Workshop Nepnieuws
1 / 37
La durée de la leçon est: 60 minÉléments de cette leçon
Slide 1 - Diapositive
NOTE voor de docent : KIES DE JUISTE SLIDE ALS START -> Zie datum
Je kunt hier ook al vragen:
- Wat denk je dat we gaan doen (o.b.v. de titel), heb je al informatie gekregen van docenten?
- Wat is nepnieuws volgens jou?
- Ben je wel gevallen voor nepnieuws? Geloofde je wel eens iets wat achteraf nepnieuws bleek?
Tijdens deze workshop gaan we nepnieuws maken. We gaan jullie leren hoe je beeld kan gebruiken om te manipuleren, beïnvloeden en overtuigen. Welke filmtechnieken zijn er?
Het doel is niet om een professioneel nepnieuws-maker te worden, het is doel is om kritisch te leren kijken en nepnieuws beter/sneller te kunnen herkennen.
Slide 2 - Diapositive
NOTE voor de docent : KIES DE JUISTE SLIDE ALS START -> Zie datum
Je kunt hier ook al vragen:
- Wat denk je dat we gaan doen (o.b.v. de titel), heb je al informatie gekregen van docenten?
- Wat is nepnieuws volgens jou?
- Ben je wel gevallen voor nepnieuws? Geloofde je wel eens iets wat achteraf nepnieuws bleek?
Tijdens deze workshop gaan we nepnieuws maken. We gaan jullie leren hoe je beeld kan gebruiken om te manipuleren, beïnvloeden en overtuigen. Welke filmtechnieken zijn er?
Het doel is niet om een professioneel nepnieuws-maker te worden, het is doel is om kritisch te leren kijken en nepnieuws beter/sneller te kunnen herkennen.
Slide 3 - Diapositive
Wat gaan we precies doen?
- Korte introductie (20-25 min.)
- Zelf maken: plan bedenken, filmen, editen en samen films terugkijken en bespreken.
Slide 4 - Vidéo
Vooraf even vragen:Wat denken jullie dat nepnieuws is?
Dit is een kort, strak gemaakt filmpje over wat nepnieuws is en hoe het werkt.
Slide 5 - Diapositive
Deze punten zijn sowieso belangrijk om rekening mee te houden.
Als er staat uit onderzoek blijkt ... betekent het niet meteen dat het ook waar is. Soms wordt dit zinnetje gebruikt om iets geloofwaardiger te maken.
Wil je het zeker weten? zoek de bronnen. of het onderzoek op.
Slide 6 - Diapositive
Voorbeeld op tiktok
Clickbait titels
zie volgende slide voor context van de makers van deze content
Slide 7 - Diapositive
Het is een satirische website!
Wat is satire , kan iemand dat uitleggen?
Als je dus even doorklikt kom je erachter. Toch dachten veel mensen dat het waar is wat ze zeiden in de video's. Kortom, met een overtuigende video en een onderwerp dat aanspreekt kan je mensen flink voor de gek houden!
Slide 8 - Diapositive
Voorbeeld NL site: de Speld
Slide 9 - Diapositive
Info bij slide:
In 2024 gingen video's rond waarbij mensen claimden dat er bij een zwangerschapstest een abortuspil zit. Als je het staafje open zou breken zit daar een pil in. Veel mensen gingen dit onderzoeken en maakte daar video's van.
Dit was hartstikke nep en leverde zelfs gevaar op. De 'pil' was namelijk een tabletje dat vocht opneemt zodat de test langer houdbaar blijft. Het gevaar was wel dat mensen en toch zouden gaan proberen, terwijl dat tabletje erg giftig is.
Het eerste voorbeeld zou nog als satire gezien kunnen worden. Maar bij dit voorbeeld zien we ook hoe gevaarlijk het kan worden als iemand dit als 'nepnieuws' plaatst, zo van: kijk nu wat ik ontdekt heb!
Slide 10 - Diapositive
Info bij slide:
In 2024 gingen video's rond waarbij mensen claimden dat er bij een zwangerschapstest een abortuspil zit. Als je het staafje open zou breken zit daar een pil in. Veel mensen gingen dit onderzoeken en maakte daar video's van.
Dit was hartstikke nep en leverde zelfs gevaar op. De 'pil' was namelijk een tabletje dat vocht opneemt zodat de test langer houdbaar blijft. Het gevaar was wel dat mensen en toch zouden gaan proberen, terwijl dat tabletje erg giftig is.
Het eerste voorbeeld zou nog als satire gezien kunnen worden. Maar bij dit voorbeeld zien we ook hoe gevaarlijk het kan worden als iemand dit als 'nepnieuws' plaatst, zo van: kijk nu wat ik ontdekt heb!
