres) zingt over 'een stukje van mij', wat bedoelt ze daar mee?

Hoeveel % van de jongeren heeft een naaktfoto van zichzelf?

1. 33%
2. 28%
3. 12%
4. 8%

Stelling

Leerlingen kunnen bijvoorbeeld hun hand opsteken of gaan staan als ze het eens zijn met de stelling, en hun hand omlaag of blijven zitten als ze het oneens zijn. Vraag de leerlingen waarom ze eens of oneens hebben geantwoord. 

Het doel van deze stelling: leerlingen bewust maken dat als iemands naaktfoto zonder toestemming wordt verspreid, het nooit de schuld is van het slachtoffer (degene op de foto). De fout ligt bij de dader: degene die ‘m doorstuurt. Geef dit de leerlingen mee.

Vervolgvragen:

- Waarom is het niet oké om iemands naaktfoto zonder toestemming door te sturen?

Bespreek klassikaal

Vraag de leerlingen wat grensoverschrijdend gedrag is.

Bespreek dit klassikaal.

In de volgende slide word het uitgelegd.

Leg uit dat als iemands naaktfoto zonder toestemming wordt doorgestuurd, er sprake is van online grensoverschrijdend gedrag. Dat kan strafbaar zijn. Je kunt hier een melding van maken of aangifte doen bij de politie.

Verliefd

Mensen die verliefd zijn doen soms aan sexting.

Spannend

Sexting kan leuk en spannend zijn en kan iets toevoegen aan je seksuele relatie met iemand.

Vertrouwen

Wanneer iemand jou een naaktfoto stuurt is dat op basis van vertrouwen. Die persoon vertrouwt jou ermee dat je dat privé houdt. Op die manier blijft het leuk voor iedereen :)

Ontdekken

Sexting kan een manier zijn om je seksualiteit te onderzoeken en om erachter te komen wat je wel en niet leuk vindt. 

Zelfvertrouwen

Het kan een goed gevoel over jezelf geven om naaktfoto's te maken

Klassikale vraag

Vraag de leerlingen om redenen te bedenken waarom mensen aan sexting doen. Als ze het lastig vinden, kan je ook iemand aanwijzen en vragen waar ze als eerste aan moeten denken. 

Vervolgens klik je op de sterretjes op het scherm om onze suggesties te zien:

- Verliefd: mensen die verliefd zijn doen soms aan sexting

- Spannend: sexting kan leuk en spannend zijn en iets toevoegen aan je seksuele relatie met iemand

- Ontdekken: Sexting kan een manier zijn om je seksualiteit te onderzoeken en om erachter te komen wat je wel en niet leuk vindt.

- Vertrouwen: Wanneer iemand jou een naaktfoto stuurt is dat op basis van vertrouwen. Die persoon vertrouwt jou ermee dat je dat privé houdt. Op die manier blijft het leuk voor iedereen :)

- Zelfvertrouwen: Het kan een goed gevoel over jezelf geven om naaktfoto's te maken

Klassikale opdracht

Op de volgende slides volgen een aantal situaties: je ziet screenshots van een gesprek tussen twee mensen op WhatsApp. Het gesprek eindigt steeds met de vraag of de persoon in kwestie een naaktfoto wil sturen. Leerlingen kunnen aangeven of ze denken dat het oké is om de foto te sturen (hand omhoog), of als ze denken dat het niet oké is om de foto te sturen (hand omlaag). 

Belangrijk om goed door te vragen: waarom zou diegene de foto wel of niet kunnen sturen? Is er sprake van consent? 

Klassikale opdracht

Op de volgende slides volgen een aantal situaties: je ziet screenshots van een gesprek tussen twee mensen op WhatsApp. Het gesprek eindigt steeds met de vraag of de persoon in kwestie een naaktfoto wil sturen. Leerlingen kunnen aangeven of ze denken dat het oké is om de foto te sturen (hand omhoog), of als ze denken dat het niet oké is om de foto te sturen (hand omlaag). 

Belangrijk om goed door te vragen: waarom zou diegene de foto wel of niet kunnen sturen? Is er sprake van consent? 

Bespreek in tweetallen

Laat de leerlingen in tweetallen bespreken wat de gevolgen voor iemand kunnen zijn als een naaktfoto wordt doorgestuurd. Neem een paar minuten de tijd en bespreek daarna klassikaal.

Aanspreken

Spreek de persoon die het doorgestuurd heeft daarop aan. Het is niet oké om ongevraagd andermans (naakt)beelden door te sturen.

Rapporteer

Rapporteer de foto bij het social media platform waarop deze gedeeld wordt. Je kan ook een melding doen bij http://hetstoptbijjou.nl .

Steun

Ken je de persoon op de foto/sticker of film? Vertel dat je hem of haar steunt. Je kan met die persoon samen naar een docent/vertrouwenspersoon of en instantie gaan.

