Thema 5, Week 1 - Planten

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo b, k, t, havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 5
Stad en Land

Week 1

IJburg College

Leerjaar 1 & 2

Wat heeft een plant nodig om te overleven?

1. Water
2. CO2
3. Water en CO2
4. Water, CO2 en zonlicht

Leerdoelen

Je kan de onderdelen en de functies van een plant benoemen.


Je kan vertellen hoe planten water en mineralen uit de bodem
opnemen en via vaatbundels naar de bladeren
transporteren waar het water weer verdampt.


Je kan benoemen dat planten de energierijke stoffen die in de
groene delen zijn gevormd via vaatbundels transporteren
naar andere delen waar ze kunnen worden gebruikt en
opgeslagen.

Onderdelen

Planten bestaan uit verschillende onderdelen.

Links zie je een plaatje van een plant, met de onderdelen benoemd.

Functies

Bloem: Voortplanting

Stengel: Stevigheid en transport van stoffen

Blad: Energie maken

Wortels: Water en mineralen uit de grond halen.

De bloem

De bloem is het voortplantingsorgaan van de plant. Veel planten hebben vrouwelijke bloemen die worden bestuivd door de wind of door insecten en vormen daarna zaadjes. 

De stengel

De stengel is een onderdeel van de plant wat zorgt voor stevigheid en dat de plant rechtop blijft staan, net als de botten in jouw lichaam. De plant heeft hier wel water voor nodig!

Het blad

Het blad is belangrijk voor de plant om energie te maken. In de plantencellen zitten bladgroenkorrels. Deze kunnen zelf uit zonlicht energie maken. Het blad heeft veel plantencellen, dus de meeste energie van de plant komt hiervandaan. 

De wortels

De wortels van de plant nemen water en mineralen op uit de grond, deze heeft de plant nodig om te groeien en om stevig te blijven. 

Welk onderdeel in een plant zorgt voor de voortplanting?

1. De wortels
2. Het blad
3. De stengel
4. De bloem

Welk onderdeel in een plant zorgt voor de energie?

1. Alle groene delen
2. Alleen het blad
3. Alleen de stengel
4. Alleen de wortels

Plantencel

Een plantencel bestaat uit verschillende onderdelen; 
- Celwand
- Celmembraan
- Cytoplasma 
- Celkern 
- Vacuole 
- Bladgroenkorrels

Water en mineralen

Planten hebben stoffen nodig om te groeien. Dit zijn water en mineralen. 

Deze worden door de wortels uit de grond gehaald en dan getransporteerd door de stengel.

Bastvaten: Beneden
Houtvaten: omHoog

Bastvaten

Bastvaten zorgen voor de neerwaarste sapstroom. Het afvalwater wordt naar de wortels gebracht. 

Houtvaten

Houtvaten zorgen voor de opwaartse sapstroom. Hiermee gaat het water van de wortels naar de rest van de plant toe.

Opwaartse sapstroom vindt plaats in de...

1. Houtvaten
2. Bastvaten

Energie opslaan

Wanneer het te koud is werken de wortels minder goed.

Daardoor kunnen de bomen minder water opnemen, maar ze verdampen nog steeds veel water.

Dan laat de  boom liever alle blaadjes vallen, zodat deze niet doodgaat door uitdroging. De groei van de boom stopt even en de boom gaat in een rustfase.

De energie die de plant nog heeft,
gaat via de vaatbundels vanuit het blad naar de takken en de
stam. Hier wordt deze energie bewaard tot het volgende voorjaar.  

Hierdoor kan de boom in de lente weer nieuwe blaadjes groeien.

In de winter wordt de energie van een boom opgeslagen in...

1. De bladeren
2. De stengel
3. De wortels
4. De bloemen

Neerwaartse sapstroom gaat door de...

1. Bastvaten
2. Houtvaten

Het onderdeel van de plant waar het meeste transport plaatsvind, heet...
(let op het lidwoord!)

De onderdelen in de plantencel die energie maken, heten de...

1. Bladenergiekorrels
2. Bladgeelkorrels
3. Bladgroenkorrels
4. Bladblauwkorrels

Welk onderdeel van de plant zien we hier?

1. Stengel
2. Wortel
3. Bloem
4. Blad

Naast water, halen wortels ook iets anders uit de grond. Wat is dat?
(geen lidwoord)

Huiswerk en de rest van de les

Je kunt nu beginnen aan het huiswerk voor volgende week.