Slide 11 - Diapositive
Info bij slide:
In augustus 2022 werd een filmpje geplaatst waarin werd geclaimd dat Disney World de toegestane leeftijd voor het drinken van alcohol wil verlagen van 21 naar 18. Deze video werd miljoenen keren bekeken, veel mensen geloofden het verhaal en het neonieuws haalde zelfs het nieuws op TV. Waar of niet waar?
De video werd geplaatst door @mousetrapnews. Ze plaatsen allemaal video's over Disney. Ze zijn er zelfs open over dat ze neppe verhalen delen over Disney. Check maar op de volgende slide.
N.B. via de toegevoegde link open je de video op de website van TikTok. Open deze alvast voor je de workshop gaat geven, dat staat ie Klar in een tabblad.
Slide 12 - Diapositive
Vanaf hier een interactief intermezzo. Dit om even te stoppen met 'zenden', maar de studenten ook zelf te laten nadenken, hun gedachten te prikkelen. Studenten steken hun hand op als ze het eens zijn met de stellingen. Vanuit daar spreek je ze aan: waarom vind je dat, en waarom zijn anderen het er niet mee eens.
Bij stellingen werkt het vaak goed om vanuit de extremen ("ik ben het er mee eens"/"ik ben het er mee oneens") naar het midden te werken ("ik weet het eigenlijk niet zo goed, voor beiden is wat te zeggen".) Probeer echt een gesprek tot stand te laten komen, waarbij iedereen zich gehoord voelt.
Slide 13 - Diapositive
Waarom wel ? Waarom niet?
Zien jullie vaak nepnieuws, geef voorbeelden?
Ben je zelf wel eens in nepnieuws getrapt?
Slide 14 - Diapositive
Wat ik hiermee bedoel:
Nepnieuws zoals bewust onzin verspreiden over Disney als satire is geen probleem, juist leuk. Dat is ook de bedoeling en het nut van satire in een democratische samenleving. Lubach doet dat ook veel.
Maar bewust nepnieuws verspreiden om mensen te misleiden of te overtuigen van jouw mening/ideologie/politiek is fout. Bijvoorbeeld wat Trump deed met zijn opmerkingen over dat migranten criminelen zijn, gewelddadig en huisdieren eten. Of... mag dat ook, valt dat onder 'vrijheid van meningsuiting'? Wat vinden de studenten?
Slide 15 - Diapositive
Hiermee bedoel ik:
Als er nepnieuws gemaakt/verspreid wordt, en vervolgens (massaal) geloofd wordt door veel mensen, ligt het probleem - en dus de verantwoordelijkheid - bij al die mensen die het geloven, niet bij de makers.
Slide 16 - Diapositive
Nu komen 2 korte video's over beeldmanipulatie + framing.
1. Framing wat is het?
2. Uitleg van NOSOP3 framing foto Trump
Ze sluiten (hopelijk) aan op de belevingswereld van de studenten. Wellicht kennen ze de voorbeelden. Je hebt de tijd om even rustig stil te staan bij de voorbeelden.
Slide 17 - Diapositive
Framing
- niet alleen vertellen of laten zien wat
maar juist ook HOE je iets laat zien. Wat laat je wel of niet zien en hoe breng je dat in beeld.
Slide 18 - Diapositive
Klik op de titel om bij de video te komen (je hoeft niet in te loggen op Instagram).
Video over hoe de fotograaf de bekende foto van Trump maakte.
Keuzes achter het beeld -> vertellen een bepaald verhaal.
Slide 19 - Diapositive
Kort de belangrijkste shots doornemen en waarom je die gebruikt en evt. voorbeeld noemen hoe zij die kunnen gebruiken bij hun opdracht
Slide 20 - Diapositive
Shots :
Close Up: voor details, emoties, nadruk leggen op dingen. Bijvoorbeeld zo'n prullenbak kun je goed gebruiken voor als je wilt laten zien hoeveel afval er lijkt te zijn.
Medium: gesprekken, dialogen , interviews, meer van de omgeving te zien
Bespreek het voorbeeld van deze foto tijdens CORONA
Wide/long shot : omgeving, locatie laten zien
Bespreek het voorbeeld van deze foto tijdens CORONA
Vraag is dus: wat laat je zien en hoe laat je het zien?
Slide 21 - Diapositive
Kikkerperspectief: laag, iets lijkt groter en machtiger
Vogelperspectief: camera hoog dus iets lijkt kleiner, minder machtiger
Slide 22 - Diapositive
OPTIONEEL:
Bekijk de intro t/m 01:40
Voorbeeld video NOS Stories over stages. Bekijk alleen de intro.
- Hoe wordt het verhaal verteld aan jullie?
- Wat gebruiken ze om jouw het verhaal te vertellen (presentatrice, interviews, korte shots, knippen en swipen van beelden)
- Welke technieken? Wat voor shots en beelden?
Slide 23 - Diapositive
Op de volgende slides inspiratie video's
Kies 1 vd 2 voorbeeld video's ivm. tijd.