Respect

Stuur de foto/sticker of het filmpje niet door. Verwijder de beelden meteen. Sexting is privé.

Klassikale vraag

Vraag de leerlingen wat je zou kunnen doen als er ongewenst een naaktfoto rondgaat van iemand die je kent. Als ze het lastig vinden, kan je ook iemand aanwijzen en vragen waar ze als eerste aan moeten denken. 

Vervolgens klik je op de sterretjes op het scherm om onze suggesties te zien:

- Respect: Stuur de foto/sticker of het filmpje niet door. Verwijder de beelden meteen. Sexting is privé.

- Steun: Ken je de persoon op de foto/sticker of film? Vertel dat je hem of haar steunt. Je kan met die persoon samen naar een docent/vertrouwenspersoon of en instantie gaan.

- Aanspreken: Spreek de persoon die het doorgestuurd heeft daarop aan. Het is niet oké om ongevraagd andermans (naakt)beelden door te sturen.

- Rapporteer: Rapporteer de foto bij het social media platform waarop deze gedeeld wordt. Je kan ook een melding doen bij http://hetstoptbijjou.nl.

Klassikale vraag

Vraag de leerlingen wat ze zouden doen als ze een naaktfoto doorgestuurd krijgen. Check of de boodschap van de voorgaande slide is aangekomen en ze weten wat ze kunnen doen.

Individuele opdracht

Vraag de leerlingen het volgende voor te stellen: je beste vriend(in) wil per se een naaktfoto naar iemand versturen. Jullie hebben het samen al gehad over de risico’s die dit met zich meebrengt (de kans dat het uitlekt). Laat de leerlingen 3 tips opschrijven die ze hun vriend(in) meegeven. Bespreek daarna klassikaal.

Voorbeelden (zie slide 21):

- Niet herkenbaar in beeld (geen hoofd of herkenbare tattoo’s/moedervlekken)

- Doe het alleen bij iemand die je langer kent en vertrouwt 

- Vraag om toestemming

Geef tips mee om veilig te sextingen:

- Niet herkenbaar in beeld, zonder hoofd

- Geen herkenbare eigenschappen (moedervlek, tattoo, piercing, etc.)

- Neutrale achtergrond

- Vraag degene aan wie je de foto stuurt om toestemming

Geef tot slot een reminder mee: naaktfoto’s versturen naar iemand die je vertrouwt kan. Doorsturen mag niet.  

Toelichting:

De boodschap is dus: Sexting is leuk! Doorsturen niet. Helaas gebeuren online soms ook dingen die minder leuk zijn. Daarom zeggen volwassenen al snel: doe maar niet! Dit advies is goed bedoeld, toch is het geen effectieve opvoedingsstrategie. Experimenteren met seksualiteit hoort bij een gezonde ontwikkeling van pubers en jongvolwassenen. Het respecteren van ieders grenzen moet daar een vanzelfsprekend onderdeel van zijn, ook online. Ook legt men de schuld te makkelijk bij het slachtoffer in plaats van de dader. Als het toch mis gaat, kan een slachtoffer nog meer schaamte en schuldgevoel ervaren, waardoor zij of hij er niet over durft te praten en meer chantabel wordt. Als materiaal zonder toestemming verspreid wordt, ligt de schuld bij degene die het verspreidt, niet bij degene die het in vertrouwen gemaakt en gedeeld heeft. 

Bron: https://seksindepraktijk.nl/wp-content/uploads/2021/10/Checklist-Sexting_Rutgers.pdf 

Wat als het toch mis gaat?

1 Vraag je ouders of coach om hulp.

2 Je kunt het ook melden bij de politie of advies vragen – ook anoniem - bij Helpwanted.nl of Slachtofferhulp.nl. Zij kunnen je ook helpen om te zorgen dat je foto’s niet verder worden verspreid of zelfs van het internet worden afgehaald.

2 WTFFF!? is een platform voor en door jongeren, over (online) seksueel misbruik

Wat kun jij doen?

Hier vind je een aantal tips voor als jij een naaktfoto of filmpje van iemand anders zomaar langs ziet komen. Grijp in en steun degene die dit overkomt!

1 Stuur de foto of het filmpje niet verder door. Verwijder de beelden meteen. Dat is respectvol. Sexy foto’s zijn privé.

2 Zeg de persoon die het doorgestuurd heeft, dat dit niet oké is.

3 Ken je de persoon op de foto of film? Vertel dat je hem of haar steunt. Stel eventueel voor om samen naar een docent of vertrouwenspersoon te gaan.

Mede mogelijk gemaakt door:

‘Stukje van Mij’ wordt naast KPN bijgestaan door Rutgers, Fonds Slachtofferhulp, Helpwanted, Soa Aids Nederland, 113 Zelfmoordpreventie