Blok 1 Lezen, tekstdoel/tekstvorm

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Lezen

LESDOELEN

Aan het einde van deze les:

Ken je de verschillende tekstsoorten

Ken je de verschillende tekstdoelen

Ken je een aantal tekstvormen

LEESPLAN  (herhaling)

1. Tekst en inhoud verkennen.

2. tekst lezen.

3. tekst verwerken. 

1. Tekst verkennen

Wat voor soort tekst is dit?

Waarom lees je deze tekst? 

Welke leesmanier kun je het best gebruiken? 

Kijk naar de plaatjes, titel, opvallende woorden, tussenkopjes.

Kijk naar de bron

Voorspel waar de tekst over gaat. 

Wat weet je al en wat wil je nog meer weten? 

2. tekst lezen

Lees steeds een klein stukje tekst

Denk aan wat je al weet

Probeer voor je te zien wat je leest

Los op wat je niet begrijpt. 

3. Na het lezen

Waar ging de tekst over? 

Klopte je voorspelling? 

Bedenk voor jezelf wat er in de tekst stond.

Wat weet je nu wat je voor het lezen nog niet wist? 

Had je de goede leesmanier gekozen? 

Tekstdoel

Een schrijver heeft altijd een doel met zijn tekst:

• INFORMEREN
• INSTRUCTIE GEVEN
• OVERTUIGEN
• OVERHALEN
• AMUSEREN

Tekstdoel: Informeren 

De schrijver wil je informeren over iets.

Dit kan een krantenartikel zijn, of stof uit een lesboek

                                                   

Tekstdoel: Instructie geven

De schrijver wil je iets uitleggen.

Dit kan een recept zijn, of een handleiding bij een kast die je zelf in elkaar moet zetten. 

Tekstdoel: Overtuigen

De schrijver wil jou overtuigen van iets. 

Een voorbeeld is een stuk met je eigen mening over iets wat je in de krant laat zetten. 

Tekstdoel: overhalen

de schrijver wil je overhalen iets te doen. 

Bijvoorbeeld een reclamefolder of een poster 

Tekstdoel: Amuseren

De schrijver wil je vermaken. 

Een voorbeeld is een stripverhaaltje of een spannend boek. 

Tekstsoort

Er zijn verschillende tekstsoorten

• informerende tekst
• instructieve tekst
• overtuigende tekst
• amuserende tekst 
• overhalende tekst 

TEKSTVORM

De tekstvorm kan verschillend zijn. Enkele voorbeelden:

Opdracht

Verken tekst 6 op blz 37 in je boek. 

Wat is tekst 6 voor soort tekst?

1. een informerende tekst
2. een overtuigende tekst
3. een amuserende tekst
4. een instructieve tekst

Wat is de tekstvorm?

1. een reclametekst
2. een recept
3. een gebruiksaanwijzing
4. een nieuwsbericht

Met welk doel zou jij tekst 6 gaan lezen?

schrijf twee dingen op waaraan je kunt zien waar tekst 6 over gaat

voorspel het onderwerp van de tekst

Het doel van een informerende tekst is:

1. om je te vermaken
2. je iets nieuws vertellen
3. een mening geven
4. de lezer ergens van overtuigen

Het doel van een uitleggende tekst is:

1. een mening geven
2. de lezer vermaken
3. uitleggen hoe iets zit of hoe je iets doet
4. de lezer overhalen iets te doen

Het doel van een overtuigende tekst is:

1. een mening geven en uitleggen waarom die mening waar is
2. de lezer iets nieuws vertellen
3. de lezer vermaken of plezier geven
4. de lezer uitleggen hoe iets zit of hoe je iets doet

activeren

1. recensie
2. moppenpagina
3. reclametekst
4. krantenbericht

amuseren

1. recensie
2. moppenpagina
3. reclametekst
4. krantenbericht

informeren

1. recensie
2. moppenpagina
3. reclametekst
4. krantenbericht

amuseren

1. recensie
2. moppenpagina
3. reclametekst
4. krantenbericht

Een krantenbericht heeft als tekstdoel:

1. amuseren
2. informeren
3. activeren
4. overhalen

Wat is een tekstvorm van een activerende tekst?

1. reclamefolder
2. krantenbericht
3. stripverhaal
4. filmrecensie

Opdracht

Maak opdracht 2 in je boek op blz 38. 

Noteer de antwoorden in je schrift. 

Dit is ook het huiswerk voor de volgende les.