3.2 vervolg

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Welkom!

- Herhalen 3.2.

- Herhalen tijdvak 3.

- Herhaling hofstelsel en leenstelsel.

- Daarna tijd voor huiswerk. 

- Tussendoor nog een opdracht.

Tijdvak 3: Monniken en ridders

500-1000

Vroege middeleeuwen

- De verspreiding van het christendom in Europa. 

- Het ontstaan en de verspreiding van de islam. 

- Het ontstaan van het feodale stelsel. 

- De vervanging van de steden in Europa voor alleen maar landbouw georganiseerd via het hofstelsel en horigheid.

Achtergrond: Klooster = monniken.

Voorgrond:

Helm = ridders.

Inzoomen: icoon

Na de val van Rome

- Rome valt in 476 -> uiteen in kleine koninkrijken.

- Koningen vochtten om gebied en macht.

- Gevaarlijk na val Romeinse Rijk: wegen worden niet meer gebruikt, mensen wonen op het platteland en zijn zelfvoorzienend, ook steden raken leeg.

- Geloof heel belangrijk: verspreiding christendom, maar ook ontstaan Islam (later meer). 

Gevaarlijk na val van Rome

- Mensen zoeken veiligheid bij rijkere mensen (edelen/leenmannen) en gaan wonen op zijn domen.

- Ze betalen pacht, doen herendiensten en staan oogst af.

- In ruil hiervoor zijn deze horige boeren veilig -> Hofstelsel.

- En het Rijk valt uiteen in koninkrijken. Karel de Grote is koning van het Frankische Rijk.

- Voor Karel was het moeilijk zijn Rijk alleen te besturen -> leenstelsel.

Hofstelstel

Video hofstelsel.

Video het hofstelsel.

Herendiensten

Leenstelsel

Karel de Grote had een te groot gebied om te besturen.

Karel de Grote

Leenman

Leenman

Leenman

Achterleenman

Achterleenman

Achterleenman

Leenstelsel

Video feodalisme (feodalisme is hetzelfde als het leenstelsel). Feodum is namelijk Latijns voor leen.

Video feodalisme-leenstelsel.

Pijl omhoog: Trouw + ridders (geven). Pijl naar beneden: Land in leen (land = macht).

Leeman leent land in ruil voor trouw en leveren van ridders.

Huiswerk 

Voor de volgende les:

Af: 3.1 en 3.2.

Tip: maak een samenvatting/mindmap van 3.1 en 3.2

Je kunt ook alvast de tekst van 3.3 lezen, zodat je voorbereid bent op de volgende lessen.

Opdracht

1. Overleg in tweetallen.

- Wat zijn voordelen aan het feodalisme/leenstelsel?

- Wat zijn nadelen aan het feodalisme/leenstelsel?

2. Schrijf 2 voor- en 2 nadelen op.

3. Bespreek dit na mijn teken met je achterburen.

4. Vul je eigen antwoord aan (denk eraan, handig voor de toets).

5. Kort klassikaal overleggen.