Slide 24 - Vidéo
Niet per se nepnieuws, maar er is wel veel te zeggen over de edit:
- Muziek passend bij thema
- Snel geëdit om een gevoel van drukte en urgentie over te brengen
- Veel beelden (vaak close-up) van spandoeken en borden
Alle keuzes die gemaakt zijn in de edit van deze video, zijn bewust. Alle keuzes zijn gemaakt met een doel. Dat kan je ook inzetten in jouw video.
Slide 25 - Diapositive
Voorbeelden nepnieuws item reportage (als satire, humor bedoeld)
Slide 26 - Diapositive
Voorbeelden nepnieuws item reportage (als satire, humor bedoeld)
Dit voorbeeld als je tijd hebt.
Slide 27 - Diapositive
Cet élément n'a pas d'instructions
Slide 28 - Diapositive
Zelf een nepnieuws item bedenken en filmen op het plein.
Op de kaartjes staat een filmbegrip. Zorg ervoor dat je dit begrip toepast in je filmpje! Naar de studio: hier eerst onderzoek doen naar je begrip. Kom je er echt niet uit? LUX filmdocenten kunnen je helpen.
In de studio ligt een storyboard.
Bedenk een verhaal, maak een duidelijk plan van begin + midden + einde.
Slide 29 - Diapositive
Zelf een nepnieuws item bedenken en filmen op het plein.
Het idee is dus:
Elk groepje maakt een video voor nieuwe studenten die zich volgend jaar willen inschrijven. De ene helft van de groepjes maakt een negatief item ("op deze school wil je echt niet zitten, want..."), de andere helft een positief item ("hier moet je naartoe, want...".
Ze mogen zelf verzinnen wat het is.
Let op: het gaat erom dat het video-item nepnieuws is.
Op de kaartjes staat een filmbegrip. Zorg ervoor dat je dit begrip toepast in je filmpje!
Naar de studio/klas: hier eerst onderzoek doen naar je begrip. Kom je er echt niet uit? LUX filmdocenten kunnen je helpen.
In de studio/klas ligt een storyboard.
Bedenk een verhaal, maak een duidelijk plan van begin + midden + einde.
Slide 30 - Diapositive
betekenis kan op een A4tje geschreven worden.
Slide 31 - Diapositive
Cet élément n'a pas d'instructions
Slide 32 - Diapositive
Voorbeeld van een storyboard.
Slide 33 - Diapositive
TIPS AND TRICKS:
Wissel straks af tussen soorten shots. Als je alleen de camera ergens neerzet en iemand interviewt is het voor de kijker super saai. Varieer!
Experimenteer met montage/editen: denk van te voren vast na of je ook iets van de omgeving wilt laten zien etc
Maak veel (sfeer)beelden, deze kun je later in je filmpje editen
Zorg dat je een duidelijk begin, midden en einde hebt. Bijvoorbeeld een introductie, interview, conclusie.
Slide 34 - Diapositive
LAAT DEZE SLIDE ZIEN IN DE STUDIO of klas
Naar de studio: laat hier nogmaals de spelregels zien (via de beamer)
hier eerst onderzoek doen naar je begrip. Kom je er echt niet uit? LUX filmdocenten kunnen je helpen.
Ruimte voor interviewvragen.
Ruimte om je 2 begrippen die op de kaartjes staan in te vullen, plus wat het betekent/waarom je dit gebruikt in film. Nadruk: hoe kun je je met beelden een boodschap overbrengen?
Maak een filmplan en storyboard
Slide 35 - Diapositive
TIPS AND TRICKS:
Wissel straks af tussen soorten shots. Als je alleen de camera ergens neerzet en iemand interviewt is het voor de kijker super saai. Varieer!
Experimenteer met montage/editen: denk van te voren vast na of je ook iets van de omgeving wilt laten zien etc
Maak veel (sfeer)beelden, deze kun je later in je filmpje editen
Zorg dat je een duidelijk begin, midden en einde hebt. Bijvoorbeeld een introductie, interview, conclusie.
LETOP!
1. Wees voorzichtig met het materiaal (Teken de ophaal / inlever lijst van tevoren en na afloop)
2. Weet je niet hoe het werkt, vraag het ipv. dingen te gaan forceren etc.
3.
Slide 36 - Diapositive
TIPS AND TRICKS:
Wissel straks af tussen soorten shots. Als je alleen de camera ergens neerzet en iemand interviewt is het voor de kijker super saai. Varieer!
Experimenteer met montage/editen: denk van te voren vast na of je ook iets van de omgeving wilt laten zien etc
Maak veel (sfeer)beelden, deze kun je later in je filmpje editen
Zorg dat je een duidelijk begin, midden en einde hebt. Bijvoorbeeld een introductie, interview, conclusie.
Slide 37 - Diapositive
Cet élément n'a pas d'instructions
