Ontdekkers & hervormers les 1

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 4,5

Welkom in de les

- Open op je iPad de lessonup app 

- Log in met de code.

Kerndoel 52

De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en holocaust; televisie en computer. De vensters van de canon van Nederland dienen als uitgangspunt ter illustratie van de tijdvakken.

Kerndoel 51

De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren.

Kerndoel 53

De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis.

Je leert vandaag:

• wat boekdrukkunst is;
• hoe een boek wordt gedrukt;
• enkele ontdekkingen en uitvindingen kennen. 

Hoe zat het ook alweer...

Tijdbalk

Tijdbalk

Tijdbalk

Tijdbalk

Tijd van ontdekkers & hervormers 1500 - 1600

Boeken

In de middeleeuwen schrijven monniken boeken met de hand. Het kost veel tijd om één boek te maken. 

Boekdrukkunst

Aan het eind van de middeleeuwen wordt de boekdrukkunst ontdekt. 

Drukken gaat veel sneller dan schrijven. 

Zo kun je veel boeken tegelijk maken. 

Dit zijn allemaal dezelfde boeken. 

Het drukken van boeken heet boekdrukkunst. 

De verschillen

Boek uit een drukkerij

Boek uit de middeleeuwen

Een middeleeuws boek en een gedrukt boek: ...

...hebben allebei plaatjes

1. waar
2. niet waar

Een middeleeuws boek en een gedrukt boek: ...

... hebben allebei teksten om te lezen.

1. waar
2. niet waar

Een middeleeuws boek en een gedrukt boek: ...

... hebben allebei mooie kleuren.

1. waar
2. niet waar

Een middeleeuws boek en een gedrukt boek: ...

... hebben allebei versierde hoofdletters.

1. waar
2. niet waar

Een middeleeuws boek en een gedrukt boek: ...

... hebben allebei ongeveer even grote letters.

1. waar
2. niet waar

In de drukkerij aan het werk

Waarom moet je de letters in spiegelbeeld op het rekje leggen als je wilt drukken?

Zet de plaatjes in de goede volgorde: 

Uitvindingen en ontdekkingen

De tijd na de middeleeuwen wordt de tijd van de ontdekkers genoemd.

De boekdrukkunst is niet de enige uitvinding.

Er worden allerlei nieuwe instrumenten bedacht door geleerden, zoals de telescoop en het kompas. 

Uitvindingen en ontdekkingen

Om de sterren goed te bekijken is een telescoop handig.

Zo ontdekten geleerden dat de aarde om de zon draait.

Zeelieden kunnen met een kompas zien of ze in de goede richting varen.

Zeereizen worden daardoor minder gevaarlijk. 

Filmpje: Hoe werkt een kompas? (3.29 min)

Vroeger waren er geen smartphones waarmee je de weg kon vinden. Toen gebruikten ze een kompas. Een kompas heeft een naald die elektrisch geladen is, net als onze aarde. Daardoor wijst hij altijd naar het noorden. En met de gradenring kun je heel nauwkeurig navigeren.

De aarde plat of rond? 

Ontdekkingsreizigers

In die tijd kennen de mensen alleen Afrika en Indië. 

Ze hebben nog nooit van Amerika gehoord.

Kooplieden kopen al heel lang mooie spullen in Indië. 

Ze reizen altijd over land, want ze weten niet hoe ze met een schip in Indië moeten komen.

Ontdekkingsreizigers

Er zijn wel mannen die proberen over zee naar Indië te reizen, dat zijn ontdekkingsreizigers.

Eén van hen is Christoffel Columbus.

Hij zegt dat de aarde rond is en dat Indië in het oosten ligt. 

Hij wil naar het westen varen, want dan komt hij vanzelf uit in Indië.

Ontdekkingsreizigers

Columbus komt niet aan in Indië, maar in Amerika. 

Hij denkt dat het Indië is. 

Daarom noemt hij de mensen die hij daar ziet 'indianen'. 

Filmpje: Columbus op reis (2.40 min)

Columbus ging op reis om een nieuwe route naar Indië te ontdekken. 

Na een paar maanden zeilen... Land in zicht! 

Columbus heeft altijd gedacht dat hij een nieuwe route naar Indië had gevonden. 

Wij weten wel beter...

Wat vind jij de belangrijkste uitvinding of ontdekking? Waarom?
Kies uit: boekdrukkunst, telescoop, kompas, Amerika, de aarde draait om de zon, de aarde is rond.

Bedankt voor je inzet in de les.

Als de bel gaat: 

• Schuif je stoel aan
  
• Ruim je spullen op en neem ze mee
  
• Verlaat het lokaal rustig