4.5.1 Griekse samenwerking tegen de Perzen 4.5.2 De Peloponnesische oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Het oude Egypte

4.5.1 Griekse samenwerking tegen de Perzen

4.5.2 De Peloponnesische oorlog

Leerdoel

-Je kunt verschillende Grieks-Perzische oorlogen beschrijven.

- Je kunt uitleggen waarom de Peloponnesische Oorlog leidt tot verzwakking van zowel Athene als Sparta.

Wat weet je eigenlijk
van de Sparta?

Oude Grieken vs Perzen: 

• Ionische Opstand
  
• Helleense Bond

Athene vs Sparta:  

• Peloponnesische Oorlog

Griekenland in oorlog met Perzië 

De Perzische Oorlog: aanleiding

De Perzen nemen veel Griekse koloniën over. 

Ionië (Turkije), voormalige Griekse kolonie, was ontevreden over de hoge belastingen.

De Perzische Oorlog: aanleiding (2)

Er breekt een opstand in Ionië: De IONISCHE OPSTAND!

Athene hielp mee, maar....

De Perzen sloegen de opstand neer...

De Perzische Oorlog: aanleiding

Koning van Perzië wilde geld van Athene, omdat ze Ionië hielp tijdens de Opstand.

Hij stuurt twee boodschappers naar Athene, die worden vermoord. 

De Eerste Perzische Oorlog

De Perzen verliezen de slag bij Marathon.

Een Atheense soldaat rende in één ruk van Marathon naar Athene (42km) om de overwinning te melden...
(Hij rende eigenlijk 240 km)

De Tweede Perzische Oorlog (1)

Darius I wilde wraak voor de nederlaag bij Marathon!

De Atheners bereiden zich voor:

- Ze bouwden tweehonderd schepen

- sloten bondgenootschappen met andere Griekse stadstaten (zoals Sparta). 

- Dit noemen we de Helleense Bond!

De Tweede Perzische Oorlog (2)

Darius I werd opgevolgd door Xerxes.

De oorlog begint!:

- De bergpas Thermapylae (Spartaanse koning Leonidas en zijn 300 soldaten)

- De Perzen verwoestten Athene (onbeschermd), de bewoners waren al gevlucht op hun schepen.

- De Perzen werden verslagen bij het eiland Salamis.

Grieken tegen Grieken

Athene:

• Democratie
• vrouwen blijven zoveel mogelijk binnen
• Veel kunst, bouwprojecten, filosofie

Sparta:

• monarchie met zelfs twee koningen. In vredestijd waren ze rechter en priester, in oorlogstijd voerden ze het leger aan. 
  
• volksvergadering van mannelijke burgers had weinig macht. 
  

Maar 5 mensen namen de belangrijkste beslissingen.

Sparta:

- pasgeboren baby's werden goedgekeurd.

- vanaf 7 jaar woonden kinderen in kazarnes.

(zowel jongens als meisjes)

- Leven draait om het leger.

Peloponnesische oorlog (431-404 v.Chr.)

- Strijd om macht en invloed in Griekenland.

- Spartanen sterkst op het land. (aristocratie)

- Atheners sterkst op zee. (democratie)

Na 30 jaar wint Sparta, beide steden waren door de oorlog verzwakt.

na de oorlog:

- Athene moet zijn stadsmuren afbreken.

- Athene moet zijn oorlogsschepen afbreken

- Athene moet de democratie afschaffen.

Begrippen uit deze les

• Ionische Opstand
•  Helleense Bond
• Peloponnesische oorlog

Huiswerk

Maken 4.5.1 Griekse samenwerking tegen de Perzen en 4.5.2 De Peloponnesische oorlog: Opdrachten 1 t/m 6